Giáo án và PPT Tiếng Việt 4 cánh diều Bài 13: Dấu gạch ngang

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: DẤU GẠCH NGANG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi cho HS:Trong suốt quá trình học cũng như hiểu biết của bản thân, em đã biết những loại dấu nào. Hãy chia sẻ cho cô và cả lớp cùng nghe?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Nhận xét

GV mời 1 HS đọc yêu cầu của BT, cả lớp đọc thầm theo: Dấu gạch ngang trong mỗi câu dưới đây được dùng để làm gì? Tìm ý đúng?

Sản phẩm dự kiến:

a – 2; b – 3; c – 1; d – 4.

Hoạt động 2: Rút ra bài học

- GV mời 1 – 2 HS đọc to ghi nhớ trong SGK. Các HS khác đọc thầm theo: Dấu gạch ngang được dùng để nối các từ trong một liên danh.

- GV giải nghĩa từ liên danh: tập hợp hai hoặc nhiều từ chỉ tên những sự vật có quan hệ với nhau (nghĩa trong bài học). 

- GV cho HS thảo luận nhanh theo nhóm đôi để hiểu ghi nhớ: Dấu gạch ngang dùng để làm gì? Cần chú ý gì khi dùng dấu gạch ngang để nổi các liên danh?

* Chú ý: Giữa dấu gạch ngang với từ đứng trước và sau nó có khoảng cách.

Sản phẩm dự kiến:

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thảo luận nhóm.

Hoạt động 3: Luyện tập

Nhiệm vụ 1: Tìm và nêu tác dụng của dấu gạch ngang trong câu (BT 1)

GV mời 1 HS đọc BT 1; cả lớp đọc thầm theo: Tìm và nêu tác dụng của dấu gạch ngang trong các câu sau:

a. Cầu truyền hình đặc biệt “Hạ Long thần tiên" nhằm tôn vinh giá trị của Vịnh Hạ Long được truyền hình trực tiếp từ 20 giờ đến 22 giờ ngày 29-10-2011 với bốn điểm cầu: Hà Nội – Hạ Long – Huế – Thành phố Hồ Chí Minh.

Theo QUANG THỌ

b) Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn tổ chức thêm một số chuyến tàu vào dịp lễ Quốc khánh năm 2022. Sau đây là các tuyến đường có chuyến tàu tăng thêm:

+ Tuyến Thành phố Hồ Chí Minh – Hà Nội.

+ Tuyến Thành phố Hồ Chí Minh – Quy Nhơn.

+ Tuyến Thành phố Hồ Chí Minh – Nha Trang

+ Tuyến Thành phố Hồ Chí Minh – Phan Thiết.

Theo báo hanoimoi.com.vn

Sản phẩm dự kiến:

Nhiệm vụ 2: Tìm vị trí cần bổ sung dấu gạch ngang; nêu tác dụng của mỗi dấu gạch ngang (BT 2)

GV mời 1 HS đọc BT 2; cả lớp đọc thầm theo: Cần bổ sung dấu gạch ngang vào những vị trí nào trong các câu dưới đây? Mỗi dấu gạch ngang đó được dùng để làm gì?

a) Ngày 24-10-2018, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đã tổ chức họp báo thông tin về Chuong trình Giao lưu hữu nghị biên giới Việt Nam Lão Cam-pu-chia lần thứ nhất, năm 2018.

Theo báo daidoanketvn

b) Trong kho tăng truyện cổ các dân tộc thiểu số miền núi Quảng Ngãi có không ít những câu chuyện về tình ruột thịt anh em Kinh Thượng.

Theo sách Các dân tộc thiểu số Việt Nam thế kỉ XX

c) Vùng quế Trà My Trà Bồng (Quảng Nam Quảng Ngãi) là một trong bốn vùng trồng quế có diện tích lớn và lâu đời ở Việt Nam.

