Mô tả đỉnh, cạnh bên, mặt bên, mặt đáy của hình chóp tứ giác đều.
Tạo lập hình chóp tứ giác đều.
Tính diện tích xug quanh và thể tích của hình chóp tứ giác đều.
Giải quyết một số vấn đề thực tiễn gắn với việc tính thể tích, diện tích xung quanh của hình chóp tứ giác đều.

Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.

Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán học; giải quyết vấn đề toán học.

Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận để giải thích được các công thức tính diện tích xung quanh và thể tích hình chóp tam giác đểu.
Mô hình hóa toán học: mô tả các dữ kiện bài toán thực tế, giải quyết bài toán gắn với hình chóp tam giác đều.
Giải quyết vấn đề toán học: sử dụng các công thức tính diện tích xung quanh, thể tích để tính toán các bài toán thực tế.
Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học.
Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: sử dụng thước kẻ, ê – ke, phần mềm vẽ hình,…

Phẩm chất

Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.
Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.
Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.
Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.

THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,...

2 - HS:

- SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu:

- Tạo hứng thú, thu hút HS tìm hiểu nội dung bài học.

b) Nội dung: HS đọc bài toán mở đầu và thực hiện bài toán dưới sự dẫn dắt của GV (HS chưa cần giải bài toán ngay).
c) Sản phẩm: HS nắm được các thông tin trong bài toán và dự đoán câu trả lời cho câu hỏi mở đầu theo ý kiến cá nhân.
d) Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV chiếu Slide dẫn dắt và yêu cầu HS thảo luận và nêu dự đoán về câu hỏi mở đầu (chưa cần HS giải):

Kim tự tháp Kheops ở Ai Cập được xây dựng vẢO khoảng 2 500 trước Công nguyên là một trong những công trình cổ nhất và duy nhất còn tôn ftaij trong số bảy kì quan thế giới cổ đại. Kim tự tháp này có dạng hình chóp tứ giác đều cao 147 m, cạnh đáy dài 230 m (hình 10.17). Kim tự tháp Kheops có thể tích bằng bao nhiêu?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào tìm hiểu bài học mới: “Các em đã được học về hình chóp tam giác đều. Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu về hình chóp tứ giác đều. Hình chóp tứ giác đều là một dạng đặc biệt của hình chóp, có nhiều ứng dụng trong thực tế. Vậy hình chóp tứ giác đều có đặc điểm gì? Chúng ta cùng tìm hiểu nhé”.

HÌNH CHÓP TỨ GIÁC ĐỀU

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

TIẾT 1: HÌNH CHÓP TỨ GIÁC ĐỀU

Hoạt động 1: Hình chóp tứ giác đều

a) Mục tiêu:

- HS nhận biết một số yếu tố cơ bản của hình chóp tứ giác đều: Đỉnh, cạnh bên, mặt bên, trung đoạn, mặt đáy, đường cao

b) Nội dung:

- HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện HĐ1, 2, 3; thực hành và các Ví dụ.

c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu hỏi, HS nắm được một số yếu tố cơ bản của hình chóp tứ giác đều.
d) Tổ chức thực hiện:

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV cho HS quan sát hình 10.18 và yêu câu HS vẽ hình vào vở và thực hiện cá nhân yêu cầu của HĐ1, HĐ2, HĐ3

+ GV mời 3 HS đứng tại chỗ trả lời cho 3 phần HĐ.

GV khái quát đáp án, chốt lại thông tin chính thông qua phần Nhận xét cho HS

- HS đọc đề bài, quan sát hình vẽ, đọc lợi giải sau đó trình bày lại vào vở.

+ GV lưu ý cho HS: Trong hình chỉ là một trung doạn của hình chóp tứ giác đều .

- GV cho HS thực hiện phần Thực hành theo hướng dẫn của SGK.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở.

- HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên trao đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất đáp án.

Cả lớp chú ý thực hiện các yêu cầu của GV, chú ý bài làm các bạn và nhận xét.

- GV: quan sát và trợ giúp HS.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- HS trả lời trình bày miệng/ trình bày bảng, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm

+ Một số yếu tố cơ bản của hình chóp tứ giác đều.

