Giáo án gộp Tin học 5 kết nối tri thức kì I

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Kết hợp giữa ví dụ minh hoạ và kinh nghiệm thực tiễn của HS để tiếp cận đến các khái niệm về nội dung thông tin và bản quyền nội dung thông tin.

b. Cách thức thực hiện: 

- GV yêu cầu HS đọc tình huống phần Khởi động – SGK tr.24.

Các bạn học sinh lớp 5A làm báo tường chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam. Trong tờ báo tường, nhiều nội dung thông tin như bài thơ, bài viết, hình ảnh,… được các bạn tự sáng tác hoặc sưu tầm để thể hiện tình cảm của mình tới các thầy cô giáo.

Chúng ta hãy cùng tìm hiểu để biết các bạn lớp 5A đã sử dụng nội dung thông tin như thế nào nhé.

- GV yêu cầu HS đọc phần Hoạt động 1 SGK tr.24 và thảo luận theo nhóm 2 – 4 HS để cùng nhau tìm hiểu hoạt động 1: Tác giả là ai?

Em hãy quan sát hai bài báo tường của các bạn lớp 5A (Hình 24 và Hình 25) và cho biết:

1. Bài thơ trong Hình 24 là của tác giả nào? Bài viết trong Hình 25 là của ai?

2. Theo em, tại sao phải ghi rõ tên tác giả?

- GV mời đại diện 2 – 3 nhóm trả lời. 

- GV nhận xét câu trả lời của HS, sau đó dẫn dắt vào bài học mới: Việc sử dụng nội dung thông tin đúng bản quyền là điều vô cùng quan trọng. Để tìm hiểu về vấn đề này, cô/thầy và lớp mình cùng đến với bài học hôm nay  – Bài 5: Bản quyền nội dung thông tin.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Bản quyền nội dung thông tin

a. Mục tiêu: 

- HS giải thích được một số khái niệm liên quan đến bản quyền nội dung thông tin.

- HS nhận biết và giải thích sơ lược được một số vấn đề đạo đức và tính hợp lệ của việc truy cập nội dung, việc bảo mật thông tin.

b. Cách thức thực hiện:

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm 4 HS nêu thêm ví dụ về nội dung thông tin, chỉ rõ tác giả của nội dung thông tin, qua đó nhận biết khái niệm bản quyền nội dung thông tin.

- GV mời 4 – 5 HS trả lời.

- GV phân tích ví dụ, qua đó cung cấp khái niệm bản quyền nội dung thông tin đồng thời nhấn mạnh chúng ta chỉ sử dụng nội dung thông tin khi được phép.

+ Nội dung thông tin được thể hiện dưới dạng văn bản, hình ảnh, âm thanh hay đa phương tiện,…

+ Tác giả (cá nhân hoặc tổ chức sở hữu nội dung thông tin) có quyền cho phép hoặc không cho phép người khác sử dụng nội dung thông tin của mình.

Khái niệm: Bản quyền nội dung thông tin là quyền của tác giả cho phép hoặc không cho phép người khác sử dụng nội dung thông tin.

- GV chốt lại kiến thức ở mục Hộp kiến thức và mời 1 HS đứng dậy đọc.

• Bản quyền nội dung thông tin là quyền của tác giả cho phép hoặc không cho phép người khác sử dụng nội dung thông tin.

• Chỉ được sử dụng nội dung thông tin khi được phép.

- GV nêu câu hỏi củng cố trang 25 SGK: 

Hãy chọn phát biểu sai:

A. Tác giả có quyền cho phép người khác sử dụng nội dung thông tin của mình.

B. Tác giả có quyền không cho phép người khác sử dụng nội dung thông tin của mình.

C. Nội dung thông tin được thể hiện dưới dạng văn bản, hình ảnh, âm thanh hay đa phương tiện,…

D. Nội dung thông tin phải gồm đầy đủ các dạng văn bản, hình ảnh, âm thanh.

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời. 

- GV nhận xét.

