Giáo án Ngữ văn 9 Kết nối bài 2: Thực hành tiếng Việt (2)

TIẾT: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: BIỆN PHÁP TU TỪ ĐIỆP THANH VÀ BIỆN PHÁP TU TỪ ĐIỆP VẦN

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

• Nhận biết được biện pháp tu từ điệp thanh và biện pháp tu từ điệp vần.

• Phân tích được tác dụng của biện pháp tu từ điệp thanh và biện pháp tu từ điệp vần trong những ngữ cảnh cụ thể.

2. Năng lực

Năng lực chung

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.

• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

• Nhận biết được biện pháp tu từ điệp thanh và biện pháp tu từ điệp vần.

• Phân tích được tác dụng của biện pháp tu từ điệp thanh và biện pháp tu từ điệp vần trong những ngữ cảnh cụ thể.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ, có ý thức tự học và hoàn thành bài tập đầy đủ, vận dụng kiến thức tạo lập văn bản.

• Yêu quý tiếng Việt.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• Giáo án; 

• SGK, SGV Ngữ văn 9;

• Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;

• Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;

• Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà;

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Ngữ văn 9.

• Sách tham khảo, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học…

• Bảng giao nhiệm vụ học tập đã chuẩn bị ở nhà.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, huy động tri thức nền, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập tạo tâm thế tích cực cho HS khi vào bài học. 

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS chia lớp thành 4 đội, tham gia trò chơi Nhịp cầu thơ ca.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS chia lớp thành 4 đội, tham gia trò chơi Nhịp cầu thơ ca.

- GV chiếu một số ngữ liệu lên bảng, mỗi ngữ liệu sẽ mất đi một vài từ. Mỗi đội sẽ phải dự đoán xem đâu là từ bị mất.

- Các đội giành quyền trả lời bằng cách cử một đại diện ra nhấn chuông, đội nào chạm vào chuông đầu tiên sẽ được trả lời. Nếu trả lời đúng, đội đó sẽ giành điểm thưởng (2 điểm/câu), nếu trả lời sai, các đội còn lại sẽ có cơ hội.

- Ngữ liệu:

Câu 1: Hương thời gian không nồng

            Hương thời gian thanh……

A. Thanh.

B. Khiết.

C. Mảnh.

D. Xanh.

Câu 2: Ô! Đêm nay trời trong như gương

            Không ………… không hơi sương

A. Làn gió vương.

B. Làn mây vương.

C. Cơn mưa xuân.

D. Làn gió xuân.

Câu 3: Sáng nay trời đổ mưa rào

Nắng trong trái chín ……… bay hương

             Cả đời đi gió về………

Bây giờ mẹ lại lần giường tập đi.

A. Nồng nàn – khuya.

B. Ngào ngạt – mưa.

C. Ngọt ngào – sương.

D. Thơm lừng – mây.

Câu 4: Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi

            Sương hồng lam ôm ấp ………………

            Trên con đường viền trắng mép đồi xanh

            Người mua bán ra vào đầy cổng chợ.

A. Mái nhà tranh.

B. Nóc nhà gianh.

C. Con đường mòn.

D. Những ngọn cây.

Câu 5: Ô hay buồn vương…………….

     Vàng rơi! Vàng rơi: Thu mênh mông.

A. Cây hoa đào.

B. Cây phượng đỏ.

C. Cây táo xanh.

D. Cây ngô đồng.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS huy động tri thức nền, trải nghiệm cá nhân thực hiện yêu cầu được giao.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày kết quả.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- Gợi mở: 

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Trong bài học ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về biện pháp tu từ điệp thanh và biện pháp tu từ điệp vần để hiểu được hiệu quả nghệ thuật mà những biện pháp này mang lại cho tác phẩm văn học nhé!

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: Nhận biết được các biện pháp tu từ điệp thanh, biện pháp tu từ điệp vần.

b. Nội dung: Sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời các câu hỏi liên quan đến bài học.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS và kiến thức HS tiếp thu được liên quan đến bài học và chuẩn kiến thức GV.

d. Tổ chức thực hiện:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS củng cố, mở rộng kiến thức đã học về biện pháp tu từ điệp thanh, điệp vần.

b. Nội dung: Sử dụng SGK, kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi liên quan đến bài học.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV phát Phiếu bài tập cho HS thực hiện nhanh tại lớp.

----------------Còn tiếp -----------------