Giáo án điện tử công nghệ trồng trọt 10 cánh diều bài 3: Mối quan hệ giữa cây trồng và các yếu tố chính trong trồng trọt

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Quan sát Hình 3.1 và chỉ ra những yếu tố chính trong trồng trọt có quan hệ với cây trồng được minh hoạ trong hình

Các yếu tố ảnh hưởng đến cây trồng gồm nhiệt độ, ánh sáng, nước (mưa), thành phần không khí (N₂,0₂, C0₂), dinh dưỡng, đất, giống cây trồng,...

BÀI 3.

MỐI QUAN HỆ GIỮA CÂY TRỒNG VÀ CÁC YẾU TỐ CHÍNH TRONG TRỒNG TRỌT

NỘI DUNG BÀI HỌC

Nhiệt độ

Ánh sáng

Nước

Đất

Dinh dưỡng

Giống cây trồng

Kỹ thuật canh tác

1.Nhiệt độ

Nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến quang hợp và hô hấp của cây trồng?

Quan sát Hình 3.2 và chỉ rõ phạm vi nhiệt độ thích hợp cho sinh trưởng của cây khoai tây được biểu thị trong hình

Hiệu suất quang hợp và hô hấp tăng hay giảm có ảnh hưởng như thế nào đến cây trồng?

• Nhiệt độ ảnh hưởng đến các quá trình sinh lí của cây trồng:
• Phạm vi nhiệt độ thích hợp cho sinh trưởng của cây khoai tây trong khoảng từ 20 - 26°c. Trong phạm vi đó, cây khoai tây có hiệu suất quang hợp cao (đạt cao nhất ở 26°C), hiệu suất hô hấp thấp (giảm tiêu hao vật chất là sản phẩm quang hợp). Nhiệt độ ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của cây trồng.
• Nhiệt độ cao làm hạt mất sức sống; rể, thân lá sinh trưởng kém; ra hoa, đậu quả và kết hạt kém; rút ngắn thời gian sinh trưởng; nhiều loại cây trồng khó tạo củ (khoai tây, hành tây, cải củ,...), khó cuốn bắp (cải bắp. xà lách,...).
• Nhiệt độ thấp làm hạt khó nảy mầm, cây còi cọc chậm phát triển; ra hoa, đậu quả và kết hạt kém. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp làm giảm khả năng chống chịu sâu, bệnh hại và điều kiện ngoại cảnh bất lợi của cây trồng; giảm năng suất, chất lượng và khả năng bảo quản nông sản.
• Hiệu suất quang hợp và hô hấp ảnh hưởng đến cây trồng:
• Hiệu suất quang hợp tăng cây sinh trưởng tốt.
• Hiệu suất hô hấp tăng cây sinh trưởng chậm, nhanh già hoá.

2. Ánh sáng

• Ánh sáng ảnh hưởng như thế nào đến cây trồng?
• Dựa vào mục Em có biết/ trang 14 SGK hãy cho biết: Thế nào là cây ngày ngắn, cây ngày dài?
• Ánh sáng thích hợp làm tăng hiệu suất quang hợp; kích thích sinh trưởng thân, lá; phân cành/phân nhánh tốt; hình thái các bộ phận của cây cân đối; kích thích phân hóa mầm hoa; phân hóa giới tính (hoa đực, hoa cái — ví dụ cây họ bầu bí như dưa chuột, bí xanh, bí đỏ,...) của cây trồng.
• Cây ngày dài: Cây trồng phản ứng với thời gian chiếu sáng trong ngày dài (trên 12 giờ) để phân hoá mầm hoa (thanh long, cải bắp, hành tây,...)
• Cây ngày ngắn: phản ứng với thời gian chiếu sáng trong ngày ngắn (dưới 12 giờ) được gọi là cây ngày ngắn (hoa cúc, rau muống, khoai lang,...).

3. Nước

• Nêu vai trò của nước đối với cây trồng?
• Quan sát bảng 3.1, em hãy cho biết việc thiếu hoặc thừa nước ảnh hưởng đến cây trồng như thế nào?
• Vai trò: Nước tham gia cấu tạo nguyên sinh chất của tế bào; hoà tan và vận chuyển các chất trong cây; tham gia vào các quá trình sinh lí, sinh hoá diễn ra ở trong cây; điều hoà nhiệt độ bề mặt lá cây.
• Các loài cây trồng khác nhau có nhu cầu nước khác nhau.
• Thiếu nước: Cây sinh trưởng, phát triển chậm, còi cọc; giảm năng suất, giảm chất lượng; rụng lá, rụng hoa, rụng quả; cây héo úa và chết khô.
• Thừa nước: Các bộ phận của cây mọng nước non mềm dễ bị sâu bệnh hại; giảm chất lượng (giảm độ giòn, ăn nhạt,...); độ ẩm đất quá cao (đất ngập úng) gây nghẹt rễ do thiếu oxygen làm cây héo; khó bảo quản (dễ thối hỏng trong quá trình bảo quản).

4. Đất

Dựa vào hình 3.7, hãy chỉ rõ mối quan hệ giữa đất với cây trồng?

Đất là nơi dự trữ và cung cấp nước, dinh dưỡng cho cây trồng.

Đất giúp trao đổi khí giữa rễ cây và môi trường.

Đất giữ cho cây đứng vững.