Giáo án Tiếng Việt 4 kết nối bài 13: Vườn của ông tôi

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

TIẾT 1: ĐỌC

ÔN BÀI CŨ

- GV mời 2 HS đọc nối tiếp bài Chàng trai làng Phù Ủng.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Phạm Ngũ Lão có những đóng góp gì cho đất nước?

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá, khen ngợi HS.

- GV gợi ý đáp án: Phạm Ngũ Lão là một vị tướng giỏi, được giao chỉ huy nhiều trận đánh, trận nào cũng thắng. Ông lập được nhiều chiến công, đặc biệt là chiến công đánh tan giặc Nguyên. (HS có thể diễn đạt khác với đáp án này, miễn là nêu bật được đóng góp của Phạm Ngũ Lão).

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS trao đổi Tưởng tượng em được đến thăm một vườn cây ăn quả lâu năm. Chia sẻ với bạn cảm xúc, suy nghĩ của em về vườn cây ấy.

- GV trình chiếu 1 số vườn cây ăn quả:

- GV hướng dẫn HS làm việc các nhân rồi chia sẻ theo nhóm.

- GV mời đại diện 2 – 3 nhóm trình bày trước lớp. HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu câu hỏi (nếu có).

- GV nhận xét, khen ngợi HS trình bày rõ ràng, tự tin.

- GV trình chiếu tranh minh họa bài đọc SGK tr.55:

- GV mời 1 HS nêu nội dung bức tranh.

- GV nhận xét, chốt đáp án: Tranh vẽ khung cảnh cậu bé đang được bà kể cho nghe về cây mít trong khu vườn ăn quả có rất nhiều loại cây khác nhau..

- GV dẫn dắt, giới thiệu bài đọc: Hôm nay các em sẽ luyện đọc bài đọc Vườn của ông tôi. Các em sẽ đọc kĩ để hiểu bạn nhỏ trong câu chuyện đã được bà kể cho nghe điều gì về những loại cây khác nhau trong vườn nhé!

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc văn bản

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc được cả bài Vườn của ông tôi với giọng đọc diễn cảm, thể hiện cảm xúc của nhân vật, tâm trạng của nhân vật.

- Hiểu từ ngữ mới trong bài; đọc đúng các từ dễ phát âm sai.

- Luyện đọc cá nhân, theo cặp.

b. Cách thức tiến hành

- GV đọc cả bài:

+ Đọc diễn cảm với ngữ điệu chung: trầm ấm và tình cảm, + Nhấn giọng ở những từ ngữ tả cảnh (um tùm, cao vút, mọc tít ở ngoài ngõ....) hoặc từ ngữ thể hiện tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trong câu chuyện (nhớ đến ông tự hình dung ra ông tưởng tượng, không thể phai nhạt, đỡ nhớ,...).

- GV hướng dẫn HS luyện đọc:

+ Đọc diễn cảm lời nói của người bà (chậm rãi, hơi buồn):

·      Ông mất từ ngày nó chưa ra quả.

·      Lúc ông đi, nỏ mới cao bằng châu.

·      Cây này ông trắng, rồi ông uốn nó xuống để cho cá ăn sung.

+ Đọc đúng các từ ngữ chứa tiếng dễ phát âm sai: xòa xuống, uốn nó xuống, lời chỉ dẫn, cây cau cao vút, giữa quãng cách...

+ Cách ngắt giọng ở những câu dài:

·      Dù chỉ hoàn toàn là tưởng tượng/ nhưng bóng hình ông/ không thể phai nhạt/ khi vườn cây/ còn mãi xanh tươi.//

·      Đêm giao thừa nào/ bà tôi/ cũng làm một mâm cơm cúng/ đặt lên bể nước/ để mời ông về/ vui với con cháu/ và để cho cây vườn/ đỡ nhớ.//

·      Con vẹt nhìn Tú,/ đường như cũng biết lỗi/ nên xù lông cổ,/ rụt đầu,/ gù một cái/ nghe như tiếng: “Dạ!”

+ Nhấn giọng vào những từ ngữ gợi tả; gợi cảm xúc của các nhân vật:

·      Chuối um tùm sau nhà. Trước sân là năm cây cầu cao vút.

·      Riêng cây xoan, cây khế thì mọc tít ở ngoài ngữ, gần cổng.

·      Dù chỉ hoàn toàn là tưởng tượng nhưng bóng hình ông không thể phai nhạt khi vườn cây còn mãi xanh tươi.

·      Đêm giao thừa nào bà tôi cũng làm một mâm cơm cúng đặt lên bể nước để mời ông về vui với con chứa và để cho cây vườn đỡ nhớ.

- GV mời đại diện 3 HS đọc nối tiếp các đoạn trước lớp:

+ Đoạn 1: từ đầu đến để cho cá ăn sung (Cảnh bà dẫn cháu ra thăm vườn mỗi khi cháu được về thăm quê).

+ Đoạn 2: tiếp đến như khi ông còn sống (Hình ảnh vườn cây của ông theo lời bà kể).

+ Đoạn 3: tiếp đến khoai sọ (Hình ảnh vườn cây của ông trong trí nhớ của bạn nhỏ).

+ Đoạn 4: tiếp đến còn mãi xanh tươi (Nỗi nhớ của bạn nhỏ khi ngắm nhìn vườn cây của ông).

+ Đoạn 5: còn lại (Hình ảnh vườn cây vào dịp Tết và tình cảm của mọi người trong gia đình dành cho ông).

- GV hướng dẫn HS làm theo cặp, mỗi HS đọc luân phiên một đoạn 1 – 2 lượt.

- HS làm việc cá nhân, đọc nhẩm toàn bài một lượt.

- GV mời 5 HS đọc nối tiếp 5 đoạn trước lớp.

- GV nhận xét, đánh giá việc luyện đọc của cả lớp.

Hoạt động 2: Trả lời câu hỏi

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Hiểu các từ ngữ chưa hiểu.

- Trả lời các câu hỏi có liên quan đến bài đọc.

- Hiểu được nội dung, chủ đề của bài đọc Con vẹt xanh.

b. Cách thức tiến hành:

- GV mời 1 HS đọc phần Từ ngữ SGK tr.56.

+ Lụi: (cây) dừng phát triển, héo úa dần rồi chết.

+ Hình dung: làm hiện lên trong trí óc một cách khá rõ nét những gì không có ở trước mắt.

+ Mẫu đơn: cây nhỏ, lá xẻ lông chim, hoa to nở vào dịp Tết, vỏ và rễ cây dùng làm thuốc.

+ Dành dành: cây nhỏ, hoa trắng và thơm, quả chín có màu vàng da cam, dùng để nhuộm thực phẩm hoặc làm thuốc.

- GV mời 1 HS đọc câu hỏi 1: Lần đầu về quê, bạn nhỏ được bà nội giới thiệu cho biết về những cây nào trong vườn?

+ GV hướng dẫn HS làm việc theo cặp.

+ GV mời đại diện 1 – 2 HS phát biểu ý kiến. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

+ GV nhận xét, chốt đáp án: Lần đầu về quê, bạn nhỏ được bà nội giới thiệu cho biết về nhiều loài cây: mít, nhân, sung, chuối, cau, khế, dành dành, mẫu đơn...

- GV mời 1 HS đọc câu hỏi 2: Theo em, qua lời giới thiệu của bà, bạn nhỏ hiểu được điều gì về vườn cây?

+ GV hướng dẫn HS đọc lướt văn bản, trao đổi theo nhóm.

+ GV mời đại diện 2− 3 nhóm phát biểu ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

+ GV và cả lớp nhận xét và đưa ra đáp án tham khảo:

·      Cây nào trong vườn cũng gợi nhớ về ông.

·      Cây trong vườn luôn gợi kỉ niệm về ông.

·      Vườn cây của ông luôn được bà chăm sóc chu đáo.

·      Vườn cây của ông luôn được bả yêu quý, gìn giữ.

·      Bạn nhỏ biết được các cây hình dáng như thế nào và lí do mà nó có hình dáng ấy là do ông uốn, ông trồng.

- GV mời 1 HS đọc câu hỏi 3: Vì sao hình bóng ông không bao giờ phai nhạt trong lòng người thân?

+ GV mời HS đọc to câu hỏi và các tình huống.

+ GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, rồi trao đổi nhóm.