1. Hình chóp tứ giác đều

Hình chóp tứ giác

HĐ1:

Đỉnh là: . Các cạnh bên là

HĐ2:

Đường cao là . Trung đoạn là

HĐ3:

Các mặt bên các tam giác và mặt đáy là

Nhận xét

Hình chóp tứ giác đều có:

+ Đáy là hình vuông, các mặt bên là các tam giác cân bằng nhau có chung đỉnh;

+ Chân đường cao kẻ từ đỉnh tới mặt đáy là điểm cách đều các đỉnh của mặt đáy (giao điểm hai đường chéo).

Ví dụ 1: SGK – tr.117

Hướng dẫn giải: SGK – tr.117

Thực hành

Hướng dẫn thực hiện: SGK – tr.118

TIẾT 2: DIỆN TÍCH XUNG QUANH VÀ THỂ TÍCH CỦA HÌNH CHÓP TỨ GIÁC ĐỀU

Hoạt động 2: Diện tích xung quanh và thể tích của hình chóp tứ giác đều

a) Mục tiêu:

- HS nắm được công thức tính diện tích xung quanh và thể tích của hình chóp tứ giác đều

- HS biết vận dụng các công thức để làm bài tập.

b) Nội dung:

- HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện Luyện tập 1, 2; Vận dụng và các Ví dụ.

c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu hỏi, HS nắm được công thức tính diện tích xung quanh và thể tích của hình chóp tứ giác đều.
d) Tổ chức thực hiện:

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV dẫn dắt, trình bày công thức tính diện tích xung quanh và thể tích của hình chóp tứ giác đều.

- HS đọc đề bài và hướng dẫn giải Ví dụ 2 trong SGK.

+ GV chỉ định 1 HS trình bày lại cách giải và giải thích từng bước làm.

- GV triển khai Luyện tập 1 cho HS thực hiện theo nhóm đôi để hoàn thành yêu cầu.

+ GV có thể gợi ý:

Cần tính diện tích xung quanh, sau đó lấy giá tiền của nhân với diện tích xung quanh sẽ ra chi phí bác Khôi cần trả.

- GV chia HS thành 4 nhóm để thực hiện Luyện tập 2

+ 2 nhóm đầu thực hiện phần a); 2 nhóm tiếp theo thực hiện phần b).

+ Sau thảo luận, GV cỉ định lần lượt 2 HS của các nhóm lên thực hiện lời giải.

+ Các HS phía dưới nhận xét bài làm của bạn.

+ GV chữa bài và chốt đáp án.

- HS đọc lại phần bài toán mở đầu và hoàn thành phần Vận dụng

+ GV chỉ định 1 HS lên bảng thực hiện yêu cầu bài toán.

+ HS dưới lớp nhận xét và GV chốt đap án.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở.

- HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên trao đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất đáp án.

Cả lớp chú ý thực hiện các yêu cầu của GV, chú ý bài làm các bạn và nhận xét.

- GV: quan sát và trợ giúp HS.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- HS trả lời trình bày miệng/ trình bày bảng, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm

+ Công thức tính diện tích xung quanh và thể tích của hình chóp tứ giác đều

2. Diện tích xung quanh và thể tích của hình chóp tứ giác đều

- Diện tích xung quanh bằng tích của nửa chu vi đáy với trung đoạn.

Trong đó là nửa chu vi đáy, là trung đoạn.

- Thể tích bằng tích của diện tích đáy với chiều cao của nó.

Ví dụ 2: SGK – tr.119

Hướng dẫn giải: SGK – tr.119

Luyện tập 1

Diện tích xung quanh bốn mặt khối gỗ là: ()

Số tiền bác Khôi phải trả để sơn 4 mặt xung quanh là: (đồng)

Luyện tập 2

a) Thể tích là

b) Diện tích xung quanh của lều là:

Diện tích đáy lều là

Diện tích vải bạt cần dùng là:

Vận dụng

Kim tự tháp Kheops có thể tích là:

()

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a) Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức đã học thông qua một số bài tập.
b) Nội dung: HS vận dụng các kiến thức của bài học làm bài tập 5; 10.6 (SGK – tr.120), HS trả lời các câu hỏi trắc nghiệm.
c) Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về các yếu tố của hình chóp tứ giác đều.
d) Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: