Giáo án powerpoint tin học 11

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

* Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

Hãy cho biết khái niệm bảng chữ cái của ngôn ngữ lập trình?

- Trong tiếng việt muốn viết câu đúng thì phải dựa vào đâu?

- Tượng tự, trong lập trình để viết chương trình đúng người ta dựa vào cái gì?

- Cú pháp là gì?

- Khái niệm ngữ nghĩa?

- Lấy ví dụ về bảng chữ cái, cú pháp, ngữ nghĩa.

* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ HS: Suy nghĩ, tham khảo sgk trả lời câu hỏi

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.

* Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS phát biểu lại các tính chất.

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

* Bước 4: Kết luận, nhận định: GV chính xác hóa và gọi 1 học sinh nhắc lại kiến thức

1. Các thành phần cơ bản

- Tiếng Việt nói riêng và các ngôn ngữ tự nhiên nói chung được hình thành từ:

+ Bảng chữ cái

+Ngữ pháp

+ Ngữ nghĩa của từ và câu

- Mỗi ngôn ngữ lập trình thường có 3 thành phần cơ bản: Bảng chữ cái, cú pháp, ngữ nghĩa.

a. Bảng chữ cái

Bảng chữ cái: là tập các kí tự dùng để viết chương trình. Không được dùng bất kì kí tự nào ngoài các kí tự quy định trong bảng chữ cái.

Các chữ cái thường dùng:

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z.

a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w y z.

10 chữ số thập phân Ả Rập: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9.

Các ký tự :

+ - * / = < > [ ] . ,

; # ^ $ @ & ( ) { } : ‘

Dấu cách(mã ASCII 32)

b. Cú pháp

- Là bộ quy tắc dùng để viết chương trình, dựa vào đó mà người lập trình và chương trình dịch phát hiện ra chỗ sai sót trong chương trình.

c. Ngữ nghĩa

- Xác định ý nghĩa thao tác cần thực hiện, ứng với tổ hợp kí tự dựa vào ngữ cảnh của nó.

- Lỗi cú pháp được chương trình dịch phát hiện và thông báo cho người lập trình. Chương trình không còn lỗi cú pháp thì mới dịch sang ngôn ngữ máy.

- Lỗi ngữ nghĩa được phát hiện khi chạy chương trình.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

* Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Em hãy cho biết quy tắc đặt tên trong ngôn ngữ lập trình Pascal?

- Cho các ví dụ sau, hãy cho biết tên nào đúng quy tắc:

ABC

Q89_O

A 12 3

_12BN

87_AC

@DFG12

BGV#21

- Đọc sách giáo khoa và cho biết ngôn ngữ lập trình thường có mấy loại tên?

- Chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm trình bày khái niệm về một loại tên trên và cho ví dụ minh họa.

- Cho ví dụ:

Program ct_vd;

Uses crt;

Begin

Clrscr;

Write(‘ Xin chào lớp 11A’);

Readln;

End.

Hãy xác định tên dành riêng, tên chuẩn, tên do người lập trình đặt

* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ HS: Suy nghĩ, tham khảo sgk trả lời câu hỏi

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.

* Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS phát biểu lại các tính chất.

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

* Bước 4: Kết luận, nhận định: GV chính xác hóa và gọi 1 học sinh nhắc lại kiến thức

2. Một số khái niệm:

a. Tên

- Mọi đối tượng trong chương trình đều phải được đặt tên. Em hãy cho biết quy tắc đặt tên trong Turbo Pascal.

- Quy tắc đặt tên trong Turbo Pascal:

+ Gồm chữ số, chữ cái, dấu gạch dưới.

+ Bắt đầu bằng chữ cái hoặc dấu gạch dưới.

+ Độ dài không vượt quá 127 kí tự.

- Trong Free Pascal, tên có thể có độ dài tới 255 kí tự.

- Pascal không phân biệt chữ hoa, thường trong tên. C++ phân biệt chữ hoa, thường trong tên.

- Ngôn ngữ lập trình thường có 3 loại tên: tên dành riêng, tên chuẩn, tên do người lập trình đặt.

- Tên dành riêng (từ khóa): Là những tên được ngôn ngữ lập trìnhquy định với ý nghĩa xác định mà người lập trình không thể dùng với ý nghĩa khác

Ví dụ: Một số từ khóa

Trong Pascal: Program, Var, Uses, Begin, End, ...

Trong C++: main, include, void, ...

- Tên chuẩn Là những tên được ngôn ngữ lập trìnhdùng với ý nghĩa nhất định nào đó , tuy nhiên người lập trình có thể sử dụng với ý nghĩa khác

Ví dụ: Một số tên chuẩn:

Trong Pascal: Real, Integer, Sin, Cos, Char, ...

Trong C++: cin, cout, getchar...

- Tên do người lập trình tự đặt dùng với ý nghĩa riêng, xác định bằng cách khai báo trước khi sử dụng và không được trùng với tên dành riêng.

VD: A, S, X, XY, vidu…

- Tên dành riêng : program, uses, begin, end

- Tên chuẩn : Write, Readln

- Tên do người lập trình đặt : ct_vd.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

* Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Hằng là gì? Trong ngôn ngữ lập trình thường có các loại hằng nào?

- Hãy trình bày khái niệm biến?

- VD: Xác định các đại lượng có trong bài toán: “Tính chu vi (CV), diện tích (DT) hình tròn với bán kính (R) bất kì được đưa vào từ bàn phím”. Hãy cho biết đại lượng nào là hằng? đại lượng nào là biến?

- Cho biết chức năng của chú thích trong chương trình?

* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ HS: Suy nghĩ, tham khảo sgk trả lời câu hỏi

+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.

* Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS phát biểu lại các tính chất.

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

* Bước 4: Kết luận, nhận định: GV chính xác hóa và gọi 1 học sinh nhắc lại kiến thức

b. Hằng và biến:

- Hằng: Là các đại lượng có giá trị không đổi trong quá trình thực hiện chương trình

- Các ngôn ngữ lập trình thường có:

+ Hằng số học: Số nguyên, số thực

+ Hằng logic: Có giá trị đúng hoặc sai(true hoăc false)

+ Hằng xâu: Là chuổi kí tự trong bộ mã ASCII.

Trong Pascal: Chuổi kí tự này được đặt trong cặp nháy đơn (‘’) còn trong C++ đặt trong(“”).

- Biến Là đại lượng được đặt tên, dùng để lưu trữ giá trị và giá trị có thể thay đổi được trong quá trình thực hiện chương trình.

- Biến có nhiều loại và phải khai báo trước khi sử dụng.

- Pi là hằng.

R, CV, DT là biến.

c. Chú thích :

- Chú thích có thể có hoặc không. Nó không làm ảnh hưởng đến chương trình.

- Trong Pascal chú thích được đặt trong { } hoặc (* *)