Giáo án và PPT Tiếng Việt 4 cánh diều Bài 10: Ôn tập cuối học kì I (Tiết 1 + 2 + 3)

BÀI 10: ÔN TẬP CUỐI HỌC KÌ I

TIẾT 1

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Trong học kì vừa qua, em đã học được những gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Đánh giá kĩ năng đọc thành tiếng, học thuộc lòng

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

Từng HS lên bốc thăm để chọn đoạn, bài đọc hoặc đọc thuộc lòng, kèm CH đọc hiểu.

Sản phẩm dự kiến:

HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

Hoạt động 2. Đọc hiểu và luyện tập

GV đưa ra câu hỏi: 

Đọc bài đọc Đồng dao tặng mẹ tặng ba.

1. Xếp các từ dưới đây vào nhóm thích hợp:

2. Những vật nào trong bài thơ được nhân hoá? Chúng được nhân hoá bằng cách nào?

3. Viết một đoạn văn ngắn (3 – 4 câu) nêu cảm nghĩ của em về bạn nhỏ trong bài thơ.

Sản phẩm dự kiến:

(1) Xếp các từ đã cho vào nhóm thích hợp:

- Danh từ: gió, tóc, ngày.

- Động từ: ngủ, thức, cười, thuộc, buồn.

- Tính từ: đen, trắng, khó, vắng vẻ.

(2)

 - Các vật được nhân hoá: Mặt Trời, gió, búp bê.

- Cách nhân hoá: 

+ Gọi sự vật bằng từ ngữ dùng để gọi người: ông (Mặt Trời), chị (gió).

+Tả sự vật bằng từ ngữ dùng để tả người: ghẻ, vuốt, nhoẻn miệng cười.

(3) GV hướng dẫn HS tự viết, đọc mẫu cho HS tham khảo,VD: 

Em rất thích hình ảnh ngộ nghĩnh, đáng yêu của bạn nhỏ trong bài thơ "Đồng dao tặng mẹ tặng ba”. Ở nhà một mình nhưng bạn không buồn vì có mèo trắng, mèo đen, ông Mặt Trời và chị gió làm bạn. Bạn đã tự giải được bài toán khổ và học thuộc bài. Qua lời kể, có thể thấy bạn nhỏ rất chăm ngoan và yêu thương ba mẹ.

….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Câu văn sau có mấy tính từ?

Tôi thấy hoa nở trên cánh đồng xanh.

A. 4 tính từ.

B. 3 tính từ.

C. 2 tính từ.

D. 1 tính từ.

Câu 2: Câu dưới đây có bao nhiêu danh từ riêng?

Làng lụa Vạn Phúc (hay làng lụa Hà Đông), nay thuộc phường Vạn Phúc, quận Hà Đông, cách trung tâm Hà Nội khoảng 10 ki-lô-mét.

A. 2 từ.

B. 3 từ.

C. 4 từ.

D. 5 từ.

Câu 3: Xác định công dụng của dấu gạch ngang được sử dụng trong đoạn dưới đây?

- Cây xanh là bạn của con người. Nhưng em cần chú ý khi tiếp xúc với những cây sau:

- Cây trúc đào: Thân, lá, hoa của cây này đều có chất độc, ăn phải rất nguy hiểm.

- Cây hoa thủy tiên: Nếu ăn phải hoa sẽ bị buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy.

- Cây dạ lan hương: Không nên ở lâu bên cạnh hoa và ban đêm, đặc biệt là không để hoa trong phòng ngủ.

A. Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật.

B. Đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê.

C. Nối các từ ngữ trong một liên danh.

D. Không có đáp án nào đúng.

Câu 4: Xác định chủ ngữ của câu sau?

Người phụ nữ ấy là bà Nguyễn Thị Duệ.

A. Người phụ nữ ấy.

B. Người phụ nữ.

C. Nguyễn Thị Duệ.

D. Bà Nguyễn Thị Duệ.

Câu 5: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.

Trong các câu chuyện cổ tích đã đọc, thì em đặc biệt ấn tượng với câu chuyện Tấm Cám. Qua hai nhân vật Tấm và Cám đối lập nhau hoàn toàn về tính cách, phẩm chất, tác giả dân gian đã truyền dạy cho con cháu đời sau những đạo lý tốt đẹp. Cô Tấm dịu dàng, xinh đẹp lại chăm chỉ, hiền lành, thì sẽ gặp được những điều tốt đẹp, có cuộc sống hạnh phúc. Còn Cám xấu tính, lười biếng, và mụ dì ghẻ độc ác, toan tính thì sẽ phải trả cái giá đắt. Từ các nhân vật ấy, người xưa răn dạy con cái phải sống hiền lành, chăm chỉ, không nên có suy nghĩ xấu xa, lười biếng. Không chỉ như thế, câu chuyện Tấm Cám còn thể hiện những ước mong của người dân ta về một thế giới công bằng. Nơi mà những người ở hiền sẽ được gặp lành. Kẻ sống độc ác thì sẽ phải gặp ác. Bản thân em, cũng luôn lấy cô Tấm làm hình tượng để cố gắng phấn đấu. Nào là chăm chỉ, chịu khó giúp cha mẹ, rồi cả sống chan hòa, tốt bụng với mọi người. Được ai khen ngợi là hiền và chăm chỉ như cô Tấm, là em vui lắm. Thật mong sao, dù xã hội ngày càng phát triển, thì những bài học bổ ích trong câu chuyện Tấm Cám vẫn sẽ còn mãi trong kí ức của mọi người.

