Đáp án Tiếng Việt 5 chân trời Bài 3: Tiếng gà trưa

BÀI 3. TIẾNG GÀ TRƯA

KHỞI ĐỘNG                   

Câu hỏi: Quan sát tranh minh hoạ, đọc tên bài thơ và đoán xem bài thơ viết về điều gì.

Hướng dẫn chi tiết:

Qua quan sát bức tranh minh họa, có thể đoán bài thơ viết về những kỉ niệm liên quan đến tiếng gà trưa ở một miền quê Việt Nam.

ĐỌC: TIẾNG GÀ TRƯA

Câu hỏi, bài tập:

Câu 1: Âm thanh tiếng gà trưa trong khổ thơ đầu đem đến cho anh chiến sĩ những cảm xúc gì?

Hướng dẫn chi tiết:

Âm thanh tiếng gà trưa trong khổ thơ đầu gọi về kỉ niệm tuổi thơ, tình cảm xóm làng và xua tan những vất vả, mệt nhọc trên đường hành quân.

Câu 2: Tìm trong khổ thơ 2 và 3 các chi tiết, hình ảnh nói về những kỉ niệm của thời thơ ấu mà tiếng gà trưa gợi lại.

Hướng dẫn chi tiết:

Các chi tiết, hình ảnh nói về những kỉ niệm của thời thơ ấu mà tiếng gà trưa gợi lại: 

• Hình ảnh con gà mái mơ, mái vàng và ổ trứng hồng đẹp như tranh.

• Tuổi thơ hạnh phúc với những giấc mơ đẹp về tiếng gà trưa.

Câu 3: Theo em, vì sao tiếng gà lại có ý nghĩa đối với anh chiến sĩ?

Hướng dẫn chi tiết:

Tiếng gà trưa lại có ý nghĩa đối với anh chiến sĩ vì tiếng gà gắn liền với tuổi thơ hạnh phúc được sống trong tình yêu thương của người bà thân yêu; là cội nguồn tạo nên những tình cảm thiêng liêng là tình cảm gia đình và tình yêu quê hương, đất nước.

Câu 4: Dòng thơ “Tiếng gà trưa” được lặp lại nhiều lần có tác dụng gì?

Hướng dẫn chi tiết:

Dòng thơ “Tiếng gà trưa” được lặp lại nhiều lần tạo điểm nhấn, tạo nhịp điệu và sự kết nối trong mạch cảm xúc cho bài thơ. Tiếng gà trưa gợi lên hình ảnh về cuộc sống êm đềm của làng quê yêu dấu, gợi lại những kỉ niệm bên bà những ngày thơ ấu. Tiếng gà trưa còn thôi thúc trong lòng người chiến sĩ tình cảm mới mẻ về nhiệm vụ chiến đấu để bảo vệ quê hương.

ĐỌC MỞ RỘNG: SINH HOẠT CÂU LẠC BỘ ĐỌC SÁCH 

a. Tìm đọc truyện:

b. Ghi chép và trang trí Nhật kí đọc sách.

c. Cùng bạn chia sẻ:

- Truyện đã đọc.

- Nhật kí đọc sách.

- Chi tiết mà em thích nhất khi đọc truyện và giải thích lí do.

- ?

d. Ghi chép lại các sự việc chính trong một truyện được bạn chia sẻ.

(e) Đọc một truyện được bạn chia sẻ mà em thích.

Hướng dẫn chi tiết:

a. Truyện Dế mèn phiêu lưu kí (Tô Hoài)

b.

c. Chi tiết em thích nhất: Dế Mèn có tính hay nghịch, thích trêu chọc người khác. Một lần trêu chị Cốc, Mèn đã gây ra cái chết  thương tâm cho Dế Choắt. Sau cái chết của Choắt, Mèn cảm thấy vô cùng ân hận.

=> Đây là bài học đầu tiên của Dế Mèn trên hành trình phiêu lưu. Từ đây, Dế Mèn đã biết quan tâm và trân trọng tình bạn hơn.

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ TỪ ĐỒNG NGHĨA

Câu 1: Đọc các đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu:

a. Em cu Tai ngủ trên lưng mẹ ơi

Em ngủ cho ngoan, đừng rời lưng mẹ

Mẹ giã gạo mẹ nuôi bộ đội

Nhịp chày nghiêng, giấc ngủ em nghiêng.

Nguyễn Khoa Điềm

b. Con đi, con lớn lên rồi

Chỉ thương bầm ở nhà ngồi nhớ con!

Nhớ con, bầm nhé đừng buồn

Giặc tan, con lại sớm hôm cùng bằm.

Tố Hữu

c. Những bà má Hậu Giang

Tiễn con đi đánh giặc

Chở che hầm bí mật

Bao năm ròng ven sông.

Xuân Quỳnh

- Tìm từ đồng nghĩa trong các đoạn thơ.

- Tìm thêm 2 - 3 từ đồng nghĩa với từ đã tìm được.

Hướng dẫn chi tiết:

- Từ đồng nghĩa trong các đoạn thơ: mẹ - bầm - má.

- Từ đồng nghĩa với các từ trên: u, bu, mạ, mợ, mẫu thân,...

Câu 2: Trong mỗi đoạn văn của các bạn học sinh viết dưới đây có từ dùng

lặp lại. Đọc từng đoạn văn và thực hiện yêu cầu:

a. Chúng tôi theo chân những người dẫn đường. Trên đầu là bầu trời xanh bát ngát, không một gợn mây. Bên trái là những cánh đồng lúa bát ngát trải dài về phía biển.

b. Người Việt Nam ở đâu cũng vậy, luôn có ý thức sẻ chia, giúp đỡ lẫn nhau. Mỗi khi có ai gặp khó khăn, mọi người đều sẵn sàng giúp đỡ.

c. Cần Thơ “gạo trắng nước trong” là quê hương của tôi. Dù có đi đâu, tôi cũng luôn nhớ về quê hương yêu dấu của mình.

- Chỉ ra từ dùng lặp lại trong từng đoạn văn.

- Giúp các bạn thay một trong hai từ đó bằng một từ đồng nghĩa.

- Nhận xét về cách diễn đạt trong các đoạn văn sau khi thay thế từ ngữ.

Hướng dẫn chi tiết:

- Các từ lặp lại trong các đoạn văn:

a. bát ngát

b. giúp đỡ

c. quê hương

- Thay bằng từ đồng nghĩa:

a. Chúng tôi theo chân những người dẫn đường. Trên đầu là bầu trời xanh bát ngát, không một gợn mây. Bên trái là những cánh đồng lúa mênh mông trải dài về phía biển.

b. Người Việt Nam ở đâu cũng vậy, luôn có ý thức sẻ chia, tương trợ lẫn nhau. Mỗi khi có ai gặp khó khăn, mọi người đều sẵn sàng giúp đỡ.

c. Cần Thơ “gạo trắng nước trong” là quê hương của tôi. Dù có đi đâu, tôi cũng luôn nhớ về nơi chôn rau cắt rốn yêu dấu của mình.

- Sau khi thay thế từ ngữ, cách diễn đạt trong đoạn văn trở nên linh hoạt, mềm mại hơn.

Câu 3: Tìm từ đồng nghĩa và nêu tác dụng của việc sử dụng từ đồng nghĩa

trong mỗi đoạn thơ, câu văn sau:

…