Giáo án và PPT Lịch sử và Địa lí 4 chân trời Bài 17: Cố đô Huế

BÀI 17: CỐ ĐÔ HUẾ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Chia sẻ những điều em biết về cố đô Huế.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu về vị trí của Cố đô Huế trên lược đồ

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Quan sát hình 1, em hãy xác định vị trí địa lí của Quần thể di tích Cố đô Huế.

• Con sông chảy qua Cố đô Huế là con sông gì?

• Đọc tên các công trình kiến trúc cổ được thể hiện trên lược đồ. 

Sản phẩm dự kiến:

- Vị trí địa lí: Cố đô Huế hiện nay nay thuộc địa phận thành phố Huế và một vài vùng phụ cận thuộc tỉnh Thừa Thiên Huế.

- Con sông chảy qua Cố đô Huế là con sông Hương.

- Các công trình kiến trúc cổ được thể hiện trên lược đồ là Kinh thành Huế, chùa Thiên Mụ, lăng Tự Đức, lăng Khải Định, lăng Minh Mạng, lăng Gia Long.

Hoạt động 2. Tìm hiểu về vẻ đẹp của Cố đô Huế

GV đưa ra câu hỏi: 

Mô tả vẻ đẹp của Cố đô Huế qua các danh lam thắng cảnh và một số công trình tiêu biểu.

Sản phẩm dự kiến:

- Sông Hương – Núi Ngự:

Trải dài 30 km, chảy giữa thành phố Huế, dọc theo hai bờ sông Hương, con người đã xây dựng kinh đô, cung điện, chùa chiền, lăng tẩm,... Do có mực nước không cao quá so với mực nước biển nên sông Hương chảy rất chậm, mà cảm giác cất lên thành lời thơ “Con sông dùng dằng, con sông không chảy", do đó khi đứng từ vị trí của núi Ngự Bình có thể ngắm được vẻ đẹp mê lòng người của dòng sông Hương xanh biếc và toàn cảnh yên bình, thơ mộng của Huế.

- Kinh thành Huế:

Kinh thành Huế là một công trình đồ sộ, quy mô với kiến trúc đặc sắc. Đây là sự kết hợp độc đáo giữa những kiến trúc truyền thống Việt Nam, kiến trúc Trung Hoa cùng kiến trúc quân sự phương Tây. Bên trong các vòng thành là Hoàng thành và Tử Cấm Thành. Hoàng thành được chia ra thành nhiều khu vực nhỏ với những chức năng khác nhau để vua và các triều thần điều hành việc nước. Quanh mỗi khu vực đều có xảy tường gạch cao quá đầu người để ngăn cách. Tử Cấm Thành là chốn cung cấm dành riêng cho vua và gia đình. Tại đây có đến hàng chục cung điện huy hoàng, tráng lệ và lầu son, gác tía phục vụ cho hoàng gia.

- Chùa Thiên Mụ

Gắn với tên gọi Thiên Mụ, là câu chuyện dân gian khi chúa Tiên Nguyễn Hoàng vào cai quân xứ Đàng Trong. Trong một lần rong đuối vó ngựa ngược dòng sông Hương, ông thấy ngọn đồi nhỏ bên dòng sông Hương rất đẹp. Thế đất giống như hình một con rồng đang quay đầu nhìn lại. Tìm hiểu dân tình. Chúa được người dân kể lại rằng, hằng đêm có một bà già mặc quần đô, áo lục, xuất hiện trên đỉnh đồi và nói: “Rồi sẽ có vị chân chúa tới, xây dựng ngôi chùa làm yên bờ cõi nước Nam. Tự nhận mình là vị chân chúa ấy. Chúa đã cho xây dựng ngôi chùa và đặt tên là Thiên Mụ (người đàn bà trời) nhằm tỏ lòng biết ơn người đàn bà.

- Các lăng vua Nguyễn

+ Lăng vua Gia Long - Vẻ đẹp non nước hữu tình. Đây là khu lăng mộ có quy mô hoành tráng nhất của triều Nguyễn. Toàn bộ khu vực lăng rộng hơn 28km2, tạo thành một cảnh quan hùng vĩ, chạy dài từ chân dãy Trường Sơn đến bò Tả Trạch sông Hương.

+ Lăng vua Minh Mạng – sự kết hợp hài hòa của cảnh quan thiên nhiên và kiến trúc. Lăng vua Minh Mạng nằm ở vị trí thuận lợi, có núi, sông hồ vô cùng thoáng đãng. Theo thống kế, khu đồi có đến 40 công trình lớn nhỏ. Công trình có kiến trúc uy nghi, chuẩn mực và là điểm đến thu hút đông đảo du khách ghé thăm, chiêm ngưỡng.

+ Lăng vua Tự Đức – công trình lăng tẩm đẹp nhất thế kỷ XIX. 

+ Lăng vua Khải Định như một tòa lâu đài. Vật liệu xây dựng lên Ứng Lăng là sắt, thép, xi măng, ngói đến từ Pháp ngoài ra đồ thủy tinh, sứ nhập từ Trung Quốc và Nhật Bản.

….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Cố đô Huế là kinh đô của nhà Nguyễn được xây dựng từ thế kỉ nào đến thế kỉ nào

A. Thế kỉ XVIII đến thế kỉ XIX

B. Thế kỉ XIX đến thế kỉ XX

C. Thế kỉ XX đến thế kỉ XXI

D. Thế kỉ XVII đến thế kỉ XVIII

Câu 2: Năm nào Cố đô Huế được UNESCO công nhận là Di sản văn hoá thế giới?

A. 1995

B. 1993

C. 2000

D. 1985

Câu 3: Vị trí nào trong kinh thành Huế là nơi vua và các triều thần điều hành việc nước?

A. Kinh thành

B. Hoàng thành

C. Tử Cấm Thành

D. Thiên Mụ

Câu 4: Biện pháp nào được thực hiện để bảo tồn và gìn giữ giá trị của Cố đô Huế?

A. Phá hủy các di sản văn hoá

B. Trùng tu các di tích đã xuống cấp

C. Xây dựng thêm các công trình mới

D. Bán đấu giá các di tích văn hoá

Câu 5: Vua nào là vị vua cuối cùng của triều đình nhà Nguyễn?

A. Vua Gia Long

B. Vua Minh Mạng

C. Vua Bảo Đại

D. Vua Lê Thần Tông

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Nếu được giới thiệu một điều đặc điệt của Cố đô Huế, em sẽ giới thiệu điều gì?

Câu 2: Cần có những biện pháp như thế nào để bảo tồn và giữ gìn giá trị Cố đô Huế?