BÀI 3. EM CẢM THÔNG, GIÚP ĐỠ NGƯỜI GẶP KHÓ KHĂN

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi:

Tham gia trò chơi Vượt chướng ngại vật và trả lời câu hỏi: 

Điều gì sẽ xảy ra nếu không có bạn giúp em vượt chướng ngại vật? 

Trả lời:

Nếu không có bạn giúp em thì em sẽ ngã và va vào các chướng ngại vật.

KIẾN TẠO TRI THỨC MỚI

Câu 1: Quan sát tranh và nêu biểu hiện của sự cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn. 

1.

2. Bạn có chuyện gì khó khăn cứ chia sẻ với mình !
3. Con muốn tặng số sách này cho các em ở mái ấm tình thương. 
4. Gậy của ông đây ạ. Để cháu đỡ ông ạ. 
5. Mình đưa bạn về lớp nhé! 
6. Mình đưa bạn về lớp nhé! 

Câu hỏi: 

Kể thêm một số biểu hiện của sự cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn. 

Trả lời:

Biểu hiện của sự cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn:

• Bức tranh 1: tặng quà ngày tết cho các bạn gặp khó khăn 
• Bức tranh 2: tâm sự, hỏi han bạn khi đang gặp khó khăn 
• Bức tranh 3: quyên góp sách vở cho các bạn ở mái ấm tình thương
• Bức tranh 4: đỡ ông dậy khi ông bị ngã 
• Bức tranh 5: đẩy xe lăn giúp bạn khi bạn vào lớp 
• Bức tranh 6: hỏi han khi em gái bị ngã 

Một số biểu hiện của sự cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn :

• Dọn dẹp và làm những việc nhỏ trong nhà để giúp đỡ bố mẹ
• Quyên góp quần áo, sách vở không dùng đến cho những người gặp khó khăn

Câu 2: Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi 

KHI NÀO MẸ VỀ ?

Câu hỏi:

- Mẹ Na đã làm gì để giúp đỡ người bệnh?

- Theo em, vì sao phải cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn?

Trả lời:

- Mẹ Na đã làm những việc để giúp đỡ người bệnh: chăm sóc, hỗ trợ bệnh nhân cách li điều trị ở bệnh viện. 

- Cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn vì:

• Sự đồng cảm và sẻ chia giúp những người có hoàn cảnh khó khăn, bất hạnh có thêm sức mạnh, nghị lực, niềm tin, làm giảm đi những đau khổ trong cuộc sống của họ.
• Nó có vai trò quan trọng góp phần hoàn thiện nhân cách con người, xây dựng một xã hội văn minh, nhân ái, làm cho mối quan hệ giữa người với người trở nên tốt đẹp hơn, thân thiện hơn, mọi người gần gũi, gắn bó hơn…

LUYỆN TẬP

Câu 1: Nhận xét các ý kiến sau:

1. Chỉ cần tham gia các hoạt động, giúp đỡ người gặp khó khăn do trường tổ chức. 
2. Cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn là việc ai cũng nên làm. 
3. Cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn để được khen thưởng. 
4. Cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn góp phần làm cho xã hội tốt đẹp hơn. 

Trả lời:

1. không đồng tình vì chúng ta nên tích cực tham gia vào các hoạt động giúp đỡ người gặp khó khăn không chỉ do trường tổ chức mà còn do địa phương… tùy vào sức của bản thân
2. đồng tình vì chúng ta nên cảm thông, giúp đỡ những người gặp khó khăn bất cứ lúc nào chúng ta có khả năng.
3. không đồng tình vì chúng ta cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn để giúp họ vượt qua những khó khăn trong cuộc sống không phải để được mọi người khen thưởng.
4. đồng tình vì khi những người khó khăn có một cuộc sống tích cực hơn, cuộc sống của họ dễ dàng hơn đồng nghĩa với việc xã hội ngày một phát triển hơn.

Câu 2: Em đồng tình hay không đồng tình với lời nói, việc làm nào sau đây? Vì sao ?

