Đề kiểm tra 15 phút Sinh học 6 cánh diều Bài 15: Khoá lưỡng phân
Dưới đây là bộ đề kiểm tra 15 phút Khoa học tự nhiên 6 (Sinh học) cánh diều Bài 15: Khoá lưỡng phân. Bộ đề nhiều câu hỏi hay, cả tự luận và trắc nghiệm giúp giáo viên tham khảo tốt hơn. Tài liệu là bản word, có thể tải về và điều chỉnh.
Xem: => Đề kiểm tra 15 phút Sinh học 6 cánh diều (có đáp án)
ĐỀ KIỂM TRA 15 PHÚT – BÀI 15: KHÓA LƯỠNG PHÂN
I. DẠNG 1 – ĐỀ KIỂM TRA TRẮC NGHIỆM
ĐỀ 1
(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)
Câu 1. Khóa lưỡng phân là gì?
- là khóa nhận dạng trong đó trình tự và cấu trúc các bước nhận dạng do tác động của chiếc khóa đó quy định.
- là tập hợp các đặc điểm để phân biệt sinh vật trong tự nhiên.
- là khóa mô tả các sinh vật trong tự nhiên.
- là khóa nhận dạng sinh vật trong tự nhiên dựa vào những đặc điểm sẵn có của chúng.
Câu 2. Bộ côn trùng qua khóa phân loại lưỡng phân gồm mấy bộ?
- 7
- 5
- 6
- 4
Câu 3. Công cụ nào không hữu ích trong việc xác định các đặc điểm của sinh vật khi xây dựng khóa lưỡng phân?
- Kính lúp cầm tay.
- Kính viễn vọng.
- Kính hiển vi.
- Thước mét.
Câu 4. Ý nghĩa của việc dùng khóa lưỡng phân là gì?
- Xác định được tên các sinh vật.
- Các sinh vật được chia thành từng nhóm.
- Xác định được môi trường sống của sinh vật.
- Tìm ra đặc điểm tương đồng giữa các sinh vật.
Câu 5. Để phân loại các sinh vật thành từng nhóm dựa trên những đặc điểm giống và khác nhau của sinh vật người ta sử dụng
- khóa lưỡng phân.
- kính hiển vi.
- trực quan.
- kính lúp.
Câu 6. Điểm giống nhau giữa chim gõ kiến và chim bồ câu là :
- Đều có lông vũ, có mỏ và có cánh.
- Đều biết bay
- Đều không biết bay
- Một đáp án khác
Câu 7. Đặc điểm đối lập của con chim gõ kiến và con chim đà điểu là
- Có lông vũ và không có lông vũ
- Có mỏ và không có mỏ
- Biết bay và không biết bay
- Có cánh và không có cánh
Câu 8. Chọn phát biểu sai trong những phát biểu dưới đây :
- Mèo, thỏ, bồ câu đều là sinh vật phân tính
- Mèo và thỏ hô hấp bằng phổi. Còn bồ câu không hô hấp bằng phổi
- Mèo, thỏ, bồ câu đềusống trên cạn
- Mèo và thỏ không biết bay còn bồ câu biết bay
Câu 9. Cho các loài: mèo, thỏ, chim bồ câu, ếch và các đặc điểm sau:
(1) Biết bay hay không biết bay
(2) Có lông hay không có lông
(3) Ăn cỏ hay không ăn cỏ
(4) Hô hắp bằng phổi hay không hô hấp bằng phổi
(5) Sống trên cạn hay không sống trên cạn
(6) Phân tính hay không phân tính
Các đặc điểm đối lập để phân loại các loài này là?
- (2), (3), (5)
- (2), (5), (6)
- (1), (2), (3)
- (1), (4), (5)
Câu 10. Bước quan trọng nhất trong việc xây dựng khóa lưỡng phân là:
- Xác định đặc điểm đặc trưng của mỗi đại diện sinh vật trong năm giới
- Dựa vào một đôi đặc điểm đối lập phân chia sinh vật thành hai nhóm
- Tiếp tục phân chia các nhóm trên thành hai cho đến khi mỗi nhóm chỉ còn một sinh vật
- Vẽ sơ đồ khóa lưỡng phân
GỢI Ý ĐÁP ÁN
(Mỗi câu đúng tương ứng với 1 điểm)
Câu hỏi |
Câu 1 |
Câu 2 |
Câu 3 |
Câu 4 |
Câu 5 |
Đáp án |
A |
A |
B |
B |
A |
Câu hỏi |
Câu 6 |
Câu 7 |
Câu 8 |
Câu 9 |
Câu 10 |
Đáp án |
A |
C |
B |
C |
A |
ĐỀ 2
(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)
Câu 1. Trong các khóa phân loại sinh vật, kiểu phổ biến nhất trong các khóa là
- khóa định lượng.
