Giáo án và PPT Ngữ văn 11 chân trời Bài 4: Ôn tập

ÔN TẬP

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: Chia sẻ cảm nhận về một cảnh quan ở Việt Nam mà em ấn tượng nhất.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Ôn tập văn bản đọc

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

+ Tóm tắt ba văn bản đã học (Sơn Đoòng - thế giới chỉ có một; Đồ gốm gia dụng của người Việt; Cung đường của kí ức, hiện tại và tương lai) theo các phương diện sau: đề tài, thông tin cơ bản và một số thông tin chi tiết thể hiện thông tin cơ bản; cách trình bày dữ liệu, thông tin và hiệu quả của cách trình bày; đặc trưng về yếu tố hình thức và vai trò của các yếu tố ấy đối với việc thể hiện thông tin chính của văn bản; thái độ, quan điểm của người viết; phương tiện phi ngôn ngữ.

Sản phẩm dự kiến:

• Tham khảo bảng trang 339 – 402.

Hoạt động 2: Văn bản thông tin

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Trình bày những hiểu biết của bạn về đặc điểm của văn bản thông tin.
• Nêu ít nhất một bài học kinh nghiệm về việc đọc hiểu các phương tiện phi ngôn ngữ trong văn bản thông tin. Từ đó, rút ra (những) điểm cần chú ý khi tạo lập văn bản có sử dụng các phương tiện ấy.

Sản phẩm dự kiến:

- Mục đích: Văn bản thông tin cung cấp thông tin cho độc giả bằng nhiều phương tiện và phương thức biểu đạt (chữ, hình ảnh, sơ đồ, bảng biểu).

- Yếu tố hình thức:

• Các yếu tố hình thức bao gồm: nhan đề, kí hiệu, chú thích, bảng số liệu, biểu đồ, sơ đồ, mô hình, bản đồ.

• Dữ liệu trong văn bản là sự thật hoặc được xác minh bằng chứng cụ thể, mang tính khách quan và chính xác.

• Thái độ, ý kiến, quan điểm thường mang tính chủ quan và không nhất thiết được xác minh.

- Cách trình bày ý tưởng và thông tin, dữ liệu: Sử dụng ý chính và nội dung chi tiết, trật tự thời gian, cấu trúc nguyên nhân – kết quả, cấu trúc so sánh – đối chiếu, cấu trúc vấn đề – cách giải quyết.

- Bài học kinh nghiệm về việc đọc hiểu các phương tiện phi ngôn ngữ

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Mục đích chính của văn bản thông tin là gì? 

A. Thể hiện cảm xúc của tác giả

B. Cung cấp thông tin cho độc giả

C. Kêu gọi hành động từ người đọc

D. Tranh luận về một quan điểm

Câu 2: Yếu tố nào dưới đây KHÔNG phải là yếu tố hình thức của văn bản thông tin? 

A. Nhan đề

B. Chú thích

C. Biểu đồ

D. Ý kiến chủ quan của tác giả

Câu 3: Văn bản Sơn Đoòng – thế giới chỉ có một thuộc thể loại văn bản gì?

A. Văn bản thông tin

B. Văn bản nghị luận

C. Văn bản thuyết minh

D. Văn bản tự sự

Câu 4: Nhan đề "Chân quê" có ý nghĩa gì? 

A. Mô tả cuộc sống hiện đại và văn minh của con người.

B. Tả vẻ đẹp giản dị, chân chất của quê hương.

C. Nói về sự thay đổi của xã hội nông thôn.

D. Diễn tả vẻ đẹp của con người trong thời kỳ đổi mới.

Câu 5: Đâu không phải là một thao tác trích dẫn tài liệu tham khảo?

A. Đặt trong dấu ngoặc kép đoạn trích dẫn nguyên văn một ý kiến, nhận định nào đó.

B. Nêu thông tin về họ, tên tác giả của ý kiến, nhận định được trích dẫn.

C. Ghi đầy đủ tên tài liệu được trích dẫn cùng nơi xuất bản, thời gian xuất bản vào vị trí thích hợp.

D. Xác định lại nội dung được trích dẫn để đảm bảo cho người đọc có thể tin tưởng.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) đề xuất một giải pháp phát triển tình yêu văn hóa dân tộc cho học sinh trong trường.

Câu 2: Vẽ sơ đồ bố cục của văn bản Cung đường của kí ức, hiện tại và tương lai và nội dung từng phần.