Đáp án địa lí 7 chân trời sáng tạo Bài 1: Thiên nhiên Châu Âu

CHƯƠNG 1. CHÂU ÂU

BÀI 1. THIÊN NHIÊN CHÂU ÂU

Vị trí địa lí, hình dạng, kích thước lãnh thỗ châu Âu

Câu hỏi: Dựa vài hình 1.1 và thông tin trong bài, em hãy:

- Trình bày đặc điểm kích thước và hình dạng của châu Âu.

- Nêu đặc điểm vị trí địa lý của châu Âu.

Trả lời:

- Đặc điểm kích thước và hình dạng của châu Âu:

+ Kích thước: Diện tích nhỏ, khoảng 10,5 triệu km2, chỉ lớn hơn châu Đại Dương, đường bờ biển dài khoảng 43 000 km.

+ Hình dạng: Đường bờ biển bị cắt xẻ mạnh, biển ăn sâu vào đất liền, tạo nhiều bán đảo, vũng vịnh làm cho lãnh thổ châu lục có hình dạng lồi lõm phức tạp.

-  Đặc điểm vị trí địa lý của châu Âu:

+ Nằm ở phía tây của lục địa Á - Âu, nằm hoàn toàn trên bán cầu Bắc.

+ Lãnh thổ trên đất liền trải dài từ khoảng 36^oB đến 71^oB.

+ Có ba mặt giáp biển và đại dương: Phía Bắc giáp Bắc Băng Dương; Phía Tây giáp Đại Tây Dương; Phía Nam giáp Địa Trung Hải; Phía Đông có dãy U-ran ngăn cách châu Âu với châu Á.

Đặc điểm tự nhiên châu Âu

Câu 1: Dựa vào hình 1.1 và thông tin trong bài, em hãy:

- Kể tên và xác định các đồng bằng, các dãy núi chính ở châu Âu.

- Phân tích đặc điểm các khu vực địa hình đồng bằng và miền núi ở châu Âu.

Trả lời:

- Các đồng bằng: Đồng bằng Đông Âu; Đồng bằng Bắc Âu; Đồng bằng Tây Âu.

- Các dãy núi chính: Dãy U-ran; Dãy Xcan-đi-na-vi; Dãy An-pơ; Dãy Cac-pat; Dãy Cap-ca; Dãy Pi-rê-nê; Dãy A-pen-nin; Dãy An-pơ-đi-na-rich.

- Đặc điểm các khu vực địa hình đồng bằng và miền núi ở châu Âu:

+ Địa hình đồng bằng: chiếm phần lớn diện tích, phân bố chủ yếu ở phía đông và trung tâm, tạo thành một dải dài.

+ Địa hình miền núi: 

• Địa hình núi già: nằm ở phía bắc và trung tâm chạy theo hướng bắc nam.
• Địa hình núi trẻ: chiếm 1,5% diện tích lãnh thổ, phân bố chủ yếu ở phía nam.

Câu 2: Dựa vào hình 1.2 và thông tin trong bài, em hãy: 

- Kể tên các đới và kiểu khí hậu của châu Âu.

- Trình bày đặc điểm phân hoá khí hậu ở châu Âu.

Trả lời:

- Các đới và kiểu khí hậu của châu Âu: đới khí hậu châu Âu phân hoá thành 3 đới và 4  kiểu khí hậu chính:

+ 3 đới khí hậu: Đới khí hậu cực và cận cực, đới khí hậu ôn đới, đới khí hậu cận nhiệt.

+ 4 kiểu khí hậu: Kiểu khí hậu ôn đới hải dương, kiểu khí hậu ôn đới lục địa, kiểu khí hậu cận nhiệt địa trung hải và kiểu khí hậu núi cao.

- Đặc điểm phân hoá khí hậu ở châu Âu: Khí hậu châu Âu phân hoá đa dạng thành các đới và kiểu khí hậu:

+ Đới khí hậu cực và cận cực: phân bố ở phía bắc châu lục và các đảo vùng cực, khí hậu lạnh giá quanh năm, lượng mưa rất ít.

+ Đới khí hậu ôn đới chiếm diện tích lớn nhất, gồm 2 kiểu khí hậu:

• Kiểu khí hậu ôn đới hải dương: phân bố ở các đảo và vùng ven biển phía tây, khí hậu điều hoà, mùa hè mát, mùa đông không lạnh lắm, nhiệt độ trung bình năm thường trên 0^oC, mưa quanh năm và lượng mưa tương đối lớn.
• Kiểu khí hậu ôn đới lục địa: phân bố ở vùng trung tâm và phía đông, khí hậu có mùa hè nóng, mùa đông lạnh, tuyết rơi nhiều, lượng mưa ít, giảm dần từ tây sang đông.

+ Đới khí hậu cận nhiệt: phân bố ở phía nam với kiểu khí hậu cận nhiệt địa trung hải: mùa hè nóng, khô; mùa đông ấm, có mưa rào; lượng mưa ở mức trung bình.

+ Kiểu khí hậu núi cao: thay đổi theo độ cao, đỉnh núi thường có băng tuyết bao phủ.

Câu 3: Dựa vào hình 1.1 và thông tin trong bài, em hãy:

- Xác định các con sông lớn ở châu Âu: Von-ga, Đa-nuyp, Rai-nơ.

- Cho biết các con sông trên đổ ra biển và đại dương nào?

Trả lời:

- Sông Von-ga nằm ở phía Đông châu Âu và đổ ra biển Ca-xpi.

- Sông Đa-nuyp nằm ở phía Nam châu Âu và đổ ra biển Đen.

- Sông Rai-nơ nằm ở phía Tây châu Âu và đổ ra biển Bắc.

Câu 4: Dựa vào hình 1.1, hình 1.2 và thông tin trong bài, em hãy:

- Xác định các đới thiên nhiên ở châu Âu.

- Cho biết thiên nhiên ở đới ôn hoà của châu Âu có sự phân hoá như thế nào?

Trả lời:

Các đới thiên nhiên ở châu Âu:

- Châu Âu nằm trên 2 đới thiên nhiên chủ yếu:

+ Đới lạnh: chiếm diện tích nhỏ ở các đảo, quần đảo thuộc Bắc Băng Dương và một phần lãnh thổ phía bắc châu lục.

+ Đới ôn hoà: chiếm phần lớn lãnh thổ châu Âu.

Sự phân hoá thiên nhiên ở đới ôn hoà của châu Âu: thiên nhiên ở đới ôn hoà của châu Âu phân hoá đa dạng:

- Ở khu vực ven biển phía tây: phổ biến rừng lá rộng với thực vật chủ yếu là sồi, dẻ; động vật có gấu nâu, chim gõ kiến, gà rừng,...

- Ở khu vực lục địa phía đông:

+ Thiên nhiên có sự thay đổi từ bắc xuống nam: từ rừng lá kim nghèo thành phần loài với thực vật chủ yếu là thông, vân sam, chuyển dần sang rừng hỗn giao, thảo nguyên rừng,...; động vật có nai sừng tấm, gấu,...

+ Phía đông nam nóng và khô hơn nên thảo nguyên chiếm ưu thế; động vật phổ biến là sơn dương, chó sói, đại bàng,...

+ Ven biển Ca-xpi xuất hiện bán hoang mạc.

- Ở phía nam châu lục: sinh vật thích nghi với điều kiện khí hậu khô, nóng vào mùa hè; ở đây có rừng lá cứng địa trung hải như sồi thường xanh, cây bụi; trong rừng có cầy đốm, khỉ mặt đỏ,...

Luyện tập – Vận dụng

Câu 1: Cho biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của hai trạm khí tượng sau:

1. Dựa vào hình 1.2, em hãy cho biết hai trạm khí tượng trên đây thuộc kiểu khí hậu nào?
2. Nhận xét đặc điểm nhiệt độ và lượng mưa tại hai trạm khí tượng trên.

Trả lời:

a.

Trạm khí tượng Bret (Pháp) thuộc kiểu khí hậu ôn đới hải dương.

Trạm khí tượng Ca-đan (Nga) thuộc kiểu khí hậu ôn đới lục địa.

b.

* Trạm khí tượng Bret (Pháp)

- Nhiệt độ:

+ Nhiệt độ mùa hè (từ tháng 4 đến tháng 6) từ 10 - 15^oC.

+ Nhiệt độ mùa đông (từ tháng 10 đến tháng 12) từ 8 - 13,5^oC.

+ Không có tháng nào trong năm nhiệt độ dưới O^oC.

+ Nhiệt độ tháng cao nhất khoảng 18^oC (tháng 8), nhiệt độ tháng thấp nhất khoảng 8⁰C (tháng 1), biên độ nhiệt năm không quá lớn (10^oC).

- Lượng mưa: 820mm/năm.

=> Khí hậu mùa hè mát, mùa đông không lạnh lắm, mưa quanh năm, lượng mưa nhiều.

* Trạm khí tượng Ca-đan (Nga) 

- Nhiệt độ:

+ Nhiệt độ mùa hè (từ tháng 4 đến tháng 6) từ 3,5 - 18^oC.

+ Nhiệt độ mùa đông (từ tháng 10 đến tháng 12) từ 3,5 xuống -10^oC.

+ Nhiệt độ tháng cao nhất khoảng 20^oC (tháng 6, 7), nhiệt độ thấp nhất khoảng – 8^oC (tháng 1), biên độ nhiệt năm lớn (28^oC).

- Lượng mưa: 443 mm/năm.

=> Khí hậu mùa hè nóng, mùa đông lạnh khô, lượng mưa ít.

Câu 2: Em hãy lựa chọn thực hiện một trong hai nhiệm vụ sau

Nhiệm vụ 1: Hãy sưu tầm những thông tin về khí hậu ở châu Âu hiện nay và viết một đoạn văn ngắn thể hiện tóm tắt những thông tin em sưu tầm được.

Nhiệm vụ 2: Hãy sưu tầm những hình ảnh về sông ngòi hoặc đới thiên nhiên của châu Âu. Chia sẻ với các bạn.

Trả lời:

Nhiệm vụ 1:

    Đại bộ phận lãnh thổ Châu Âu có khí hậu ôn đới hải dương và ôn đới lục địa, chỉ một diện tích nhỏ ở phía bắc vòng cực có khí hậu hàn đới và phần phía nam có khí hậu địa trung hải. Các nước vùng ven biển Tây Âu và một số nước Bắc Âu như Anh, Pháp, Ireland, Na Uy... có khí hậu ôn đới hải dương, mùa hạ mát, mùa đông không lạnh lắm. Nhiệt độ thường trên 0 độ C. Mưa quanh năm và lượng mưa tương đối lớn (khoảng 800 – 1000 mm/ năm), có nhiều sương mù, đặc biệt là về mùa thu đông. Dòng hải lưu nóng Bắc Đại Tây Dương và gió Tây ôn đới có vai trò lớn làm cho khí hậu các nước này ấm hơn so với các nơi khác cùng vĩ độ. Các nước Bắc Âu ở phía đông như Thụy Điển, Phần Lan có khí hậu ôn đới lục địa lạnh, rất lạnh vào mùa đông, tuyết rơi nhiều và dày, mùa hè mát mẻ. Khu vực Đông Âu có khí hậu ôn đới lục địa. Ở phía bắc của Đông Âu, mùa đông kéo dài và có tuyết phủ. Càng đi về phía nam mùa đông càng ngắn dần, mùa hạ nóng hơn, lượng mưa giảm dần. Vào sâu trong đất liền, mùa đông lạnh và tuyết rơi nhiều hơn, mùa hạ nóng và có mưa. Ở các nươc Nam Âu, ven biển Địa Trung Hải vào mùa thu đông thời tiết không lạnh lắm và có mưa, thường là những trận mưa rào. Mùa hè nóng, khô. Như vậy chúng ta thấy có sự khác biệt sâu sắc trong các vùng khí hậu của các vùng khác nhau ở châu Âu.

Nhiệm vụ 2:

Sông Vôn-ga

Sông Rai - nơ

Sông Đa-nuyp