- khóa lưỡng phân.
- khóa sinh vật.
- khóa phân loại.
Câu 2. Việc phân loại thế giới sống không có ý nghĩa nào sau đây?
- Đưa sinh vật vào đúng nhóm phân loại.
- Sinh vật thích nghi với môi trường hơn.
- Gọi đúng tên sinh vật.
- Nhận ra sự đa dạng của sinh giới.
Câu 3. Khóa lưỡng phân sẽ được dừng phân loại khi nào?
- Khi các loài sinh vật cần phân loại quá nhiều
- Khi đã phân loại triệt để được các loài sinh vật
- Khi các loài sinh vật cần phân loại quá ít
- Khi các loài sinh vật cần phân loại có điểm khác nhau
Câu 4. Khi tiến hành xây dựng khóa lưỡng phân để phân loại một nhóm sinh vật cần tuân thủ theo nguyên tắc nào?
- Từ một tập hợp sinh vật ban đầu tách thành hai nhóm có kiểu dinh dưỡng khác nhau.
- Từ một tập hợp sinh vật ban đầu tách thành hai nhóm có cơ quan di chuyển khác nhau.
- Từ một tập hợp sinh vật ban đầu tách thành hai nhóm có môi trường sống khác nhau.
- Từ một tập hợp sinh vật ban đầu tách thành hai nhóm có những đặc điểm đối lập nhau.
Câu 5. Cho các đặc điểm sau:
(1) Lựa chọn đặc điểm đối lập để phân chia các loài sinh vật thành hai nhóm
(2) Lập bảng các đặc điểm đối lập
(3) Tiếp tục phân chia các nhóm nhỏ cho đến khi xác định được từng loài
(4) Lập sơ đồ phân loại (khóa lưỡng phân)
(5) Liệt kê các đặc điểm đặc trưng của từng loài
Xây dựng khóa lưỡng phân cần trải qua các bước nào?
- (1), (2), (4)
- (1), (3), (4)
- (5), (2), (4)
- (5), (1), (4)
Câu 6. Đặc điểm đối lập giữa mèo với chim bồ câu là :
- Sống trên cạn và không sống trên cạn
- Sống dưới nước và không sống dưới nước
- Biết bay và không biết bay
- Không có điểm đối lập
Câu 7. Đặc điểm nào sau đây không dùng để phân loại đại bàng và gấu trúc?
- Khả năng bay.
- Môi trường sống.
- Số tế bào trong mỗi cá thể.
- Màu lông.
Câu 8. Quan sát sơ đồ khóa lưỡng phân sau, hãy cho biết, để phân loại cá với các loài (thằn lằn, hổ, khỉ đột) ta dùng đặc điểm gì?
- Cách di chuyển
- Đặc điểm bộ da ngoài
- Đặc điểm đuôi
- Cả ba đáp án trên
Câu 9. Quan sát sơ đồ khóa lưỡng phân sau, hãy cho biết có mấy cặp đặc điểm được dùng để phân loại bốn loại sinh vật: cá, thằn lằn, hổ, khỉ đột
- 2
- 3
- 4
- 5
Câu 10. Để xây dựng khóa lưỡng phân một số đồ dùng học tập: ghế, sách, phấn, bút. Ta cần sử dụng mấy đặc điểm:
- 3 đặc điểm
- 4 đặc điểm
- 2 đặc điểm
- 5 đặc điểm
GỢI Ý ĐÁP ÁN
(Mỗi câu đúng tương ứng với 1 điểm)
Câu hỏi |
Câu 1 |
Câu 2 |
Câu 3 |
Câu 4 |
Câu 5 |
Đáp án |
B |
B |
B |
D |
B |
Câu hỏi |
Câu 6 |
Câu 7 |
Câu 8 |
Câu 9 |
Câu 10 |
Đáp án |
C |
C |
A |
B |
A |
II. DẠNG 2 – ĐỀ KIỂM TRA TỰ LUẬN
ĐỀ 1
Câu 1 ( 6 điểm). Nhược điểm của khóa lưỡng phân là gì?
