Giáo án và PPT Sinh học 10 chân trời Bài 22: Khái quát về vi sinh vật

PHẦN HAI: SINH HỌC VI SINH VẬT

CHƯƠNG 5: VI SINH VẬT VÀ ỨNG DỤNG

BÀI 22: KHÁI QUÁT VỀ VI SINH VẬT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: Vì sao khi để trái cây, sữa, cơm trong môi trường nóng ẩm thì dễ bị hư, thối? Vì sao chúng ta nên vệ sinh sạch đồ dùng đựng trái cây, sữa, cơm?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm và đặc điểm của vi sinh vật

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Vi sinh vật có kích thước như thế nào? Vi sinh vật là sinh vật đơn bào hay đa bào? 

Sản phẩm dự kiến:

- Vi sinh vật là các sinh vật có kích thước rất nhỏ chỉ quan sát được dưới kính hiển vi, có mặt ở khắp mọi nơi, có khả năng hấp thụ và chuyển hóa nhanh các chất dinh dưỡng, có khả năng sinh trưởng và sinh sản nhanh trong môi trường. 

- Phần lớn vi sinh vật là đơn bào, một số là tập đoàn đơn bào.

Hoạt động 2: Các nhóm vi sinh vật

GV đưa ra câu hỏi: Dựa vào đặc điểm cấu tạo tế bào, vi sinh vật có thể được phân thành mấy nhóm? Đó là những nhóm nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Dựa vào đặc điểm cấu tạo tế bào, vi sinh vật có thể được phân thành hai nhóm: gồm các đơn bào nhân sơ và đơn bào hay tập đoàn đơn bào nhân thực (vi nấm, vi tảo, động vật nguyên sinh)

Hoạt động 3: Các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật

HS cùng thảo luận và trả lời câu hỏi: Kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật là gì? Có những kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật là cách sử dụng nguồn năng lượng và nguồn carbon để tổng hợp nên các chất sống cho tế bào. 

- Các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật gồm có: quang tự dưỡng, hoá tự dưỡng, quang dị dưỡng và hoá dị dưỡng

….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Căn cứ vào nguồn carbon, vi sinh vật có các kiểu dinh dưỡng là

A. quang tự dưỡng và quang dị dưỡng

B. tự dưỡng và dị dưỡng

C. quang dưỡng và hóa dưỡng

D. hóa tự dưỡng và hóa dị dưỡng

Câu 2: Kiểu dinh dưỡng có nguồn năng lượng từ ánh sáng và nguồn carbon từ CO2 là

A. quang tự dưỡng

B. quang dị dưỡng

C. hóa tự dưỡng

D. hóa dị dưỡng

Câu 3: Đặc điểm nào sau đây không đúng với vi sinh vật?

A. Cơ thể nhỏ bé, chỉ nhìn rõ dưới kính hiển vi

B. Tất cả các vi sinh vật đều có nhân sơ

C. Có khả năng sinh trưởng và sinh sản nhanh

D. Có khả năng phân bố rộng ở hầu hết các môi trường

Câu 4: Kích thước nhỏ đem lại lợi thế nào sau đây cho vi sinh vật?

A. Giúp vi sinh vật có khả năng hấp thụ chuyển hóa, sinh trưởng và sinh sản nhanh

B. Giúp vi sinh vật có khả năng phân bố rộng khắp trong mọi loại môi trường

C. Giúp vi sinh vật có khả năng thích nghi cao với sự thay đổi của môi trường

D. Giúp vi sinh vật có khả năng di chuyển nhanh trong mọi loại môi trường

Câu 5: Vi sinh vật nào sau đây có cấu tạo nhân sơ?

A. Vi khuẩn

B. Vi nấm

C. Vi tảo

D. Động vật nguyên sinh

 Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Thủy triều đỏ là hiện tượng gì? Hiện tượng này xảy ra khi nào và gây hại như thế nào đối với con người?

Câu 2: Vi sinh vật phân bố như thế nào bên trong cơ thể người?