Giáo án PPT Ngữ văn 6 cánh diều Bài 4: Vẻ đẹp của một bài ca dao

VĂN BẢN: VẺ ĐẸP CỦA MỘT BÀI CA DAO

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Em hãy đọc thuộc lại một bài ca dao đã học hoặc em đã biết? Tại sao em thích bià ca dao đó?

Gợi ý:

Ca dao dân ca là những tiếng hát ân tình của người dân lao động, là vẻ đẹp đằm thắm của văn hoá dân gian Việt Nam.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

- NV1: Tìm hiểu tác giả, tác phẩm

- NV2: Đọc, tìm hiểu chú thích

Ghi nhớ:

a. Tác giả

- Tên: Hoàng Tiến Tựu

- Năm sinh – năm mất: 1933 - 1998

-  Quê quán: Thanh Hóa

-  Ông là nhà nghiên cứu hàng đầu về chuyên ngành Văn học dân gian.

b. Tác phẩm

- Xuất xứ: Trích Bình giảng ca dao (1992).

- Phương thức biểu đạt: Nghị luận.

c. Đọc, chú thích

- Thể loại: VB nghị luận văn học

- Vấn đề nghị luận: phân tích vẻ đẹp và bố cục của một bài ca dao.

2. Tổ chức đọc hiểu văn bản

+ Tóm tắt nội dung đoạn trích

+ Có thể chia văn bản thành mấy phần và nội dung từng phần?

+ Tác giả đã mở đầu bằng cách trực tiếp hay gián tiếp?

+ Theo tác giả, bài ca giao có mấy cái đẹp? Nêu tên những cái đẹp đó.

…………….

Ghi nhớ:

*Bố cục: 4 phần

- P1: Nêu ý kiến: Bài ca dao có hai vẻ đẹp.

- P2: Phân tích bố cục bài ca dao.

- P3: hân tích hai câu đầu bài ca dao.

- P4: Phân tích hai câu cuối bài ca dao.

*Nêu ý kiến: Bài ca dao có hai vẻ đẹp.

- Nêu ra cái đẹp, cái hay của bài ca dao:

+ Hai cái đẹp: cánh đồng và cô gái thăm đồng. → Đều được miêu tả rất hay.

+ Cái hay: cái hay riêng, không thấy ở bất kì bài ca dao khác.

=>  Khẳng định bài ca dao đẹp, hay riêng biệt.

*Phân tích bố cục bài ca dao

- Ý kiến tác giả: không nên chia 2 phần để phân tích.

+ Ngay 2 câu đầu, cô gái đã xuất hiện: cô gái đã miêu tả, giới thiệu rất cụ thể chỗ đứng cũng như cách quan sát cánh đồng.

+ Cụm từ "mênh mông bát ngát" được đặt vị trí cuối 2 câu đầu và có sự đảo vị trí.

-> Cô gái hiện lên năng động, tích cực: đứng bên ni đồng rồi lại đứng bên tê đồng, ngắm nhìn cảnh vật từ nhiều phía như muốn thâu tóm, cảm nhận cả cánh đồng bát ngát.

………………………………..

3. Tổng kết

Tóm tắt nội dung và nghệ thuật của văn bản?

Ghi nhớ:

a. Nội dung – Ý nghĩa:

* Nội dung: Qua Vẻ đẹp của một bài ca dao, Hoàng Tiến Tựu đã nêu lên ý kiến của mình về vẻ đẹp cũng như bố cục của một bài ca dao. Qua đó thể hiện khả năng lập luận xuất sắc của tác giả.

b. Nghệ thuật

- Văn nghị luận sắc bén, chặt chẽ.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

HS trả lời một số câu hỏi:

1. Nội dung chính của văn bản Vẻ đẹp của một bài ca dao là gì? Nhan đề đã khái quát được nội dung chính của văn bản chưa?

2. So với những gì em biết về ca dao ở Bài 2, văn bản của tác giả Hoàng Tiến Tựu cho em hiểu thêm được những gì về nội dung và hình thức của bài ca dao? Em thích nhất câu, đoạn nào trong văn bản nghị luận này?

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG 

Tìm đọc thêm các văn bản nghị luận của tác giả Hoàng Tiến Tựu để hiểu thêm vẻ đẹp của ca dao, dân ca.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------