Câu 2 ( 4 điểm). Khóa lưỡng phân được ứng dụng trong lĩnh vực nào?
GỢI Ý ĐÁP ÁN:
Câu |
Nội dung |
Biểu điểm |
Câu 1 (6 điểm) |
Từ trước tới nay khóa lưỡng phân là lựa chọn phổ biến để phân định loại động thực vật ở các bậc phân loại khác nhau. Tuy nhiên, khóa lưỡng phân có một yếu điểm: để bắt đầu phân loại, ít nhất mẫu đó phải chứa đặc điểm đầu tiên của khóa lưỡng phân được sử dụng. Mặc dù các nhà phân loại học đã xây dựng khóa bắt đầu bằng những đặc điểm hình thái thường gặp nhưng vấn đề nêu trên vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, vì vẫn có thể xảy ra trường hợp, các đặc điểm ở bậc thứ 2, 3 trong khóa lại là những đặc điểm hiếm gặp. |
6 điểm |
Câu 2 ( 4 điểm) |
Khóa lưỡng phân có rất nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhau. Ví dụ, trong lĩnh vực sinh học và động vật học, khóa lưỡng phân được sử dụng để phân loại và nhận diện các loài sinh vật. Trong công nghệ thông tin, phương pháp này có thể được áp dụng để xây dựng các hệ thống phân loại tự động, như nhận diện ảnh hoặc nhận diện giọng nói. Khóa lưỡng phân cũng có thể được sử dụng trong lĩnh vực tư duy logic và logic học để xác định mối quan hệ giữa các khẳng định. |
4 điểm |
ĐỀ 2
Câu 1 ( 6 điểm). Em hãy trình bày các bước xây dựng khóa lưỡng phân.
Câu 2 ( 4 điểm). Điều quan trọng nhất khi xây dựng khoá lưỡng phân là gì?
GỢI Ý ĐÁP ÁN:
Câu |
Nội dung |
Biểu điểm |
Câu 1 (6 điểm) |
- Bước 1: Lựa chọn đặc điểm để phân chia được các loài cần phân loại thành hai nhóm (ví dụ: chọn đặc điểm có chân hay không có chân? trên cơ sở trả lời câu hỏi có hay không có đặc điểm đó, ta có thể xếp các động vật trên thành hai nhóm). Tiếp tục cách làm như vậy ở từng nhóm nhỏ tiếp theo cho đến khi xác định được từng loài. - Bước 2: Lập sơ đồ phân loại như sau: |
2 điểm 2 điểm 2 điểm |
Câu 2 ( 4 điểm) |
Khi xây dựng khoá lưỡng phân để phân loại các đối tượng sinh vật, điều quan trọng nhất là xác định các đặc điểm đặc trưng của mỗi đối tượng vì đây là tiêu chí để phân chia sinh vật thành hai nhóm khác nhau cho đến khi mỗi nhóm chỉ còn lại một sinh vật duy nhất. |
4 điểm |
III. DẠNG 3 – ĐỀ TRẮC NGHIỆM VÀ TỰ LUẬN
ĐỀ 1
- Phần trắc nghiệm (4 điểm)
(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)
Câu 1. Khóa phân loại được xây dựng nhằm mục đích gì?
- Xác định tên của các loài.
- Xác định tầm quan trọng của loài trong tự nhiên.
- Xác định vị trí phân loại của loài một cách thuận lợi.
- Xác định đặc điểm giống và khác nhau của mỗi loài.
Câu 2. Để xây dựng khóa lưỡng phân cho các sinh vật sau, người ta sử dụng đặc điểm nào:
- Cách dinh dưỡng
- Bộ phận cơ thể
- Cách sinh sản
- Cấu tạo tế bào
Câu 3. Sinh vật nào dưới đây thuộc nhóm sinh vật tự dưỡng?
- Con lợn.
- Cây thông.
- Cá voi.
- Bươm bướm
Câu 4. Cho các đặc điểm sau:
(1) Có thể bay
(2) có mai
(3) có thể trườn
(4) biết giăng tơ
(5) sống dưới nước/ trên cạn
Sắp xếp lần lượt các đặc điểm để sử dụng phân loại các loài động vật: rắn, cá sấu, rùa, nhện, kiến, dơi
- (2) – (5) – (3) – (1) – (4)
- (2) – (5) – (1) – (3) – (4)
- (2) – (1) – (5) – (3) – (4)
- (2) – (5) – (1) – (4) – (3)
- Phần tự luận (6 điểm)
Câu 1: Khóa lưỡng phân là gì?
