Giáo án Ngữ văn 9 Kết nối bài 3: Kim – Kiều gặp gỡ (trích Truyện Kiều, Nguyễn Du)

TIẾT: VĂN BẢN 1: KIM – KIỀU GẶP GỠ

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

• Xác định được vị trí của đoạn trích trong tác phẩm, bố cục của đoạn trích; phân biệt được lời người kể chuyện và lời nhân vật; nhận biết được lời độc thoại của nhân vật.

• Biết phân tích các chi tiết (ngoại hình, lời nói, cử chỉ, hành động, cảm xúc, suy nghĩ,...) từ đó khái quát được đặc điểm nhân vật, chủ đề của đoạn trích; hiểu được nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật và nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ của tác giả Truyện Kiều.

• Biết kết nối VB với thực tế đời sống, từ đó bồi đắp cảm xúc thẩm mĩ và có thái độ trân trọng vẻ đẹp của tình yêu đôi lứa.

2. Năng lực

Năng lực chung

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.

• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

• Xác định được vị trí của đoạn trích trong tác phẩm, bố cục của đoạn trích; phân biệt được lời người kể chuyện và lời nhân vật; nhận biết được lời độc thoại của nhân vật.

• Biết phân tích các chi tiết (ngoại hình, lời nói, cử chỉ, hành động, cảm xúc, suy nghