BÀI 15: THỰC VẬT CẦN GÌ ĐỂ SỐNG (P1)

HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Hình 1 mô tả quá trình phát triển lớn lên của cây đậu. Theo em, cây đậu sống và phát triển tốt cần những điều kiện nào?

Trả lời:

Cây đậu sống và phát triển tốt cần: đủ nước, chất khoáng, không khí, ánh sáng và nhiệt độ thích hợp.

1. Các yếu tố cần cho sự sống và sự phát triển của thực vật.

Câu 1: Có năm chậu cây đậu giống nhau về kích thước, phát triển tốt. Cây từ 1 đến 4 trồng trong đất (chứa chất khoáng), cây 5 trồng trong cát sỏi rửa sạch (thiếu chất khoáng). Đặt các chậu cây ở nơi có nhiệt độ khoảng từ 25 °C đến 30 °C với một số điều kiện khác nhau (Hình 2). Hãy quan sát hình 2, đọc thông tin và cho biết:

- Các cây đậu được đặt trong điều kiện như thế nào?

- Dự đoán sự thay đổi của các cây đậu đặt trong các điều kiện đó sau hai tuần. Giải thích dự đoán đó.

Trả lời:

- Các cây được đặt trong điều kiện: 

• Cây 1: Trồng trong đất tưới nước thường xuyên, che kín bằng túi giấy đen ngăn cản ánh sáng
• Cây 2: Trồng trong đất tưới nước thường xuyên, bôi một lớp keo mỏng, trong suốt lên hai mặt lá nhằm ngăn cản trao đổi không khí với môi trường
• Cây 3: Trồng trong đất, không tưới nước
• Cây 4: Trồng trong đất tưới nước thường xuyên
• Cây 5: Trồng trong cát sỏi, tưới nước thường xuyên

-  HS tham khảo dự đoán sau:

• Cây 1: Cây bị vống lên, lá vàng, thân gầy do không có ánh sáng mặt trời.
• Cây 2: Cây kém phát triển, lá bị héo.
• Cây 3: Cây bị chết do không được tưới nước.
• Cây 4: Cây sinh trưởng phát triển tốt.
• Cây 5: Cây sinh trưởng phát triển kém, còi cọc do trồng trong đá sỏi nên không đủ chất dinh dưỡng.

Câu 2: Hình 3 là kết quả năm cây đậu sau hai tuần duy trì trong các điều kiện khác nhau như hình 2.

Quan sát hình 3 và mô tả sự thay đổi của các cây đó. Theo em, vì sao có sự thay đổi đó?

Trả lời:

Sự thay đổi của các cây:

• Cây 1: Cây bị vống lên, lá vàng, thân gầy do không có ánh sáng mặt trời.
• Cây 2: Cây kém phát triển, lá bị héo.
• Cây 3: Cây bị chết do không được tưới nước.
• Cây 4: Cây sinh trưởng phát triển tốt.
• Cây 5: Cây sinh trưởng phát triển kém, còi cọc do trồng trong đá sỏi nên không đủ chất dinh dưỡng.

-> Thực vật cần đủ nước, chất khoáng, không khí, ánh sáng và nhiệt độ thích hợp để sống và phát triển.

Câu 3: Thảo luận và trả lời câu hỏi.

Các cây sẽ sống và phát triển như thế nào nếu:

- Đưa các cây thường trồng ở vùng nhiệt độ cao sang trồng ở vùng băng tuyết có nhiệt độ quá thấp. 

- Đưa các cây thường trồng ở vùng nhiệt độ thấp sang trồng ở vùng sa mạc nắng nóng có nhiệt độ quá cao.

Trả lời:

Khi đưa các cây thường trồng ở vùng nhiệt độ cao sang trồng ở vùng băng tuyết có nhiệt độ quá thấp hay đưa các cây thường trồng ở vùng nhiệt độ thấp sang trồng ở vùng sa mạc nắng nóng có nhiệt độ quá cao đều sẽ làm cây sinh trưởng và phát triển kém đi, thậm chí là chết. 

Câu 4: Nhiệt độ ảnh hưởng đến sự sống và phát triển của thực vật như thế nào?

Trả lời:

Nhiệt độ có ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của thực vật. Mỗi loại thực vật có nhu cầu về nhiệt độ thích hợp. Nếu phải sống trong điều kiện nhiệt độ không thích hợp mà cơ thể không tự điều chỉnh được hoặc không có những biện pháp nhân tạo để khắc phục thực vật sẽ chết.

Câu 5: Thực vật cần yếu tố nào để sống và phát triển?

Trả lời:

Thực vật cần đủ nước, chất khoáng, không khí, ánh sáng và nhiệt độ thích hợp để sống và phát triển.

2. Sự kì diệu của lá cây

Câu 1: Quan sát hình 8, đọc thông tin.

- Kể tên một số yếu tố tham gia vào quá trình tự tổng dinh dưỡng ở thực vật.

- Chất dinh dưỡng được thực vật tổng hợp thông qua quá trình nào?

- Chia sẻ với bạn về khả năng kì diệu của lá cây tự tổng hợp chất dinh dưỡng cần cho sự sống.

Trả lời:

- Một số yếu tố tham gia vào quá trình tự tổng dinh dưỡng ở thực vật: nước, ánh sáng, khí ô-xi, khí các-bô-nic.

- Chất dinh dưỡng được thực vật tổng hợp thông qua quá trình quang hợp.

- Trong quá trình sống, thực vật hấp thụ khí các-bô-níc, chất khoáng và hơi nước. Đồng thời thải ra khí ô-xi và các chất khoáng khác. Quá trình đó được gọi là quá trình tự tổng hợp chất dinh dưỡng ở thực vật.