Câu 2: Hãy cho biết các cặp đặc điểm được dùng để phân loại bốn loài sinh vật: cá, thằn lằn, sư tử, khỉ đột.
GỢI Ý ĐÁP ÁN:
Trắc nghiệm: (Mỗi câu đúng tương ứng với 1 điểm)
Câu hỏi |
Câu 1 |
Câu 2 |
Câu 3 |
Câu 4 |
Đáp án |
C |
B |
B |
B |
Tự luận:
Câu |
Nội dung |
Biểu điểm |
Câu 1 (3 điểm) |
Khoá lưỡng phân là kiểu phổ biến nhất trong các khoá phân loại sinh vật. Nguyên tắc của khoá lưỡng phân là từ một tập hợp các đối tượng ban đầu được tách thành hai nhóm có những đặc điểm đối lập với nhau. Sau mỗi lần tách, ta được hai nhóm nhỏ hơn và khác nhau bởi các đặc điểm dùng để tách. |
3 điểm |
Câu 2 (3 điểm) |
Các đặc điểm đối lập để phân loại các loài: - Di chuyển bằng vây hay bằng chân - Bề mặt cơ thể phủ vảy hay phủ lông - Có đuôi hay không có đuôi |
1 điểm 1 điểm 1 điểm |
ĐỀ 2
- Phần trắc nghiệm (4 điểm)
(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)
Câu 1. Khóa lưỡng phân là gì?
- Phương pháp phân loại sinh vật.
- Kiểu phổ biến trong các khoá phân loại sinh vật.
- Cây cầu chia đôi sinh vật.
- Phương pháp nghiên cứu sinh học.
Câu 2. Khóa lưỡng phân dùng để làm gì?
- Đo độ tuổi của sinh vật.
- Phân chia sinh vật thành từng nhóm dựa trên đặc điểm.
- Nghiên cứu về sinh học tế bào.
- Xác định môi trường sống của sinh vật.
Câu 3. Em hãy trình bày các bước xây dựng khóa lưỡng phân.
- Lựa chọn đặc điểm và lập sơ đồ phân loại.
- Nhận biết các đặc điểm đối lập của sinh vật.
- Chia đối tượng thành hai nhóm dựa trên đặc điểm.
- Cả A và C.
Câu 4. Điều quan trọng nhất khi xây dựng khoá lưỡng phân là gì?
- Lựa chọn đặc điểm dễ nhận biết.
- Xác định các đặc điểm đối lập của từng đối tượng.
- Xác định các đặc điểm đặc trưng của từng đối tượng.
- Xác định các đặc điểm đối lập của từng đối tượng và nhóm chúng.
- Phần tự luận (6 điểm)
Câu 1. Nêu nguyên tắc xây dựng khoá lưỡng phân?
Câu 2. Có mấy bước để xây dựng khoá lưỡng phân? Đặc điểm của mỗi bước?
GỢI Ý ĐÁP ÁN:
Trắc nghiệm: (Mỗi câu đúng tương ứng với 1 điểm)
Câu hỏi |
Câu 1 |
Câu 2 |
Câu 3 |
Câu 4 |
Đáp án |
B |
B |
D |
D |
Tự luận:
Câu |
Nội dung |
Biểu điểm |
Câu 1 (3 điểm) |
- Nguyên tắc xây dựng khóa lưỡng phân: + Từ một tập hợp các đối tượng ban đầu được tách thành hai nhóm có những đặc điểm đối lập với nhau. + Sau mỗi lần tách, ta được hai nhóm nhỏ hơn và khác nhau bởi các đặc điểm dùng để tách. |
1.5 điểm 1.5 điểm |
Câu 2 (3 điểm) |
Để xây dựng khoá lưỡng phân cần trải qua hai bước: - Bước 1: Lựa chọn đặc điểm để phân chia được các loài cần phân loại thành hai nhóm. Tiếp tục cách làm như vậy ở từng nhóm nhỏ tiếp theo cho đến khi xác định được từng loài. - Bước 2: Lập sơ đồ phân loại. |
1.5 điểm 1.5 điểm |