Theo báo Quảng Ngãi

Sản phẩm dự kiến:

a) Ngày 24-10-2018, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đã tổ chức họp báo thông tin về Chương trình Giao lưu hữu nghị biên giới Việt Nam – Lào – Cam-pu-chia lần thứ nhất, năm 2018. (Dấu - trong từ Cam -pu-chia dùng để nối các tiếng trong một tên riêng nước ngoài phiên âm sang tiếng Việt, giữa dấu đó và các tiếng không có khoảng cách. Dấu đó được gọi là dấu gạch nối.)

b) Trong kho tàng truyện cổ các dân tộc thiểu số miền núi Quảng Ngãi có không ít những câu chuyện về tình ruột thịt anh em Kinh – Thượng.

c) Vùng quế Trà My – Trà Bồng (Quảng Nam – Quảng Ngãi) là một trong bốn vùng trồng quế có diện tích lớn và lâu đời ở Việt Nam.

………………….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Dấu gạch ngang có tác dụng gì?

• A. Dùng để bộc lộ cảm xúc.
• B. Dùng để nhấn mạnh ý kiến trong câu.
• C. Dùng để nối các từ ngữ trong một liên danh.
• D. Dùng để ngắt quãng câu.

Câu 2: Trong câu “Việt – Lào hai nước chúng ta” dấu gạch ngang dùng để làm gì?

• A. Để nối tên hai nước có quan hệ với nhau.
• B. Để nối tên hai địa điểm trên cùng một tuyến đường.
• C. Để nối tên thời điểm bắt đầu và thời điểm kết thúc của một vụ trồng trọt.
• D. Tất cả các đáp án trên.

Câu 3: Trong câu “Vụ Đông – Xuân năm nay diễn ra trong điều kiện thời tiết tương đối thuận lợi” dùng để làm gì?

• A. Để nối tên hai nước có quan hệ với nhau.
• B. Để nối tên điểm đầu và điểm cuối của một tuyến đường.
• C. Để nối tên các điểm dừng trên một tuyến đường.
• D. Để nói tên thời điểm bắt đầu và thời điểm kết thúc của một vụ trồng trọt.

Câu 4: Trong câu “Sau khi hòa bình được lập lại, hệ thống đường sắt miền Bắc đã được khôi phục và xây dựng mới với những tuyến đường chính là Hà Nội – Lào Cai, Hà Nội – Hải Phòng, Hà Nội – Lạng Sơn” dấu gạch ngang có được dùng để làm gì?

• A. Để nối tên hai nước có quan hệ với nhau.
• B. Để nối tên điểm đầu và điểm cuối của một tuyến đường.
• C. Để nối tên các điểm dừng trên một tuyến đường.
• D. Để nói tên thời điểm bắt đầu và thời điểm kết thúc của một vụ trồng trọt.

Câu 5: Cần thêm dấu gạch ngang vào vị trí nào trong các câu sau.

Ngày 24-10-2018, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đã tổ chức họp báo thông tin về Chương trình Giao lưu hữu nghị biên giới Việt Nam Lào Cam-pu-chia lần thứ nhất, năm 2018.
Theo báo daidoanket.vn

• A. Bộ Tư lệnh – Bộ đội Biên phòng.
• B. Chương trình – Giao lưu hữu nghị biên giới Việt Nam Lào Cam-pu-chia.
• C. Cam -pu-chia – lần thứ nhất.
• D. Việt Nam – Lào – Cam-pu-chia.

Câu 6: Cần thêm dấu gạch ngang vào những vị trí nào trong câu?

Vùng quế Trà My Trà Bồng (Quảng Nam Quảng Ngãi) là một trong bốn vùng trồng quế có diện tích lớn và lâu đời ở Việt Nam.
Theo báo Quảng Ngãi

• A. Vùng quế - Trà My Trà Bồng.
• B. Vùng trồng quế - có diện tích lớn.
• C. Trà My – Trà Bồng và Quảng Nam – Quảng Ngãi.
• D. Quảng Nam Quảng Ngãi – là một trong bốn vùng.

Sản phẩm dự kiến: