Giáo án và PPT Ngữ văn 7 chân trời Bài 4: Mùa phơi sân trước (Nguyễn Ngọc Tư)

ĐỌC MỞ RỘNG THEO THỂ LOẠI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS: Kỉ niệm của em đáng nhớ nhất về quê hương là gì?Tại sao em lại yêu thích kỉ niệm đó.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu hình ảnh mùa phơi sân trước

- GV yêu cầu HS đọc lại đoạn đầu văn bản:

+ Tác giả giới thiệu về kỉ niệm gì trong phần đầu văn bản.

+ Những hình ảnh nào gợi nhắc tác giả nhớ về tuổi thơ?

+ Người dân phơi gì trên những giàn phơi? Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong phần này.

+ Hãy nhận xét những hình ảnh miêu tả về mùa phơi trước sân của tác giả

Sản phẩm dự kiến:

Kỉ niệm về mùa phơi sân trước

- Kỉ niệm: Ngày còn nhỏ đạp xe về nhà ngoại.

- Gió chướng về vào tháng Chạp → báo hiệu Tết về.

- Giàn phơi trước sân là hình ảnh quen thuộc trong kí ức của tác giả về một thời tuổi thơ của mình:

+ Họ phơi trên giàn khi thì “củi”, “gối”, “chiếu” hay “cám mốc”, “mớ bột gạo, mớ “cơm nguội thừa”, … 

+ Càng về cuối năm, người ta càng phơi nhiều thứ lên: “bánh gừng”, “củ kiệu”, mứt “gừng”. 

- Nghệ thuật: Liệt kê nhằm thể hiện sự độc đáo, đa dạng và trí nhớ, tình cảm của tác giả khi nhớ về kỉ niệm ở quê mình.

- Nhận xét:

+ Giàn phơi trước sân là hình ảnh quen thuộc trong ký ức của tác giả về một thời tuổi thơ của mình.

+ Những hình ảnh miêu tả chân thực, bình dị nhưng đầy chất thơ, là những kí ức đẹp trong lòng tác giả về quê hương yêu dấu.

Hoạt động 2: Tìm hiểu kỉ niệm và cảm xúc của tác giả về mùa phơi

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

+ Qua những hình ảnh, từ ngữ của tác giả khi nhớ về kỉ niệm “mùa phơi sân trước”, em hiểu gì về tình cảm của tác giả?

+ Tác giả đã sử dụng cách xưng hô như thế nào trong văn bản? Em cảm nhận được điều gì về cái “tôi” của tác giả đã thể hiện trong văn bản?

Sản phẩm dự kiến:

Kỉ niệm và cảm xúc của tác giả về mùa phơi

- Qua những kỉ niệm về sân phơi, những món ăn ngày tết đã thể hiện tình cảm yêu mến quê hương, cảm xúc nhớ nhung, thèm thuồng đối với những món ăn mang hương vị quê nhà, đồng thời là niềm thương đối với những mảnh đời nghèo khổ.

- Cách xưng hô: “mình”, gọi “người ta”

=> cách xưng hô thân tình, thể hiện được sự thương mến, đồng cảm với những phận nghèo.

Hoạt động 3: Tổng kết bài học

- GV yêu cầu HS suy nghĩ, thảo luận theo cặp, trả lời các câu hỏi và thực hiện yêu cầu: Nêu nội dung và nghệ thuật của văn bản.

Sản phẩm dự kiến:

1. Nội dung

- Tác phẩm Mùa phơi sân trước đã đưa đến hình ảnh giàn phơi đặc biệt phong phú vào tháng Chạp của một miền quê nghèo ở Nam Bộ, qua đó tác giả thể hiện tình yêu thương sâu sắc đối với cảnh vật quê hương và thân phận con người.

2. Nghệ thuật

 - Cách triển khai ý kiến, lí lẽ, bằng chứng chặt chẽ, rõ ràng, mạch lạc

- Ngôn ngữ bình dị, lối viết giàu sức thuyết phục

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1. Khi đọc mở rộng theo thể loại, điều gì là quan trọng nhất để hiểu rõ nội dung?

A. Đọc lướt qua văn bản

B. Tìm hiểu về thể loại và đặc điểm của nó

C. Chỉ tập trung vào phần kết luận

D. Đọc từng từ một cách kỹ lưỡng

Câu 2. Yếu tố nào sau đây không cần thiết khi đọc mở rộng theo thể loại?

A. Hiểu biết về tác giả

B. Hiểu biết về bối cảnh lịch sử

C. Hiểu biết về thể loại văn bản

D. Hiểu biết về ngôn ngữ sử dụng trong văn bản

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Viết đoạn văn ngắn (5-7 câu) nêu cảm nhận của em về những kỉ niệm của tác giả khi nhớ về mùa phơi sân trước của quê hương.

Câu 2: Khi đọc một truyện ngắn, yếu tố nào sau đây không phải là đặc điểm cần chú ý?