Giáo án và PPT Hoá học 10 chân trời Bài 18: Hydrogen halide và một số phản ứng của halide ion

BÀI 18: HYDROGEN HALIDE VÀ MỘT SỐ PHẢN ỨNG ION CỦA HALIDE (4 tiết)

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi mở đầu: 

Thủy tinh vốn cứng, trơn và khá trơ về mặt hóa học nên việc chạm khắc là điều không đơn giản. Trước đây, muốn khắc các hoa văn, cần phủ lên bề mặt thủy tinh một lớp paraffin, thực hiện chạm khắc các hoa văn lên lớp paraffin, để phần thủy tinh cần khắc lộ ra. Nhỏ dung dịch hydrofluoric acid hoặc hỗn hợp CaF₂ và H₂SO₄ đặc lên lớp paraffin đó, phần thủy tinh cần chạm khắc sẽ bị ăn mòn, tạo nên những hoa văn trên vật dụng cần trang trí. Quá trình ăn mòn thủy tinh xảy ra thế nào? Các ion halide có tính chất gì?

B.HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Tìm hiểu về tính chất vật lí của hydrogen halide

- Nhiệt độ sôi của các hydrogen halide thay đổi như thế nào?

- Các phân tử hydrogen fluoride hình thành liên kết gì? Đặc điểm của liên kết này là gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Nhiệt độ sôi của các hydrogen halide tăng dần từ HCl đến HI, Nguyên nhân do khối lượng phân tử tăng, làm tăng năng lượng cần thiết cho sự sôi; đồng thời tăng kích thước và số electron trong phân tử, dẫn đến tương tác van der Waals giữa các phân tử tăng

- Các phân tử hydrogen fluoride hình thành liên kết hygrogen liên phân tử, loại liên kết này bền hơn tương tác van der Waals, nên nhiệt độ sôi của hydrogen fluoride cao bất thường so với các hydrogen halide còn lại.

Hoạt động 2: Tìm hiểu về hydrohalic acid

- Nêu tính chất vật lí của các hydrohalic acid khi đi từ HF đến HI

- Khi bảo quản acid HF trong phòng thí nghiêm cần lưu ý điều gì? Nêu lí do?

Sản phẩm dự kiến:

- Đi từ HF đến HI: 

+ Năng lượng liên kết giảm dần

+ Sự liên kết giữa H và X giảm dần

+ Độ dài liên kết tăng dần

+ Khả năng tách hydrogen tăng dần

+ Tính acid tăng dần

- Do đặc điểm ăn mon thủy tinh nên để bảo quản acid HF trong phòng thí nghiêm, chỉ sử dụng các loại chai nhựa.

 Hoạt động 3: Tìm hiểu về tính khử của các ion halide

- GV cho HS làm việc nhóm 4 câu 4: Nhận xét sự thay đổi số oxi hóa của nguyên tử các nguyên tố halogen trong phản ứng của muối halide với dung dịch H₂SO₄ đặc.

 - Hãy sắp xếp sự tăng dần tính khử của các ion halide.

Sản phẩm dự kiến:

- Câu 4: Nhận xét: 

+ F^- không tham gia phản ứng với H₂SO₄ đặc

+ Cl^- chỉ tham gia phản ứng trao đổi với H₂SO₄ đặc

+ Br^- tham gia phản ứng với H₂SO₄ đặc sẽ lên Br⁰ (Br₂)

+ I^- tham gia phản ứng với H₂SO₄ đặc sẽ lên I⁰ (I₂)

- Tính khử của các ion halide tăng theo chiều F^- <Cl^- <Br^- <I^-

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

GV yêu cầu HS thực hiện bài tập trắc nghiệm.

Câu 1: Phản ứng nào sau đây HCl thể hiện tính oxi hóa?

A. Fe( + 2HCl ⟶ Fe + O.

B. Fe + 2HCl ⟶ Fe + .

C. CuO + 2HCl ⟶ Cu + O.

D. KCl + 6HCl ⟶ KCl + 3  + 3O 

Câu 2: Sẽ quan sát được hiện tượng gì khi ta thêm dần dần nước chlorine vào dung dịch KI có chứa sẵn một ít hồ tinh bột?

A. không có hiện tượng gì.

B. Dung dịch chuyển sang màu vàng.

C. Có hơi màu tím bay lên.

D. Dung dịch có màu xanh đặc trưng. 

Câu 3: Thuốc thử để nhận ra iodine là

A. hồ tinh bột.

B. nước bromine.

C. phenolphthalein.

D. quì tím.

Câu 4: Chất nào sau đây có độ tan tốt nhất?

A. AgI.

B. AgBr.

C. AgCl.

D. AgF.

Câu 5: Khí HCl khô khi gặp quỳ tím thì làm quỳ tím

A. chuyển sang màu đỏ.

B. chuyển sang không màu.

C. không chuyển màu.

D. chuyển sang màu xanh.

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV yêu cầu HS hoạt động hoàn thành bài tập trong sgk.