Đáp án Ngữ văn 12 cánh diều Bài 2: Thực thi công lí

BÀI 2: HÀI KỊCH

VĂN BẢN: THỰC THI CÔNG LÍ

CHUẨN BỊ

Câu hỏi: Đọc trước đoạn trích Thực thi công lí; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Uy-li-am Sếch-xpia và vở hài kịch Người lái buôn thành Vơ-ni-đơ.

Hướng dẫn chi tiết: 

• Tác giả

Uy-li-am Sếch-xpia (1563 – 1616) là nhà thơ, nhà viết kịch thiên tài của nước Anh và của nhân loại thời Phục Hưng. Ông sinh ra và lớn lên tại Stratford-upon-Avon, nước Anh.

Ông được coi là nhà văn vĩ đại nhất của Anh và là nhà viết kịch đi trước thời đại. Ông còn được vinh danh là nhà thơ tiêu biểu của nước Anh và là “nhà thơ của dòng sông Avon”.

Năm 1578 khi nhà sa sút, ông phải thôi học

Năm 1585, ông lên thủ đô kiếm sống và giúp việc cho đoàn kịch. Lúc này nước Anh đang trong giai đoạn phồn thịnh, là mảnh đất thuận lợi cho lí tưởng nhân văn phát triển

Ông đã để lại hơn 40 vở kịch gồm: kịch lịch sử, bi kịch và hài kịch mà phần lớn là kiệt tác của văn học nhân loại

Tác phẩm của ông là tiếng nói của lương tri tiến bộ, của khát vọng tự do, của lòng nhân ái bao la và của niềm tin bất diệt vào khả năng hướng thiện và khả năng vươn dậy để khẳng định cuộc sống con người.

• Tác phẩm Người lái buôn thành Vơ-ni-dơ:

Thể loại: hài kịch

Phương thức biểu đạt: tự sự

“Người lái buôn thành Vơ-ni-đơ” là một vở kịch thế kỉ XVI (1596 – 1571) viết về một thương gia thành Venice tên là Antonio, người đã không có khả năng trả nợ một khoản nợ lớn vay từ một người Do Thái chuyên cho vay lấy lãi tên là Shylock.

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Đọc lướt văn bản xem đoạn trích sử dụng những kiểu lời thoại nào (đối thoại, độc thoại).

Hướng dẫn chi tiết: 

Đoạn trích sử dụng kiểu lời thoại: đối thoại giữa Poóc-xi-a và Sai-lốc.

Câu 2: Hành động kịch của Poóc-xi-a ở đây là gì.

Hướng dẫn chi tiết: 

Hành động kịch của Poóc-xi-a ở đây là thuyết phục Sai-lốc đưa đến sự khoan hồng

Câu 3: Hình dung giọng điệu, cử chỉ, nét mặt, tâm trạng của Sai-lốc mỗi khi cất lời ca tụng vị quan tòa

Hướng dẫn chi tiết: 

Mỗi khi cất lời ca tụng vị quan toàn, Sai-lốc thể hiện với tâm trạng ung dung, giọng điệu nịnh bợ, cử chỉ thành khẩn kinh trọng.

Câu 4: Lời thoại của Gra-ti-a-nô có gì giống và khác với lời thoại của Sai-lốc ở phần trước?

Hướng dẫn chi tiết: 

• Lời thoại của Gra-ti-a-nô: 
• “Ôi, quan tòa công minh quá, hả, Sai-lốc? Quan toàn giỏi quá?”
• “Ôi, quan tòa giỏi quá, nhỉ, Sai-lốc? Ôi, quan toàn giỏi quá”.
• Lời thoại của Sai-lốc:
• “Quan tòa thật là công minh quá!”
• “Quan toàn thật là giỏi quá! Án quyết như thế, mới là án quyết chứ! Nào, anh, chuẩn bị đi.
• Nhận xét:
• Điểm giống: Cả hai đều sử dụng cấu trúc tương tự “Ôi, quan tòa…” và đều sử dụng thấn từ “ôi” để thể hiện cảm xúc; đều là những lời khen, lời ca với vị quan tòa khi xử kiện.
• Khác nhau:
• Đối với Sai-lốc: đó là những lời khen, nịnh bợ của Sai-lốc với quan tòa khi nghe quan tòa thực thi công lý trên phiên xét xử
• Đối với Gra-tin-a-nô: đấy là lời khen với quan tòa nhưng với mục đích là mỉa mai, châm biếm Sai-lốc.