Trả lời:

- Đồng tình với tranh (1), (2), (3), (5), (6): Chúng ta nên cảm thông và giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn bằng những lời nói và hành động tử tế. Người nhỏ làm việc nhỏ, chúng ta góp sức từ những điều nhỏ nhặt nhất.

- Không đồng tình với tranh (3): Bạn nhỏ không biết cảm thông và giúp đỡ những người gặp hoàn cảnh khó khăn do thiên tai gây ra.

Câu 3: Xử lí tình huống

Tình huống 1: Trong thư viện, Bin và Tin ngồi đọc báo Nhỉ đồng. Sau khi đọc được thông tin về một em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn, thiếu đổ dùng học tập, Bin nói với Tin: "Minh muốn giúp đỡ em này quá!" Tin đáp: "Thiếu đồ dùng học tập thì có sao đâu!".

Câu hỏi: Nếu là Bin, em sẽ ứng xử như thế nào?

Tình huống 2: Trên đường đi học về, Bin nhìn thấy một cụ già bị ngã, đồ đạc trong giỏ rơi hết ra ngoài. Ngay lúc ấy, Tin nói với Bin: "Về nhà nhanh lên! Sắp đến giờ xem phim rồi".

Câu hỏi: Nếu là Bin, em sẽ ứng xử như thế nào?

Tình huống 3: Bà Sáu là Mẹ Việt Nam Anh hùng nhưng sống một mình. Chủ nhật, Na đang đọc truyện thì Cốm đến rủ: "Chúng mình sang thăm và giúp bà Sáu làm việc nhà đi".

Câu hỏi: Nếu là Na, em sẽ ứng xử như thể nào?

Tình huống 4: Sáng nay, khu phố nhà Cốm tổ chức nấu cơm thiện nguyện. Cốm định tham gia nhặt rau thì Na đến rủ: "Bạn đến nhà mình xem phim hoạt hình đi!"

Câu hỏi: Nếu là Cốm, em sẽ ứng xử như thế nào?

Trả lời:

• Tình huống 1: Nếu là Bin em sẽ khuyên Tin không nên nói như vậy, vì cuộc sống của chúng ta tốt đẹp nên nghĩ có đồ dùng học tập là rất bình thường; nhưng đối với những người gặp khó khăn thì chỉ cần có được một chiếc bút cũng là một điều rất may mắn để có thể tiếp tục việc học.
• Tình huống 2: Nếu là Bin em sẽ khuyên Tin nên dừng lại để giúp đỡ cụ già, không mất quá nhiều thời gian của chúng mình mà có thể giúp cụ để cụ không bị ngã và ko phải nhặt đồ vương vãi nữa.
• Tình huống 3: Nếu là Na, em sẽ đồng ý và cùng Cốm sang hỏi thăm và giúp đỡ bà Sáu làm việc nhà.
• Tình huống 4: Nếu là Cốm, em sẽ từ chối và ngỏ lời rủ Na có muốn đi cùng mình đến tham gia tổ chức nấu cơm thiện nguyện không.

VẬN DỤNG

Câu 1: Chia sẻ với bạn những việc em đã và sẽ làm thể hiện sự cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn.

Trả lời:

Những việc cần làm thể hiện sự cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn là:

• Giúp đỡ những người già gặp khó khăn.
• Tặng đồ chơi và sách vở không dùng đến cho những bạn trẻ vùng lũ lụt.

Câu 2: Trao đổi với bạn về những người gặp khó khăn quanh em và lập kế hoạch giúp đỡ họ. 

Gợi ý

Trả lời:

Câu 3: Thực hiện kế hoạch giúp đỡ người gặp khó khăn đã đề xuất và chia sẻ với các bạn cùng lớp.

Trả lời:

- Tìm hiểu về hoàn cảnh gia đình các bạn, lập danh sách những bạn có hoàn cảnh khó khăn trong lớp, trường. Lên kế hoạch kêu gọi ủng hộ giúp đỡ.

- Viết đơn xin nhà trường miễn, giảm học phí cho các bạn, giúp các bạn sách vở, tài liệu học tập.

- Kêu gọi ủng hộ quần áo ấm, đồ dùng sinh hoạt và mang đến tặng những người có hoàn cảnh khó khăn ở địa phương;...