Giáo án và PPT Lịch sử 6 kết nối Bài 10: Hy Lạp và La Mã cổ đại

BÀI 10: HY LẠP VÀ LA MÃ CỔ ĐẠI 

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Điểm giống nhau giữa điều kiện tự nhiên của Hy Lạp và La Mã cổ đại là gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Điều kiện tự nhiên

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  Điểm nổi bật về điều kiện tự nhiên của Hy Lạp cổ đại là gì?

Sản phẩm dự kiến:

          a. Hy Lạp cổ đại

- Phạm vi lãnh thổ Hy Lạp cổ đại rộng lớn hơn ngày nay, gồm vùng nam bán đảo Ban-căng, các đảo trên biển Ê-giê và các dải đất ven bờ Tiểu Á

- Điều kiện tự nhiên nổi bật của Hy Lạp:

          + Không thuận lợi cho nông nghiệp trồng lương thực

          + Đường bờ biển gồ ghề, có nhiều vũng, vịnh thích hợp cho việc lập những hải cảng buôn bán (xuất nhập khẩu hàng hoá và nô lệ)

          + Nhiều khoáng sản nên thủ công nghiệp, luyện kim rất phát triển

- Với điều kiện tự nhiên như trên, cư dân Hy Lạp cổ đại có ưu thế để phát triển ngành kinh tế:  

          + Hy Lạp ít đồng ruộng, đất đai không thuận lợi cho việc trồng cây lương thực mà chỉ thích hợp cho việc trồng cây ôliu và nho

          + Có nhiều khoáng sản quý

- Lợi thế biển được người Hy Lạp khai thác triệt để để đẩy mạnh hoạt động mậu dịch với các quốc gia khác, làm cho ngành thương nghiệp hoạt động hết sức nhộn nhịp và mạnh mẽ. 

          b. La Mã cổ đại

- Vị trí: Nhà nước La Mã cổ đại được hình thành trên bán đảo I-ta-li-a (ở Nam Âu) sau được mở rộng ra trên phần lãnh thổ của cả ba châu lục Âu, Á, Phi

- Đường bờ biển phía nam có nhiều vịnh, hải cảng

- Ở thời kì đế quốc, đất đai được mở rộng, có nhiều đồng bằng và đồng cỏ rộng lớn nên trồng trọt và chăn nuôi có điều kiện phát triển

- Có nhiều khoáng sản nên nghề luyện kim phát triển

Hoạt động 2. Nhà nước thành bang và nền dân chủ cổ đại hy Lạp

GV đưa ra câu hỏi:Nhà nước thành bang là?

Sản phẩm dự kiến:

- Nhà nước thành bang: là những nhà nước nhỏ, có một thành thị là trung tâm, xung quanh là vùng đất trồng trọt. Trong mỗi thành bang có phố xá, lâu đài, đến thờ, sân vận động, nhà hát, bến cảng. Mỗi thành bang có bộ máy quyền lực riêng, luật pháp riêng và tài chính riêng.

- Những nét chính về tổ chức nhà nước thành bang ở Hy Lap:

          + Cơ quan quyền lực cao nhất là Đại hội nhân dân gồm toàn bộ công dân nam từ 18 tuổi trở lên, có quyền thảo luận và biểu quyết tất cả những vấn đề hệ trọng của đất nước.

          + Đại hội nhân dân cũng bầu ra Hội đồng 500 người là cơ quan thường trực giải quyết các vấn để thường xuyên của nhà nước, Toà án gồm 6 000 thấm phán có quyền lực ngang nhau để giảm tính độc đoán khi xét xử, Hội đồng 10 tư lệnh. Điều này cho thấy tính dân chủ thể hiện rất rõ nét trong bộ máy quyền lực của Nhà nước A-ten.

- Những ưu điểm của tổ chức nhà nước thành bang là: 

+ Nhà nước được thành lập trên cơ sở liên minh tự nguyện, bình đẳng do đó không có sự áp bức của bộ lạc này đối với bộ lạc kia. 

+ Thiết chế nhà nước là một thể chế dân chủ hết sức đề cao và bảo đảm những quyền lợi kinh tế, chính trị của những công dân tự do. Thiết chế đó được phát triển trong hòa bình, do đó mức độ dân chủ được phát huy cao nhất trong các thành bang của Hy Lạp là chế độ chiếm nô điển hình thời cổ đại

Hoạt động 3. Nhà nước đế chế La Mã cổ đại

GV đưa ra câu hỏi:Hình thức tổ chức nhà nước của La Mã cổ đại là gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Quyền lực tập trung vào trong tay hoàng đế. Viện Nguyên lão vẫn được duy trì, nhưng chỉ mang tính hình thức. Cơ quan Đại hội nhân dân không còn quyền biểu quyết những vấn đề hệ trọng của đất nước như trước đây nữa

Hoạt động 4. Một số thành tựu văn hoá tiêu biểu của Hy Lạp, La Mã

GV đưa ra câu hỏi:Một số thành tựu văn hóa tiêu biểu của Hy Lạp và La Mã cổ đại là?

Sản phẩm dự kiến:

- Một số thành tựu văn hóa tiêu biểu của Hy Lạp và La Mã cổ đại:

          + Chữ viết

          + Khoa học

          + Lịch

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Nhà nước A-ten gồm mấy cơ quan chính?

• A. 2
• B. 3
• C. 4
• D. 5

Câu 2: Ý nào sau đây được cho đã thể hiện sự tiến bộ của thể chế dân chủ phương Tây so với chế độ chuyên chế cổ đại phương Đông?

• A. Hội đồng 500 có thể quyết định mọi công việc của quốc gia.
• B. Tạo điều kiện cho công dân tham gia, giám sát những công việc của quốc gia.
• C. Vua thực hiện quyền chuyên chế.
• D. Chủ nô, chủ xưởng, nhà buôn quyết định những công việc lớn của đất nước.

Câu 3: Đâu không phải tác phẩm điêu khắc của Hy Lạp, La Mã cổ đại?

• A. Thần Vệ nữ Mi-lô
• B. Lực sĩ ném đĩa
• C. Tượng David
• D. Nữ thần A-tê-na

Câu 4: Bản chất nền chính trị của các quốc gia cổ đại phương Tây có điểm gì khác so với các quốc gia cổ đại phương Đông?

• A. Dân chủ chủ nô
• B. Dân chủ tư sản
• C. Dân chủ nhân dân
• D. Dân chủ quý tộc

Câu 5: Điền từ thích hợp vào chỗ trống để hoàn thành tư liệu sau:

“Người Hi Lạp, Rô-ma đem các sản phẩm như … đi bán ở mọi miền ven Địa Trung Hải. Sản phẩm mua về là … từ vùng Hắc Hải, Ai Cập, … từ các nước phương Đông”.

• A. Nô lệ … lúa mì, súc vật, lông thú, … xa xỉ phẩm.
• B. Rượu nho, dầu ô liu, đồ mĩ nghệ, đồ dùng kim loại, đồ gốm … lúa mì, súc vật, lông thú … tơ lụa, hương liệu, xa xỉ phẩm
• C. Rượu nho … lúa mì … hương liệu.
• D. Dầu ô liu … đồ dùng kim loại … xa xỉ phẩm.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em hãy nêu những ưu điểm của tổ chức nhà nước thành bang là gì?

Câu 2: Hình thức tổ chức nhà nước của Hy Lạp cổ đại là gì? Nêu hình thức nhà nước cổ đại của Hy Lạp.