Câu 5: Tưởng tượng suy nghĩ, tâm trạng của Sai-lốc khi nghe lời tuyên án của Poóc-xi-a.

Hướng dẫn chi tiết: 

Đến cuối phiên xét xử, Poóc-xi-a đã đưa ra lời tuyên án cho Sai-lốc với hình phạt thích đáng “một nửa tài sản của y sẽ bị tịch thu để trả lại cho người bị mưu hại, còn nửa kia sẽ bị sung vào quỹ riêng của nhà nước”.

Sai-lốc không thể tin rằng một phán quyết có thể được đưa ra chống lại anh, đặc biệt là khi anh đã chắn chắn rằng mình sẽ thắng trong vụ kiện. Sai-lốc có thể cảm thấy tức giận vì sự bất công mà anh nghĩ mình đã phải chịu đựng. Khi nhận ra rằng anh đã mất tất cả, từ tiền bạc đến danh vọng, Sai – lốc có thể cảm thấy tuyệt vọng, anh cảm thấy mình không còn gì để mất nữa. 

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Liệt kê các hành động kịch của nhân vật Poóc-xi-a và Sai-lốc trong đoạn trích Thực thi công lí, từ đó hãy nêu tình huống kịch trong đoạn trích.

Hướng dẫn chi tiết: 

Các hành động kịch của nhân vật Poóc-xi-a:

• Hỏi Sai-lốc về tên cũng như nhận định về vụ kiện của Sai-lốc
• Hỏi An-tô-ni-ô về việc thừa nhận văn khế
• Yêu cầu và đưa ra những lĩ lẽ buộc Sai-lốc phải khoang hồng
• Hỏi Ba-sa-ni-ô việc hoàn lại tiền cho Sai-lốc
• Yêu cầu Sai-lốc đưa tờ văn khế
• Lại một lần nữa yêu cầu Sai-lốc khoan hồng
• Yêu cầu An-tô-ni-ô phanh ngực ra
• Đưa ra các lý lẽ để nói rằng tờ văn khế cho phép Sai-lốc lấy thịt nhưng không được mất đi giọt máu nào
• Đưa ra lời luận tội tuyên án với Sai-lốc

Các hành động kịch của nhân vật Sai-lốc:

• Không chấp nhận với lời yêu cầu khoan hồng và muốn được giải thích
• Yêu cầu việc thực thi công lý và các điều khoản văn khế
• Đưa tờ văn khế cho Poóc-xi-a
• Yêu cầu Poóc-xi-a tiến hành cuộc xét xử
• Không chấp nhận với yêu cầu của Poóc-xi-a
• Chấp nhận lời đề nghị
• Yêu cầu cho xin tiền nợ và để cho Sai-lốc đi
• Từ bỏ việc đòi nợ

à Tình huống kịch: Đoạn trích diễn ta trong một phiên tòa nơi Sai-lốc đòi lấy một miếng thịt từ Antonio như đã quy định trong hợp đồng. Tuy nhiên, Poóc-xi-a, một nhân vật giả trai, đã phân tích hợp đồng và chỉ ra rằng Sai-lốc không có quyền lấy máu của Antonio. Điều này đã tạo ra một tình huống căng thẳng và bất ngờ, khiến Sai-lốc phải đối mặt với việc mất tất cả tài sản của mình. Đây là một trong những cảnh quan trọng nhất của vở kịch, nơi công lý được thực thi và Sai-lốc phải chịu hậu quả của những hành động của mình.

Câu 2: Ghép phần văn bản ở cột A với cấu trúc đối thoại phù hợp ở cột B. Chỉ ra tác dụng của cách tổ chức các lời thoại đó.

Hướng dẫn chi tiết: 

1 – d

2 – b, c

3 – a 

Tác dụng của cách tổ chức lời đối thoại đó: thể hiện tính cách trái ngược nhau của nhân vật trong đoạn trích Thực thi công lý: Sai-lốc một thương gia mưu mẹo, tham lam; Poóc-xi-a: đầy bản lĩnh, tự tin, thông minh

Câu 3: Chỉ ra và nêu nhận xét của em về xung đột kịch trong đoạn trích. (Gợi ý: Xung đột xảy ra giữa ai với ai và về điều gì? Đỉnh điểm của xung đột là khi nào? Xung đột được giải quyết bằng cách nào? Cảm xúc của người đọc diễn biến như thế nào theo mức độ phát triển của xung đột?...)

Hướng dẫn chi tiết: