Nội dung chính sinh học 10 cánh diều Bài 12: Thông tin giữa các tế bào

CHỦ ĐỀ 7: THÔNG TIN GIỮA CÁC TẾ BÀO, CHU KÌ TẾ BÀO VÀ PHÂN BÀO

BÀI 12: THÔNG TIN GIỮA CÁC TẾ BÀO

I. KHÁI NIỆM VỀ THÔNG TIN GIỮA CÁC TẾ BÀO

- Thông tin giữa các tế bào là quá trình tế bào tiếp nhận, xử lí và trả lời các tín hiệu được tạo ra từ các tế bào khác.

- Thông tin có nhiều dạng khác nhau, có thể được chuyển từ dạng này sang dạng khác.

- Các tế bào trao đổi thông tin với nhau chủ yếu bằng các tín hiệu hóa học.

- 2 kiểu truyền tin phổ biến giữa các tế bào: truyền tin nội tiết và truyền tin cận tiết.

II. QUÁ TRÌNH TRUYỀN THÔNG TIN GIỮA CÁC TẾ BÀO

- Gồm 3 giai đoạn:

1. Tiếp nhận tín hiệu

- Trong quá trình tiếp nhận, phân tử tín hiệu liên kết với thụ thể làm thay đổi hình dạng thụ thể dẫn đến hoạt hóa thụ thể.

-  Có 2 loại thụ thể: 

+ Thụ thể bên trong tế bào (thụ thể nội bào).

+ Thụ thể màng.

2. Truyền tin nội bào

- Là quá trình tín hiệu hóa học được truyền trong tế bào thông qua sự tương tác giữa các phân tử dẫn đến đáp ứng tế bào.

- Thụ thể được hoạt hóa sẽ hoạt hóa các phân tử nhất định trong tế bào theo chuỗi tương tác với các phân tử đích.

- Sự hoạt hóa các phân tử trong tế bào diễn ra theo thứ tự, từ phân tử này sang phân tử khác.

3. Đáp ứng 

- Là những thay đổi trong tế bào đích như tăng cường phiên mã, dịch mã, thay đổi quá trình trao đổi một hay một số chất, tăng cường vận chuyển qua màng tế bào, phân chia tế bào.