Chủ đề của đoạn văn trên là gì?

A. Nêu cảm nghĩ về nhân vật Tấm.

B. Nêu cảm nghĩ về câu chuyện Tấm Cám.

C. Nêu nhận xét về hành động của Tấm và Cám.

D. Suy nghĩ về nhân vật Cám.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Điền dấu gạch ngang thích hợp vào trong đoạn văn sau đây: “Tuần trước, vào một buổi tối, có hai người bạn học cũ đã đến thăm tôi, đó là Châu họa sĩ và Hiền kỹ sư một nhà máy cơ khí. Châu đã hỏi tôi: Cậu có nhớ thầy Bản không? Nhớ chứ! Thầy Bản dạy vẽ cho bọn mình hồi còn nhỏ phải không?”

Câu 2: Tìm chủ ngữ ở đoạn văn sau:

Đêm trăng, biển yên tĩnh. Trong vùng biển Trường Sa, tàu Phương Đông của chúng tôi buông neo. Một số chiến sĩ thả câu. Một số khác quây quần trên boong sau, ca hát, thổi sáo.

TIẾT 2

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV tạo tâm thế hứng thú cho HS và từng bước làm quen bài học.

GV nêu YCCĐ của tiết 2.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đánh giá kĩ năng đọc thành tiếng, học thuộc lòng

GV tổ chức kiểm tra: mỗi giờ kiểm tra được 20% số HS trong lớp. Cách kiểm tra như đã hướng dẫn ở tiết 1. 

Sản phẩm dự kiến:

HS thực hiện theo hướng dẫn.

Hoạt động 2: Trả bài viết

Nhiệm vụ 1: Nghe nhận xét chung về bài làm của lớp.

GV nêu lên nhận xét chung về bài làm của các HS trong lớp:

+ Về nội dung: Đoạn văn có viết đúng đề tài đã chọn không? Các ý trong đoạn văn có được lựa chọn phù hợp với đề tài không, có được sắp xếp theo trình tự hợp lí không?

+ Về hình thức: Ưu điểm và hạn chế phổ biến (về cấu tạo của đoạn văn, cách sử dụng từ, đặt câu, chính tả,...) ở các bài làm của HS trong lớp là gì?

Sản phẩm dự kiến:

HS nghe GV nhận xét, có thể đặt CH (nếu chưa rõ).

GV chú ý các lỗi thường gặp khi viết đoạn văn về một câu chuyện em thích:

a) Lỗi về cấu tạo

+ Đoạn văn không có câu chủ đề.

+ Câu chủ đề không giới thiệu tên câu chuyện.

+ Các câu trong đoạn văn không phù hợp với chủ đề.

+ Các câu trong đoạn văn không được sắp xếp theo trình tự hợp lí.

b) Lỗi về nội dung

+ Không giải thích vì sao em thích câu chuyện mà chỉ kể lại câu chuyện.

+ Có những chi tiết không đúng với nội dung câu chuyện.

+ Thể hiện cách hiểu không đúng về ý nghĩa của câu chuyện.

Nhiệm vụ 2: Sửa bài cùng cả lớp

GV hướng dẫn HS sửa một số lỗi tiêu biểu để rút kinh nghiệm (lỗi về bố cục bài văn, về nội dung, cách dùng từ, đặt câu, chính tả,...).

Sản phẩm dự kiến:

HS lắng nghe, tiếp thu.

Nhiệm vụ 3: Tự sửa bài

GV tổ chức cho HS xem bài viết và sửa các lỗi được GV chỉ ra trong bài viết; có thể viết lại một đoạn văn (sắp xếp lại ý, sửa cách diễn đạt, thay thế từ ngữ,...) để bài viết hay hơn.

…………………

TIẾT 3

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV tạo tâm thế hứng thú cho HS và từng bước làm quen bài học.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đánh giá kĩ năng đọc thành tiếng, học thuộc lòng

GV tổ chức kiểm tra: mỗi giờ kiểm tra được 20% số HS trong lớp. Cách kiểm tra như đã hướng dẫn ở tiết 1. 

Sản phẩm dự kiến:

HS lắng nghe, tiếp thu.

Hoạt động 2: Đọc hiểu và luyện tập

Nhiệm vụ 1: Nghe và kể chuyện trong nhóm

- GV kể cho HS nghe (hoặc xem video) ba lần.

- GV dựa vào tranh minh hoạ và gợi ý, tổ chức cho HS kể lại câu chuyện trong nhóm.

Nhiệm vụ 2: Kể chuyện trước lớp

GV mời HS xung phong kể chuyện trước lớp.

Nhiệm vụ 3:Trao đổi về câu chuyện

GV mời các HS xung phong trả lời các CH. GV áp dụng trò chơi Ô cửa bí mật.

GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

a) Câu chuyện “Điều ước của vua Mi-đát" nói với em điều gì? 

Vàng bạc không tạo nên hạnh phúc./ Lòng tham không tạo nên hạnh phúc.

b) Theo em, muốn có cuộc sống sung sướng, cần làm gì? 

Sản phẩm dự kiến:

HS thực hiện theo hướng dẫn của GV và trả lời câu hỏi.

………………..