Giáo án và PPT Lịch sử 6 kết nối Bài 7: Ai Cập và Lưỡng Hà cổ đại

BÀI 7: AI CẬP VÀ LƯỠNG HÀ CỔ ĐẠI 

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Những thành tựu văn hóa của Ai Cập và Lưỡng Hà cổ đại có giá trị đến ngày nay là gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tặng phẩm của những dòng sông

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  Những điểm nổi bật về điều kiện tự nhiên ở Ai Cập, Lưỡng Hà cổ đại là?

Sản phẩm dự kiến:

- Những điểm nổi bật về điều kiện tự nhiên ở Ai Cập, Lưỡng Hà cổ đại: nằm ở khu vực các con sông lớn (sông Nin, Ơ-phơ-rát và Ti-gơ-rơ).

Hoạt động 2. Hành trình lập quốc của người ai cập và lưỡng hà

GV đưa ra câu hỏi:Quá trình thành lập nhà nước Ai Cập và Lưỡng Hà?

Sản phẩm dự kiến:

- Quá trình thành lập nhà nước Ai Cập và Lưỡng Hà:

          + Nhà nước Ai Cập: Khoảng năm 3200 TCN, ông vua huyền thoại có tên là Mô-nét đã thống nhất các công xã (còn gọi là các nôm) thành Nhà nước Ai Cập. Từ đó, Ai Cập đã trải qua các giai đoạn: Tảo kì vương quốc, Cổ vương quốc, Trung vương quốc, Tân vương quốc và Hậu kì vương quốc. Đến giữa thế I TCN thì bị La Mã xâm lược và thống trị. Ở Ai Cập, vua được gọi là Pha-ra-ông-Kẻ ngự trong cung điện.

          + Nhà nước Lưỡng Hà: vào khoảng thiên niên kỉ IV TCN, người Xu-me đến định cư và xây dựng các nhà nước thành bang tại vùng hạ lưu hai dòng sông. Sau đó người Ác-cát. At-xi-ri, Babylon,...đã thành lập vương triều của mình, thay nhau làm chủ vùng đất này cho đến khi bị Ba Tư xâm lược vào thế kỷ III TCN. Ở Lưỡng Hà vua được gọi là En-xi.

Hoạt động 3. Những thành tựu văn hoá chủ yếu

GV đưa ra câu hỏi:Những thành tựu văn hóa chủ yếu của Ai Cập?

Sản phẩm dự kiến:

- Những thành tựu văn hóa chủ yếu của Ai Cập:

          + Phát minh ra giấy: Người Ai Cập đã dùng thân cây Pa pi-rut để tạo giấy. Từ"paper" (giấy viết trong tiếng Anh) có gốc từ "Papyrus". Người Lưỡng Hà dùng những vật nhọn có hình tam giác làm "bút" rồi viết lên tấm đất sét ướt tạo thành chữ giống hình cái nêm nên gọi là chữ hình nêm.

          + Chữ viết: Người Ai Cập dùng hình vẽ thực để biểu đạt ý niệm gọi là chữ tượng hình

          + Toán học: Người Ai Cập đã biết làm các phép tính theo hệ đếm thập phân

          + Phát minh ra lịch: Họ cũng biết làm lịch, một năm có 12 tháng, một tháng có 29 hoặc 30 ngày

          + Kỹ thuật ướp xác của người Ai Cập cũng còn nhiều điều bí ẩn mà ngày nay các nhà Khoa học đang tìm lời giải đáp

          + Kiến trúc: Kim tự tháp và tượng Nhân sư

- Những thành tựu văn hóa chủ yếu của Lưỡng Hà:

          + Chữ viết: Người Lưỡng Hà dùng chữ hình nêm. Đó là loại chữ cổ nhất thế giới 

          + Toán học: Người Lưỡng Hà thì theo hệ đếm 60, từ đó, người Lưỡng Hà phân chia 1 giờ thành 60 phút và 1 phút gồm 60 giây, tính được diện tích các hình

          + Kiến trúc: Vườn treo Babylon

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Công trình kiến trúc nổi tiếng nhất của người Ai Cập cổ đại là

• A.  Vườn treo Ba-bi-lon
• B.  Đền thờ các vị thần
• C.  Các kim tự tháp
• D.  Các khu phố cổ

Câu 2: Đâu là kì quan duy nhất của thế giới cổ đại còn tồn tại đến ngày nay?

• A. Tượng thần Zeus.
• B. Đền Artemis.
• C. Kim tự tháp Giza.
• D. Hải đăng Alexandria

Câu 3: Đặc điểm nổi bật về điều kiện tự nhiên của Ai Cập và Lưỡng Hà cổ đại là gì?

• A. Nằm ở lưu vực các dòng sông lớn (sông Nin, sông Ơ-phơ-rát, sông Ti-gơ-rơ)
• B. Có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa
• C. Nằm ở gần biển, có nhiều vũng vịnh
• D. Đất đai cằn cỗi, khô hạn

Câu 4: Quá trình lập quốc của người Ai Cập gồm mấy giai đoạn?

• A.  3
• B.  4
• C.  5
• D.  6

Câu 5: Đọc đoạn tư liệu sau về nội dung trong luật Hammurabi (Lưỡng Hà):

“Trẫm, một vị vua quang minh và ngoan đạo, phát huy chính nghĩa ở đời, diệt trừ kẻ gian ác, không tuân theo pháp luật, làm cho kẻ mạnh không hà hiếp kẻ yếu, làm cho Trẫm giống như thần Samat, soi đến dân đen, tỏa ánh sáng khắp mặt đất”

Hãy cho biết đoạn tư liệu trên cụ thể được cho là đang nói lên điều gì?

• A. Nhà nước hình thành để cai quản xã hội theo luật pháp.
• B. Nhà nước hình thành trên cơ sở nhu cầu trị thủy, làm thủy lợi.
• C. Nhà nước do vua đứng đầu và có toàn quyền.
• D. Nhà vua cai trị đất nước theo luật pháp tiến bộ.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Chữ viết của người Ai Cập và Lưỡng Hà ra đời như thế nào?

Câu 2: Trình bày những thành tựu văn hóa tiêu biểu của Lưỡng Hà cổ đại?