Giáo án PowerPoint ngữ văn 6 Cánh diều Bài 9: Điều không tính trước

KHỞI ĐỘNG

Trong cuộc sống, đã bao giờ em ân hận vì hiểu nhầm lòng tốt của người khác chưa? Hãy kể vắn tắt truyện ấy.

BÀI 9: ĐIỀU KHÔNG TÍNH TRƯỚC

1. TÌM HIỂU CHUNG
2. Tác giả

• Tên: Nguyễn Nhật Ánh
• Bút danh: Anh Bồ Câu, Lê Duy Cật, Sóc Phương Đông…
• Năm sinh: 1955
• Quê quán: Quảng Nam
• Có nhiều tác phẩm viết cho thiếu nhi: Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, Cô gái đến từ hôm qua…

2. 2. Tác phẩm

Xuất xứ: Văn bản được in trong tập truyện “Út Quyên và tôi” xuất bản năm 1988

Thể loại: Truyện ngắn

Ngôi kể: Ngôi thứ nhất

PTBĐ:  tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm

Bố cục

(Từ đầu đến lăn đùng ra đất):

Nguyên nhân và sự chuẩn bị cho trận đánh nhau.

(Còn lại): Điều không lường trước khi giải quyết mâu thuẫn.

1. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
2. 1. Nhân vật Tôi

- Nguyên nhân: của sự việc đánh nhau: pha bóng việt vị

- Tâm trạng: Ước chế vì không được công nhận bàn thắng, giận tím mặt.

- Suy nghĩ: đánh nhau để cho đối phương “biết tay”

- Hành động:

+ Tìm vũ khí (chiếc kềm)

+ Rủ Phước cùng gia nhập

+ Lên kế hoạch đầy đủ

=> Nhân vật Tôi là người nóng giận, nông nổi, hiếu chiếu, muốn giải quyết mọi việc bằng bạo lực

Tình huống “không tính trước” của nhân vật “Tôi” khi gặp Nghị

• Tâm trạng: ngơ ngác, bất ngờ, lúng túng
• Bỏ vũ khí và ý định đánh nhau.
• Khi Phước chuẩn bị bắn, đã “hoảng hốt vội nhảy tới một bước” để ngăn lại
• Tác giả thể hiện ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, am hiểu tâm lí lứa tuổi và cách tạo tình huống bất ngờ, hồi hộp và thú vị.

2. Nhân vật Nghị

THẢO LUẬN NHÓM

Các nhóm suy nghĩ, thảo luận trong 3 phút và trả lời các câu hỏi sau:

+ Nhân vật Nghi đã có hành động gì trước pha bóng việt vị của đội bạn?

+ Sau sự việc xảy ra đó, nhân vật Nghi đã có hành động gì sau trận cãi cọ? Qua đó, em nhận xét gì về nhân vật Nghi?

Trong trận đấu

• Nhất quyết không công nhận bàn thắng.
• Trước khi đi, nhe răng trêu và cười đội bạn

Sau trận đấu

• Tìm gặp bạn và đưa cuốn sách về bóng đá.
• Đưa vé rủ đi xem phim
• Choàng vai bạn và giải thích về nội dung của bộ phim
• Nhân vật Nghị là một người rất vô tư, cởi mở và nhân hậu.

III. TỔNG KẾT

Em có nhận xét gì về tình huống truyện? Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật và sức cuốn hút của tác phẩm? Nội dung, ý nghĩa của văn bản?

NộI dung

Văn bản kể về việc giải quyết một mâu thuẫn trong trận bóng giữa nhân vật tôi và Nghi. Mỗi người lại có những suy nghĩ và cách giải quyết khác nhau trước một vấn đề. Tuy nhiên, nếu như đoàn kết, giải quyết theo hướng tích cực thì mọi việc sẽ nhẹ nhàng hơn.

Nghệ thuật:

- Tình huống truyện với kết thúc bất ngờ, hồi hộp, tạo nên sự hấp dẫn cho câu chuyện.

-  Kể chuyện theo ngôi thứ nhất cùng việc miêu tả tâm lý nhân vật vô cùng chân thực, am hiểu trẻ thơ.

III. LUYỆN TẬP

Câu 1. Thể loại văn bản Điều không tính trước là gì?

1. Truyện ngắn.
2. Truyện dài.
3. Du kí.
4. Tùy bút.

=> A

Câu 2. Nhận xét nào sau đây chính xác về tính cách của nhân vật Tôi sau khi trận đấu kết thúc?

1. Chấp nhận thua cuộc.
2. Nóng nảy, hiếu chiến, muốn giải quyết bằng bạo lực.
3. Buồn bã, khóc lóc.
4. Muốn tìm để giảng hòa.

=> B

Câu 3. Hành động nào không đúng với nhân vật Nghị sau trận đấu?

1. Khiêu chiến, trêu chọc các bạn thua cuộc.
2. Tìm gặp bạn và đưa cuốn sách về bóng đá.
3. Đưa vé rủ đi xem phim
4. Choàng vai bạn và giải thích về nội dung của bộ phim

=> A

Vận dụng

Theo em, qua câu chuyện, tác giả muốn ca ngợi hay phê phán điều gì? Điều gì đối với em là thấm thía và sâu sắc nhất? Vì sao?

=> Qua câu chuyện, tác giả muốn ca ngợi sự điềm đạm, bình tĩnh, suy nghĩ thấu đáo cũng như sự đoàn kết trong tình bạn; phê phán sự bốc đồng, hiếu thắng. Điều thấm thía nhất là sự đoàn kết trong tình bạn. Bởi vì đó là một tình cảm tốt đẹp cần được trân trọng.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

• Ôn lại đặc điểm truyện đồng thoại
• Chuẩn bị bài mới: Thực hành tiếngViệt
• Em đã tham gia thảo luận nhóm với các bạn trong lớp bao giờ chưa? Em thấy lợi ích khi tham gia thảo luận nhóm là gì?