Câu hỏi tự luận Ngữ văn 12 cánh diều Bài 3: Quyết định khó khăn nhất

BÀI 3: NHẬT KÍ, PHÓNG SỰ, HỒI KÍ

VĂN BẢN 3: QUYẾT ĐỊNH KHÓ KHĂN NHẤT
(12 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Tìm hiểu đôi nét về Đại tướng Võ Nguyên Giáp?

Trả lời:

- Võ Nguyên Giáp sinh ngày 25/8/1911 tại xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.

- Ông bắt đầu hoạt động cách mạng từ năm 1925 và là một trong những đảng viên đầu tiên của Đảng Cộng sản Đông Dương.

- Tháng 12/1944, ông được Hồ Chí Minh giao nhiệm vụ thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân.

- Tháng 8/11945, ông là Ủy viên Ủy ban Quân sự Bắc kì, là thành viên Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc.

- Cách mạng tháng Tám thành công, ông là Bộ trưởng Bộ Nội vụ trong Chính phủ lâm thời nước Việt nam Dân chủ Cộng hòa.

- Năm 1948, ông được phong hàm Đại tướng, là Tổng Tư lệnh Quân đội quốc gia và dân quân Việt Nam.

- Ông từng trực tiếp chỉ huy chiến dịch Biên giới năm 1950, chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954, chiến dịch Hồ Chí Minh 1975.

- Võ Nguyên Giáp là Ủy viên Bộ chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam (1951-1982), Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (1946-1980), Phó thủ tướng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (1978-1992).

=> Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một trong những nhà lãnh đạo kiệt xuất của cách mạng Việt Nam. Cuộc đời ông luôn song hành cũng những chặng đường lịch sử của dân tộc trong thế kỷ XX.

- Với tầm tư tưởng và tầm văn hóa lớn, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã tái hiện những chặng đường lịch sử của dân tộc trong nhiều tác phẩm hồi kí (do người khác ghi lại): Những năm tháng không thể nào quên (1970); Chiến đấu trong vòng vây (1978); Điện Biên Phủ - điểm hẹn lịch sử (1944),...

Câu 2: Thể loại tác phẩm?

Trả lời:

- Tác phẩm Quyết định khó khăn thuộc thể loại: hồi kí.

Câu 3: Hoàn cảnh sáng tác và xuất xứ của tác phẩm?

Trả lời:

Câu 4: Phương thức biểu đạt?

Trả lời:

Câu 5: Bố cục của tác phẩm ?

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (5 câu)

Câu 1: Nêu giá trị nội dung của tác phẩm?

Trả lời:

- Văn bản viết về một sự kiện quan trọng trong chiến dịch Điện Biên Phủ, một sự kiện đưa đến bước ngoặt lớn, đưa đến chiến thắng vang dội của quân dân ta. Đó là lúc tác giả, cũng chính là đại tướng Võ Nguyên Giáp đưa ra một quyết định khó khăn, thay đổi phương châm tác chiến dựa trên sự thay đổi của địch. Văn bản là những dòng hồi kí về diễn biến của sự kiện quan trọng này.

Câu 2: Nêu giá trị nghệ thuật của tác phẩm?

Trả lời:

- Giọng điệu lôi cuốn, mang tính lịch sử, hào hùng.

- Khắc họa hình ảnh chân thực, giàu tính gợi hình, gợi cảm.

Câu 3: Tóm tắt tác phẩm theo cách hiểu của em?

Trả lời:

Câu 4: Nguyên nhân dẫn đến quyết định khó khăn của Đại tướng Võ Nguyên Giáp là gì?

Trả lời:

Câu 5: Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã phân tích tình huống này như thế nào?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (1 câu)

Câu 1: Qua bài đọc, bài học sâu sắc gì chúng ta có thể học?

Trả lời:

Bài học đặt ra trong văn bản đó chính là con người cần phải thay đổi linh hoạt các phương pháp khi giải quyết vấn đề sao cho phù hợp.

Điều đó có ý nghĩa quan trọng trong cuộc sống ngày nay. Khi nhịp sống ngày một tăng nhanh, các vấn đề xuất hiện ngày càng nhiều và có sự biến thiên, con ngưòi cần nhanh chóng thích ứng và sử dụng linh hoạt các biện pháp để giải quyết một vấn đề cũng như nhanh chóng thích ứng với sự thay đổi của vấn đề. Không thể thực hành một cách rập khuôn hay chủ quan duy ý chí mà cần có sự sáng tạo, linh hoạt. Có như vậy các vấn đề mới biến mất và con người mới không ngừng phát triển, hoàn thiện.

