Giáo án chuyên đề Ngữ văn 12 kết nối CĐ 2 Phần 3: Thực hành chuyển thể tác phẩm văn học

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Chuẩn bị chuyển thể

• GV hướng dẫn HS thảo luận, chọn một hiện tượng văn học để chuyển thể (có thể là một nhân vật, một cảnh hoặc một sự kiện). Ví dụ, GV cho HS đọc phần mở đầu văn bản Trở về (trích Ông già và biển cả của Hê-minh-uê). Đây là đoạn văn giàu chất hội họa, lời văn miêu tả sống động cảnh tượng ông lão Xan-ti-a-go trở về sau khi đã bắt được con cá kiếm khổng lồ. Có thể chuyển thể thành 1 bức tranh.

• Sau khi đọc văn bản Trở về và chuyển thể phần mở đầu thành 1 bức tranh, GV chia lớp thành 5 nhom nhỏ để hoàn thành PHIẾU HỌC TẬP SAU:

• - HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

•  HS thảo luận để trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời đại diện HS lên trả lời câu hỏi.

- Các HS khác lắng nghe nhận xét và bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

1. Chuẩn bị chuyển thể

- Chuẩn bị:

+ Lựa chọn tác phẩm văn học để chuyển thể.

+ Xây dựng ý tưởng: Chọn lọc một ý tưởng gắn với một sự kiện, chi tiết, hình ảnh... mà bạn thấy tâm đắc nhất để chuyển thể.

Ví dụ: đoạn văn mở đầu văn bản Trở về, bạn có thể chọn một số chi tiết sau để chuyển thể thành bức tranh:

+ Ông lão dừng lại, ngoảnh nhìn thấy cái đuôi khổng lồ của con cá đang dựng thẳng sau đuôi tàu trong ánh sáng phản chiếu từ đèn đường.

+ Đường nét trần trụi màu trắng của xương sống và khối sẫm màu của cái đầu với lưỡi kiếm nhô ra cùng tất cả sự trống rỗng ở khoảng giữa.

+ Con mèo đi ngang qua đường phía xa.

- Chọn loại hình và thể loại, phong cách nghệ thuật của tác phẩm chuyển thể.

Nhiệm vụ 2: Chuyển thể

•  GV giao nhiệm vụ cho các nhóm HS tự thực hiện việc chuyển thể ở nhà.

+ HS thực hiện vẽ lại bức tranh theo sự thảo luận và ý tưởng chung của nhóm.

• - HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

• HS thảo luận để trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời đại diện nhóm lên trả lời câu hỏi.

- Các nhóm khác lắng nghe nhận xét và bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

2. Chuyển thể

2.1. Lựa chọn phương thức chuyển thể

- Cần ý thức được quyền năng sáng tạo của mình để lựa chọn một phương thức chuyển thể yêu thích.

- Hai phương thức chuyển thể:

+ Chuyển thể trung thành với tác phẩm gốc.

+ Chuyển thể không trung thành với tác phẩm gốc.

2.2. Sử dụng kí hiệu nghệ thuật của một loại hình nghệ thuật khác để chuyển thể tác phẩm

+ Cần hiểu rõ ngôn ngữ nghệ thuật riêng của loại hình nghệ thuật mà mình muốn sáng tạo nhằm chuyển thể một tác phẩm văn học.

Ví dụ, nếu chuyển thể tác phẩm văn học thành một bức tranh, cần cân nhắc màu sắc, ánh sáng, bố cục, hình ảnh đường nét mà mình sẽ sử dụng.

Nhiệm vụ 3: Công bố tác phẩm chuyển thể

•  GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS.

+ GV tổ chức buổi công bố bức tranh chuyển thể trong phạm vi không gian lớp học hoặc nhà trường.

• - HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

• HS thảo luận để trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời đại diện nhóm lên trả lời câu hỏi.

- Các nhóm khác lắng nghe nhận xét và bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

3. Công bố tác phẩm chuyển thể

- Tác phẩm nghệ thuật thuộc các loại hình nghệ thuật khác nhau, cần được công bố dưới những hình thức riêng:

+ Tác phẩm hội họa, điêu khắc: công bố trong một cuộc trưng bày, triển lãm.

+ Tác phẩm sân khấu, điện ảnh: công diễn hoặc chiếu trên sân khấu trong nhà hát, rạp chiếu phim....

+ Tác phẩm âm nhạc: trình diễn trong một buổi biểu diễn.

Nhiệm vụ 4: Tổng kết, đánh giá

……………………

4. Tổng kết, đánh giá

…………………