Hoạt động 2: Truy cập và bảo mật nội dung thông tin

a. Mục tiêu: Nhận biết và giải thích sơ lược được một số vấn đề đạo đức và tính hợp lệ của việc truy cập nội dung, việc bảo mật thông tin.

b. Cách thức thực hiện: 

- GV yêu cầu HS đọc nội dung phần 2 SGK tr.26, thảo luận nhóm 3 HS để giải quyết tình huống:

+ Khi truy cập nội dung thông tin của người khác mà không được phép điều gì sẽ xảy ra?

+ Khi sử dụng nội dung thông tin của người khác, có cần được tác giả cho phép và ghi gõ nguồn tin?

- GV mời 2 – 3 nhóm đại diện trả lời.

- GV nhận xét và nhấn mạnh:

Thông tin bản quyền cần được công khai trên sản phẩm đã hoàn thành như ghi tên tác giả lên sản phẩm (Hình 25) hay đăng kí bản quyền và ghi thông tin lên sản phẩm (Hình 26).

Hình 26. Thông tin bản quyền sách giáo khoa của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam

- GV chốt lại kiến thức ở mục Hộp kiến thức và mời 1 HS đứng dậy đọc.

• Khi sử dụng nội dung thông tin cần được cho phép và ghi rõ nguồn.

• Trong quá trình tạo ra nội dung thông tin, cần có ý thức giữ gìn, bảo mật thông tin.

• Tác giả có thể ghi tên hoặc đăng kí bản quyền để bảo vệ quyền tác giả đối với nội dung thông tin.

- GV nêu câu hỏi củng cố trang 26 SGK: 

Ghép mỗi tình huống ở cột bên trái với một cách ghi nguồn thông tin ở cột bên phải sao cho phù hợp:

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời. 

- GV nhận xét.

Hoạt động 3: Tôn trọng tính riêng tư và bản quyền nội dung thông tin

a. Mục tiêu: Thông qua tình huống thực tiễn, HS bộc lộ thái độ thể hiện được sự tôn trọng tính riêng tư và bản quyền nội dung thông tin; thể hiện được sự không đồng tình với hiện tượng sai trái, gian dối trong học tập và đời sống.

b. Cách thức thực hiện: 

- GV yêu cầu HS đọc phần Hoạt động 2 SGK tr.27, thảo luận theo nhóm 2 – 4 HS và trả lời câu hỏi:

Em cần làm gì khi chứng kiến những tình huống sau?

1. An vô tình để quên nhật kí trong ngăn bàn. Bình thấy được liền đọc lén, sau đó kể cho một số bạn về những điều đọc được từ nhật kí của An.

2. Minh vẽ một bức tranh phong cảnh rất đẹp trên máy tính. Hoa đã lấy bức tranh đó sử dụng mà không hỏi ý kiến Minh.

- GV mời 2 – 3 nhóm báo cáo kết quả thảo luận.

- HS đọc tình huống Khởi động.

- HS thảo luận nhóm và trả lời:

1. Bài thơ ở Hình 24 của tác giả Xuân Quỳnh. Bài viết trong Hình 25 của bạn Ngô Hà Trang, lớp 5A.

2. Phải ghi rõ tên tác giả để người đọc biết thông tin đó do ai tạo ra.

- Các HS khác lắng nghe, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài.

- HS thảo luận nhóm và trả lời: 

(Tham khảo)

Ví dụ về nội dung thông tin:

+ Bản “Tuyên ngôn độc lập” của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

+ Bức tranh “Đêm đầy sao (The Starry Night)” của hoạ sĩ Vincent van Gogh.

+ Bài hát “Em yêu trường em” của nhạc sĩ Hoàng Vân.

…

- Các HS khác lắng nghe, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

- HS chú ý và lắng nghe.

- HS đọc to và rõ ràng.

- HS chú ý, lắng nghe và ghi nhớ.

- HS trả lời:

Chọn D.

- Các HS khác nhận xét.

- HS chú ý và lắng nghe.