4. VẬN DỤNG CAO (1 câu)

Câu 1: Viết bài văn phân tích chi tiết câu chuyện: Quyết đinh khó khăn nhất? Và từ câu chuyện học sinh có thể rút ra bài học gì cho bản thân? 

Trả lời:

"Quyết định khó khăn nhất" là một trích đoạn quan trọng trong tác phẩm "Điện Biên Phủ - Điểm Hẹn Lịch Sử" của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Tác phẩm không chỉ ghi lại những quyết định chiến lược trong cuộc kháng chiến chống Pháp mà còn phản ánh sâu sắc tâm tư, tình cảm và trách nhiệm của người chỉ huy trong những thời khắc quyết định.

Câu chuyện diễn ra trong bối cảnh chiến dịch Điện Biên Phủ, nơi mà quân đội Việt Nam phải đối mặt với một tập đoàn cứ điểm kiên cố của địch. Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhận thấy rằng phương án "đánh nhanh thắng nhanh" không còn phù hợp và cần chuyển sang "đánh chắc tiến chắc". Quyết định này không chỉ là một bước ngoặt trong chiến thuật mà còn thể hiện sự nhạy bén và tầm nhìn chiến lược của người lãnh đạo.

Đại tướng Giáp đã phải đối mặt với nhiều khó khăn khi đưa ra quyết định hoãn cuộc tiến công. Ông nhận thức rõ ràng rằng việc thay đổi phương án sẽ gây ra sự thắc mắc và lo lắng trong hàng ngũ bộ đội. Những ý kiến từ các đồng chí trong Đảng uỷ cho thấy sự phân vân và lo ngại về tinh thần chiến đấu của bộ đội nếu có sự thay đổi đột ngột.

Ý kiến trái chiều: Các đồng chí như Lê Liêm và Đặng Kim Giang đều bày tỏ sự lo lắng về tinh thần của bộ đội nếu không tiếp tục tiến công. Điều này cho thấy áp lực mà Đại tướng Giáp phải gánh chịu khi phải cân nhắc giữa quyết tâm chiến đấu và thực tế chiến trường.

Đây là quyết định mang tính lịch sử của dân tộc. Cuối cùng, với tinh thần trách nhiệm cao, Đại tướng Giáp đã quyết định hoãn cuộc tiến công, ra lệnh cho bộ đội lui về vị trí tập kết để chuẩn bị lại. Quyết định này không chỉ thể hiện sự dũng cảm mà còn là một bài học về việc lắng nghe thực tế và điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp.

Nguyên tắc “đánh chắc thắng”: Đại tướng nhấn mạnh nguyên tắc này trong suốt cuộc họp, cho thấy ông luôn đặt lợi ích và an toàn của bộ đội lên hàng đầu. Quyết định hoãn cuộc tiến công nhằm đảm bảo rằng mọi hành động đều có cơ sở vững chắc và khả năng thành công cao nhất.

Bài đọc sử dụng ngôn ngữ súc tích, rõ ràng, thể hiện tâm trạng phức tạp của người chỉ huy. Những hình ảnh cụ thể về cuộc họp, sự căng thẳng trong quyết định và những cuộc trao đổi giữa các đồng chí tạo nên một bức tranh sống động về không khí chiến trường.

Tác giả khéo léo lồng ghép những suy nghĩ và cảm xúc của các nhân vật, khiến người đọc cảm nhận được sự nỗ lực và trách nhiệm mà họ gánh vác. Điều này tạo nên sự đồng cảm và thấu hiểu đối với những khó khăn mà các lãnh đạo quân đội phải đối mặt.

"Quyết định khó khăn nhất" không chỉ là một câu chuyện về chiến tranh mà còn là một bài học sâu sắc về sự lãnh đạo, trách nhiệm và tầm nhìn chiến lược. Qua câu chuyện, đã truyền tải thông điệp về việc lắng nghe thực tế, điều chỉnh kế hoạch và luôn đặt lợi ích của tập thể lên hàng đầu, phải biết linh hoạt và nhạy bén trước mọi tình huống, không được hoảng sợ, lo lắng. Đây là những giá trị quý báu không chỉ trong bối cảnh chiến tranh mà còn trong mọi lĩnh vực của cuộc sống ngày nay.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------