Giáo án vật lí 10 kết nối bài 18: Lực ma sát (2 tiết)

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 18: LỰC MA SÁT (2 TIẾT)

1. MỤC TIÊU
2. Kiến thức

- Mô tả được bằng các ví dụ thực tiễn và biểu diễn được lực ma sát.

- Nêu được ví dụ về các loại lực ma sát nghỉ, ma sát trượt, ma sát lăn.

- Biết những đặc điểm của lực ma sát trượt.

- Viết và vận dụng công thức tính độ lớn lực sát.

- Lấy được ví dụ về lợi ích và tác hại của lực ma sát trong đời sống

2. Phát triển năng lực

- Năng lực chung:

• Năng lực tự học: Tích cực tìm tòi, khám phá kiến thức, thực hiện các nhiệm vụ đặt ra khi tìm hiểu về lực ma sát.
• Năng lực giải quyết vấn đề:

+ Biết áp dụng kiến thức về lực ma sát vào giải bài tập và giải thích được 1 số hiện tượng thực tiễn liên quan đến lực ma sát.

+ Từ những kiến thức học được, biết cách sáng tạo để hình thành nên những lực ma sát có lợi trong các tình huống trong đời sống.

- Năng lực vật lí:

+ Mô tả được bằng ví dụ thực tiễn và biểu diễn được lực ma sát.

3. Phát triển phẩm chất

• Chăm chỉ: Chuẩn bị bài trước ở nhà.
• Tích cực đóng góp ý kiến để xây dựng kiến thức bài mới.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên:

• SGK, SGV, Giáo án.
• Hình ảnh minh họa có liên quan đến bài học.
• Máy chiếu ( nếu có )
• Dụng cụ để thực hiện các thí nghiệm trong SGK.

2. Đối với học sinh: SGK, vở ghi, giấy nháp, bút, thước kẻ.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Giúp HS nhận biết lực ma sát luôn xuất hiện trong mọi hoạt động.
3. Nội dung: GV thực hiện hành động yêu cầu HS trả lời câu hỏi tương tự phần mở đầu bài học.
4. Sản phẩm học tập: HS đưa ra được câu trả lời cho câu hỏi mà GV yêu cầu.
5. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS nhớ lại kiến thức đã học ở cấp THCS, nêu khái niệm lực ma sát.  

- Sau đó, GV thực hiện hành động: Cố gắng đẩy chiếc bàn GV trên sàn lớp học nhưng bàn không di chuyển được rồi yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Điều gì ngăn cản khiến cái bàn không di chuyển được?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình vẽ rồi đưa ra đáp án.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 bạn ngẫu nhiên đứng dậy trình bày câu trả lời của mình.

TL:

- Khái niệm lực ma sát: Lực ma sát là lực xuất hiện ở bề mặt tiếp xúc giữa hai vật. Có tác dụng chống lại xu hướng thay đổi vị trí tương đối giữa hai bề mặt.

- Lực ma sát giữa phần tiếp xúc giữa chân bàn và mặt sàn đã ngăn cản chuyển động của chiếc bàn khiến nó không thể di chuyển được.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV tiếp nhận câu trả lời của HS và nhận xét.

- Sau đó dẫn dắt vào bài mới: Trên thực tế, lực ma sát luôn xuất hiện trong mọi hoạt động. Nó có thể gây hại, ngăn cản sự di chuyển của vật như trường hợp trên nhưng cũng có những trường hợp nó mang lại lợi ích, hỗ trợ cho vật chuyển động. Các em đã bao giờ thấy đâu đó trên thực tế hay sóng truyền hình việc người ta di chuyển hàng hóa bằng xe lăn? Đó chính là một trường hợp minh họa cho lợi ích mà lực ma sát mang lại. Vậy lực ma sát có đặc điểm gì? Có bao nhiêu loại? Chúng được ứng dụng như thế nào vào cuộc sống? Thì bài học hôm nay, chúng ta sẽ đi nghiên cứu Bài 18. Lực ma sát.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Lực ma sát nghỉ

1. Mục tiêu: HS nhận biết lực ma sát nghỉ.
2. Nội dung: GV đưa ra câu hỏi yêu cầu HS trả lời.
3. Sản phẩm học tập: HS biết được lực ma sát nghỉ xuất hiện khi nào.
4. Tổ chức hoạt động: