Giáo án điện tử Tiếng Việt 4 kết nối Bài 19 Luyện từ và câu Luyện tập Biện pháp nhân hóa

CHÀO MỪNG CÁC EM

ĐẾN VỚI BÀI GIẢNG

HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

  Thảo luận nhóm đôi

• Nhắc lại khái niệm về nhân hóa.

è Nhân hóa là gọi hoặc kể, tả con vật, cây cối, đồ vật, hiện tượng tự nhiên,...bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc kể, tả người; làm cho chúng trở nên gần gũi, sinh động hơn.

Bài 19: THANH ÂM CỦA NÚI

TIẾT 2: LUYỆN TỪ VÀ CÂU

LUYỆN TẬP BIỆN PHÁP NHÂN HÓA

NỘI DUNG BÀI HỌC

01 Nhận biết các vật, hiện tượng được nhân hoá. Cho biết chúng được nhân hoá bằng cách nào.

BÀI TẬP 1

Tìm các vật, hiện tượng tự nhiên được nhân hoá trong những đoạn thơ, đoạn văn dưới đây. Cho biết chúng được nhân hoá bằng cách nào.

Gọi vật, hiện tượng tự nhiên bằng những từ ngữ chỉ người.

Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả về vật, hiện tượng tự nhiên.

Trò chuyện, xưng hô với vật, hiện tượng tự nhiên như với người.

1. Chim mừng, ríu cánh vỗ
   Rủ nhau về càng đông
   Cào cào áo xanh, đỏ
   Giã gạo ngay ngoài đồng.

Hạt níu hạt trĩu bông
Đung đưa nhờ chị gió
Mách tin mùa chín rộ
Đến từng ngõ, từng nhà.

Đáp án:

1. a) Vật, hiện tượng được nhân hóa là

• Chim: Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả vật, hiện tượng tự nhiên: Mừng, rủ nhau về
• Cào cào: Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả vật, hiện tượng tự nhiên: Mặc (áo xanh, đỏ); giã gạo
• Hạt (lúa): Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả vật, hiện tượng tự nhiên: Níu, nhờ
• Gió:

- Gọi vật, hiện tượng tự nhiên bằng những từ ngữ chỉ người: Chị

- Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả vật, hiện tượng tự nhiên: Mách tin

1. Đêm hôm qua, trời mưa bão ầm ầm. Rặng phi lao vật vã, chao đảo trong gió nhưng không cây nào chịu gục. Sáng ra, trời tạnh ráo. Các cây phi lao chỉ bị rụng mất một ít lá. Khi bé Ly đi học, như thường lệ, rặng phi lao lại vi vu reo hát chào Ly. Ly vẫy tay chào lại:

– Lớn mau lên, lớn mau lên nhé!

(Theo Bùi Minh Quốc)

Đáp án:

1. b) Vật, hiện tượng được nhân hóa là

• Rặng phi lao:

- Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả vật, hiện tượng tự nhiên: Vật vã; chao đảo; không...chịu gục; reo hát; chào.

- Trò chuyện, xưng hô với vật, hiện tượng tự nhiên như với người: Ly vẫy tay chào lại:- Lớn mau lên, lớn mau lên nhé!

1. Vườn cây đầy ắp tiếng chim và bóng chim bay nhảy. Những thím chích choè nhanh nhảu. Những chú khướu lắm điều. Những anh chào mào đỏm dáng. Những bác cu gáy trầm ngâm…

(Theo Nguyễn Kiên)

Đáp án:

1. c) Vật, hiện tượng được nhân hóa là

• Chích chòe:

- Gọi vật, hiện tượng tự nhiên bằng những từ ngữ chỉ người: thím

- Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả vật, hiện tượng tự nhiên: nhanh nhảu

1. c) Vật, hiện tượng được nhân hóa là

• Khướu:

- Gọi vật, hiện tượng tự nhiên bằng những từ ngữ chỉ người: thím

- Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả vật, hiện tượng tự nhiên: lắm điều

• Chào mào:

- Gọi vật, hiện tượng tự nhiên bằng những từ ngữ chỉ người: anh

- Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả vật, hiện tượng tự nhiên: lắm điều

• Cu gáy:

- Gọi vật, hiện tượng tự nhiên bằng những từ ngữ chỉ người: bác

- Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả vật, hiện tượng tự nhiên: trầm ngâm

02 Xác định và nêu tác dụng của hình ảnh nhân hoá

BÀI TẬP 2

Em thích hình ảnh nhân hoá nào trong đoạn thơ? Nêu tác dụng của hình ảnh nhân hoá đó.

Chẳng đâu bằng chính nhà em
Có đàn chim sẻ bên thềm líu lo.
Có nàng gà mái hoa mơ
Cục ta, cục tác khi vừa đẻ xong.
Có bà chuối mật lưng ong
Có ông ngô bắp râu hồng như tơ.

Đáp án:

Tác dụng của biện pháp nhân hoá là giúp cho sự vật, hiện tượng vô tri, vô giác trở nên có hồn hơn, sinh động hơn, giống với con người, gần gũi với con người hơn.