+ GV mời đại diện 1 - 2 HS trình bày trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

+ GV tổng hợp đáp án:

·      Hình bóng ông không bao giờ phai nhạt trong lòng người thân vì vườn cây luôn xanh tốt, luôn gợi cảnh ông chăm sóc vườn cây.

·      Vì vườn cây ông trồng luôn gợi hình bóng ông.

·      Vì người thân luôn nhớ công ơn của ông: ông đã trắng nên một vườn cây xanh tốt.

- GV mời 1 HS đọc câu hỏi 4: Đóng vai bạn nhỏ, nói 1 – 2 câu nhận xét về vườn cây của ông.

+ GV yêu cầu HS làm việc nhóm (4 HS).

·      GV gợi ý HS chọn từ xưng hô phù hợp (tôi, mình, tớ,...); cần dùng từ ngữ gợi cảm xúc.

·      HS suy nghĩ để chuẩn bị nội dung nhận xét vườn cây; sau đó đóng vai, chia sẻ nhận xét trong nhóm.

+ GV mời đại diện 2 – 3 nhóm trình bày trước lớp. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

+ GV khen ngợi HS có ý kiến hay trình bày rõ ràng, rành mạch và tổng hợp đáp án:

·      Vườn của ông minh có rất nhiều cây ăn quả. Cây mít, cây sung, cây khế.... lúc nào cũng chỉ chít quả.

·      Vườn cây của ông tớ có đủ các loại Nào là cây ăn quả, nào là cây bóng mát, nào là cây hoa

·      Cây trong vườn đều do ông tôi trồng. Bà tôi bảo có những cây ông trồng khi tôi còn bé tí.

·      Mùa xuân, vườn của ông minh bao nhiêu là hoa: hoa dành dành, hoa mẫu đơn, hoa mận, hoa chanh...

- GV mời 1 HS đọc câu hỏi 5: Nếu là bạn nhỏ trong câu chuyện, em sẽ làm gì để gìn giữ vườn cây của ông được nguyên vẹn đúng như khi ông còn sống?

+ GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi.

+ GV mời đại diện 2 – 3 nhóm trả lời câu hỏi trước lớp. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

+ GV nhận xét, khen ngợi  HS và tổng hợp đáp án:

·      Em sẽ học tập theo bà: lụi cây nào, trồng lại cây ấy.

·      Em sẽ chăm chỉ vun xới, tưới nước cho từng cây nhỏ trong vườn: lá lốt, mơ, ngải cứu,...

·      Em sẽ tỉa cành, bắt sâu cho các cây hoa mẫu đơn, dành dành, ...

·      Em sẽ rào lại xung quanh các cây để bảo vệ chúng.

Hoạt động 3: Luyện đọc lại.

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS

 - Đọc được diễn cảm của bài Con vẹt xanh.

b. Cách thức tiến hành

- GV hướng dẫn HS đọc diễn cảm câu chuyện:

+ Làm việc chung cả lớp:

·      GV mời 2 – 5 HS đọc nối tiếp 5 đoạn trước lớp

·      GV và cả lớp góp ý cách đọc diễn cảm.

+ Làm việc nhóm: Nhóm 3 HS tự luyện đọc.

- GV mời đại diện 1 HS đọc diễn cảm toàn bài trước lớp.

- GV nhận xét, góp ý cách đọc diễn cảm của HS.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- GV nhắc nhở HS:

+ Đọc lại bài Vườn của ông tôi , hiểu ý nghĩa bài đọc.

+ Chia sẻ với người thân về bài đọc.

+ Đọc trước Tiết học sau: Luyện từ và câu – Trạng ngữ chỉ thời gian, nơi chốn SGK tr.57.

- HS đọc bài.

- HS lắng nghe câu hỏi.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS quan sát.

- HS lắng nghe thực hiện.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS quan sát tranh ảnh.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS luyện đọc.

- HS đọc bài.

- HS luyện đọc theo nhóm.

- HS luyện đọc.

- HS đọc bài.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc bài.

- HS đọc câu hỏi.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc câu hỏi.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc câu hỏi.

- HS đọc bài.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS đọc câu hỏi.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS trình bày

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc câu hỏi.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS đọc bài.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS luyện đọc.

- HS đọc bài.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, thực hiện.