Giáo án và PPT Ngữ văn 7 kết nối Bài 7: Cuộc chạm trán trên đại dương (trích Hai vạn dặm dưới biển, Giuyn Véc-nơ)

VĂN BẢN 1: CUỘC CHẠM TRÁN TRÊN ĐẠI DƯƠNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: 

+ Nếu là một nhà phát minh, em muốn chế tạo sản phẩm khoa học gì cho tương lai?

+ Các nhà khoa học nhận định rằng sự sống đầu tiên trên Trái Đất nảy sinh từ đại dương. Nhận định đó gợi cho em những suy nghĩ gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1:  Tìm hiểu giới thiệu bài học

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

Em hãy đọc phần Giới thiệu bài học, khái quát chủ đề Thế giới viễn tưởng.

Nêu tên các văn bản có trong chủ đề.

Sản phẩm dự kiến:

- Chủ đề bài 7: Những câu chuyện thám hiểm và chinh phục về thế giới xa xôi, kì thú ở trong tương lai.

- Các văn bản có trong chủ đề:

+ Cuộc chạm trán trên đại dương

+ Đường vào trung tâm vũ trụ

+ Dấu ấn Hồ Khanh

Hoạt động 2: Khám phá Tri thức ngữ văn

GV đưa ra câu hỏi: Em hãy đọc phần Tri thức ngữ văn và nêu khái niệm và một số yếu tố của thể loại truyện khoa học viễn tưởng vào bảng sau:

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: Truyện khoa học viễn tưởng là loại tác phẩm viết về thế giới tương lai dựa trên sự phát triển của khoa học dự đoán, thường có tính chất li kì. 

Hoạt động 3: Đọc văn bản

HS cùng thảo luận và trả lời câu hỏi: Xác định bố cục VB và đặt tên cho từng phần. Nêu một số thông tin về tác giả, tác phẩm.

Sản phẩm dự kiến:

1. Đọc văn bản

- Bố cục:

+ Phần 1: Từ đầu đến nhưng nó vẫn phớt lờ: Cuộc rượt đuổi “con cá” của chiếc tàu.

+ Phần 2: Có thể hi vọng rằng … mất tinh thần khi rơi xuống nước: Cuộc đọ sức giữa tàu chiến và “con cá”

+ Phần 3: Còn lại: Phát hiện sự thật về “con cá”

2. Tác giả

- Tên: Giuyn Véc-nơ

- Năm sinh – năm mất: 1828 – 1905

- Quê quán: Nantes, Pháp.

- Thể loại sáng tác: văn học Khoa học viễn tưởng và được coi là một trong những “cha đẻ” của thể loại này.

- Tác phẩm tiêu biểu Hành trình vào Tâm Trái Đất (1964),  Từ Trái Đất tới Mặt Trăng (1965), Hai mươi vạn dặm dưới biển (1870), Vòng quanh thế giới trong 80 ngày (1873),… 

3. Tác phẩm

- Trích từ chương 6 và chương 7 trong Hai mươi vạn dặm dưới biển, ngoài ra còn có nhan đề Mở hết tốc lực và Con cá voi không biết thuộc loại nào. 

- Thể loại: Tiểu thuyết

……………………………………..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1. Tác giả của văn bản  "Cuộc chạm trán trên đại dương" là ai?

A. Giuyn Véc - nơ 

B. William Shakespeare

C. Jacob Ludwig Karl

D. Lev Nikolayevich Tolstoy

Câu 2. Con cá thiết kình trong "Hai Vạn dặm dưới biển" có gì khác thường?

A. là một loài cá voi có răng thuộc họ cá heo đại dương.

B. nhỏ hơn, dài khoảng 5 – 7m, với cân nặng từ 3 đến 4 tấn

C. xuất hiện những tia sáng đầu tiên của bình minh, ánh điện của cá thiết kình cũng phụt tắt.

D. có thể sinh sản đến khoảng 40 tuổi.

Câu 3: Hình dáng bên ngoài của chiếc tàu ngầm được miêu tả trong "Cuộc chám trán trên đại dương" như thế nào?

A. khoảng 8 mét, cân đối, vỏ bằng thép.

B. khoảng 10 mét, cân đối, vỏ bằng thép

C. khoảng 7 mét, cân đối, vỏ bằng thép.

D. khoảng 9 mét, cân đối, vỏ bằng thép.

Câu 4: Nhan đề Hai vạn dặm dưới biển đã thể hiện điều gì?

A. ước mơ khám phá tận sâu dưới đáy biển

B. khát vọng sống

C. thể hiện ước mơ khám phá không gian mới

D. thể hiện ước mơ tìm kiếm không gian sống mới cho con người

Câu 5: Ước mơ ấy ngày nay đã được hiện thực hóa như thế nào?

A. lần đầu con người được chạm vào nước biển

B. con người có thể nhìn thấy cá dưới biển

C. lần đầu con người được gặp người ngoài hành tinh

D. con người có thể lặn sâu xuống dưới biển

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1. Sau khi đọc truyện Cuộc chạm trán trên đại dương, theo em, con người cần làm gì để vừa chinh phục đại dương vừa không làm ảnh hưởng đến môi trường biển. 

Câu 2: Viết đoạn văn (5 – 7 câu) kể tiếp (theo tưởng tượng của em) về sự kiện diễn ra sau tình huống nhân vật “tôi”, Công-xây và Nét Len bị kéo vào bên trong con tàu ngầm