Nêu được khái niệm về arene
Viết được công thức và gọi được tên của một số arene (benzene, toluene, xylene, styrene, naphthalene)
Trình bày được đặc điểm về tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên của một số arene, đặc điểm liên kết và hình dạng phân tử của benzene.
Trình bày được tính chất hóa học đặc trưng của arene (hoặc qua mô tả thí nghiệm): Phản ứng thế của benzene và toluene, gồm phản ứng halogen hóa, nitro hóa (điều kiện phản ứng, quy tắc thế); phản ứng cộng chlorine, hydrogen vào vòng benzene; phản ứng oxi hóa hoàn toàn, oxi hóa nhóm alkyle
Thực hiện được (hoặc quan sát qua video hoặc qua mô tả) thí nghiệm nitro hóa benzene, cộng chlorine vào benzene, oxi hóa benzene và toluene bằng dung dịch KMnO₄; mô tả các hiện tượng thí nghiệm và giải thích được tính chất hóa học của arene.
Trình bày được các ứng dụng của arene và đưa ra được cách ứng xử thích hợp đối với việc sử dụng arene trong việc bảo vệ sức khỏe con người và môi trường
Trình bày được phương pháp điều chế arene trong công nghiệp (từ nguồn hydrocarbon thiên nhiên, từ phản ứng reforming)

Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực tìm hiểu về loại hydrocarbon đặc biệt: vừa no, vừa không no.
Năng lực giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học để diễn đạt các vấn đề về danh pháp arene
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm nhằm giải quyết các vấn đề trong bài học để hoàn thành nhiệm vụ học tập

Năng lực hóa học:

Năng lực nhận thức hóa học: Nêu được khái niệm về arene; Viết được công thức và gọi được tên của một số arene đơn giản; Trình bày được tính chất vật lí và tính chất hóa học đặc trưng của arene.
Năng lực tìm hiểu tự nhiên dưới góc độ hóa học: Quan sát qua video thí nghiệm nitro hóa benzene, cộng chlorine vào benzene, oxi hóa benzene và toluene bằng dung dịch KMnO₄; mô tả các hiện tượng thí nghiệm và giải thích được tính chất hóa học của arene.
Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Nêu được phương pháp điều chế arene trong công nghiệp; Trình bày được ứng dụng của arene; Đưa ra được cách ứng xử thích hợp đối với việc sử dụng arene trong việc bảo vệ sức khỏe con người và môi trường

Phẩm chất

Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
Cẩn thận, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong bài học.
Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập khoa học tự nhiên.

THIẾT BỊ DẠY HỌC
Đối với giáo viên

SGK, SGV, SBT.
Tranh ảnh, video thí nghiệm liên quan đến bài học (nếu cần).

Đối với học sinh

SGK, SBT.
Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học và dụng cụ học tập (nếu cần) theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.
Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS theo ý kiến cá nhân.
Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV đặt vấn đề:

Benzene, toluene, styrene và naphthalene là những hydrocarbon thơm (arene) có công thức cấu tạo như ở Hình 14.1:

Hãy nhận xét điểm giống và khác nhau về cấu tạo của các hợp chất hydrocarbon thơm trên với alkane và alkene

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS lắng nghe câu hỏi, suy nghĩ, thảo luận trả lời câu hỏi phần khởi động.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS đưa ra những nhận định ban đầu.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV đánh giá câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học: Benzene, toluene, xylene,... là các hydrocarbon họ arene, được thêm vào xăng theo một tỉ lệ thể tích nhất định, giúp tăng chỉ số occtane của xăng, nhờ đó nhiên liệu được đốt cháy hiệu quả hơn. Arene là gì? Arene có cấu tạo, tính chất và ứng dụng trong những lĩnh vực nào? Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu các vấn đề trên. Chúng ta cùng vào bài học hôm nay – Bài 14: Arene (Hydrocarbon thơm)

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm và cách gọi tên arene

Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được khái niệm về arene; viết được công thức và gọi được tên của một số arene.
Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc hiểu mục I SGK trang 93, thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Sản phẩm học tập: Khái niệm về arene; công thức và tên của một số arene.
Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

* Vòng benzen và hydrocarbon thơm

- GV cho HS đọc thông tin mục I.1 SGK trang 93, yêu cầu HS thực hiện các nhiệm vụ:

+ Tìm hiểu và cho biết benzene là gì? Có những cách nào viết công thức cấu tạo dạng thu gọn của benzene?

+ Arene là gì?

+ Cho CTPT một số chất đồng đẳng kế tiếp của benzene: C₆H₆, C₇H₈, C₈H₁₀,... Hãy rút ra công thức tổng quát của các chất trong dãy đồng đẳng của benzene.

* Danh pháp

- GV cho HS quan sát tên của các arene trong Bảng 14.1 trang 94 SGK. GV yêu cầu HS: Rút ra cách gọi tên các đồng đẳng đơn giản của benzene theo danh pháp thay thế của các đồng đẳng của benzene (các alkylbenzene)

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận tìm hiểu thông tin mục mục I SGK trang 93, thực hiện các nhiệm vụ được giao.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện báo cáo kết quả thảo luận

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, tổng kết về khái niệm và danh pháp arene

I. Khái niệm và danh pháp

1. Vòng benzen và hydrocarbon thơm

- Benzene là một hydrocarbon thơm có công thức phân tử C₆H₆

- Các các cách viết công thức cấu tạo dạng thu gọn của benzene:

- Những hydrocarbon trong phân tử chứa vòng benzene được gọi là các hydrocarbon thơm hay arene.

- Dãy đồng đẳng của benzene có công thức chung C_nH_{2n – 6}(n 6)

2. Danh pháp

- Vòng benzene là mạch chính

- Khi có hai nhóm thế trên vòng benzene, vị trí của chúng được chỉ ra bằng các chữ số 1,2; 1,3 hay 1,4 hoặc bằng các chữ cái tương ứng là o (ortho), m (meta) hay p (para)

Hoạt động 2: Tìm hiểu về tính chất vật lí của một số alkybenzene

Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được tính chất vật lí của một số hydrocarbon thơm.
Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc hiểu mục II SGK trang 94, thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Sản phẩm học tập: Tính chất vật lí của một số hydrocarbon thơm.
Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

GV yêu cầu HS quan sát các số liệu về nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi, tỉ khối của một số hydrocarbon thơm trong Bảng 14.1 trang 94 SGK rồi nêu tính chất vật lí của các alkylbenzene

+ Ở điều kiện thường, các alkylbenzene tồn tại ở thể nào?

+ Nhận xét về độ tan của alkylbenzene trong nước.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận tìm hiểu tính chất vật lí của các alkylbenzene và thực hiện các nhiệm vụ được giao

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện HS trình bày kết quả thảo luận.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức về tính chất vật lí của alkylbenzene

II. Tính chất vật lí

- Hydrocarbon trong dãy đồng đẳng của benzene là chất lỏng hoặc chất rắn ở điều kiện thường

- Các hợp chất này thường có mùi đặc trưng, nhẹ hơn nước và kém tan trong nước, có khả năng hòa tan nhiều chất hữu cơ

Hoạt động 3: Tìm hiểu về tính chất hóa học của alkylbenzene

Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được các tính chất hóa học của arene
Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc mục III SGK, quan sát các video thí nghiệm, trả lời Câu hỏi 1, 2 SGK trang 96.
Sản phẩm học tập: Kiến thức về tính chất hóa học của arene; Hiện tượng, phương trình hóa học các thí nghiệm; Câu trả lời cho Câu hỏi 1, 2 SGK trang 96.
Tổ chức hoạt động:

Trên chỉ là 1 phần của giáo án. Giáo án khi tải về có đầy đủ nội dung của bài. Đủ nội dung của học kì I + học kì II