Giáo án và PPT Địa lí 10 chân trời Bài 21: Phân bố dân cư và đô thị hoá

BÀI 21: PHÂN BỐ DÂN CƯ VÀ ĐÔ THỊ HOÁ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Bằng những kinh nghiệm và kiến thức đã học, hãy cho biết tại sao dân cư phân bố không đồng đều. Tại sao dân cư lại có xu hướng tập trung vào các đô thị?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Phân bố dân cư

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Dân cư trên thế giới phân bố như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Sự phân bố dân cư trên thế giới không đều trong không gian và biến động theo thời gian. 

- Mật độ dân số trung bình thế giới là 60 người/km2 (năm 2020). 

- Nơi có mật độ dân số đông dân nhất là quốc gia Mô-na-cô (Monaco), lên đến 26 338 người/km2; nơi thưa dân nhất là đảo Grơn-len (Greenland – Đan Mạch) chỉ chưa đến người/km2.

Hoạt động 2. Các nhân tố ảnh hưởng đến phân bố dân cư

GV đưa ra câu hỏi: Tác động nào tác động tích cực của đô thị hoá đối với phát triển kinh tế - xã hội và môi trường?

Sản phẩm dự kiến:

a. Các nhân tố kinh tế - xã hội

- Trình độ phát triển của lực lượng sản xuất và tính chất của nền kinh tế: có vai trò quyết định trong sự phân bố dân cư.

- Lịch sử khai thác lãnh thổ và chuyển cư: những khu vực được khai thác lâu đời có dân cư đông đúc hơn những khu vực mới khai thác. Việc chuyển cư với quy mô lớn có tác động nhiều tới sự phân bố dân cư trên thế giới. 

b. Các nhân tố tự nhiên

- Vị trí địa lí, các điều kiện tự nhiên (khí hậu, nước, địa hình, đất đai,...) tạo thuận lợi hoặc gây khó khăn đến đời sống con người qua đó tác động đến sự phân bố dân cư.

……………………….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Tỉ lệ dân thành thị có xu hướng tăng nhanh là biểu hiện rõ nét của quá trình

• A. đô thị hoá.
• B. hiện đại hoá.
• C. thương mại hoá.
• D. công nghiệp hoá.

Câu 2: Số lượng các siêu đô thị tăng nhanh nhất ở nhóm nước nào sau đây?

• A. Đang phát triển.
• B. Kém phát triển. 
• C. Phát triển.
• D. Xuất khẩu dầu mỏ.

Câu 3: Nhân tố nào sau đây tác động trực tiếp đến sự mở rộng phạm vi phân bố của dân cư trên Trái Đất?

• A. Tiến bộ khoa học kĩ thuật.
• B. Tài nguyên thiên nhiên.
• C. Chính sách phân bố dân cư. 
• D. Gia tăng dân số quá mức.

Câu 4: Đô thị hóa tự phát không gây ra hậu quả nào sau đây?

• A. Ô nhiễm môi trường: nước, không khí.
• B. Gia tăng tỉ lệ thất nghiệp ở thành thị.
• C. Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế.
• D. Ách tắc giao thông đô thị, nhiều bụi.

Câu 5: Sự phân bố dân cư được định nghĩa là

• A. sự sắp xếp dân số một cách tự phát hoặc tự giác trên một lãnh thổ, không phù hợp với điều kiện sống và các yêu cầu xã hội.
• B. sự sắp xếp dân số một cách tự phát hoặc tự giác trên một lãnh thổ không cố định, phù hợp với điều kiện sống và các yêu cầu xã hội.
• C. sự sắp xếp dân số do chính quyền chỉ đạo trên một lãnh thổ nhất định, phù hợp với điều kiện sống và các yêu cầu xã hội.
• D. sự sắp xếp dân số một cách tự phát hoặc tự giác trên một lãnh thổ nhất định, phù hợp với điều kiện sống và các yêu cầu xã hội.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Nhân tố quyết định đến việc phân bố dân cư là gì?

Câu 2: Nguyên nhân dẫn tới tỷ trọng dân cư của một số châu lục giảm là do đâu?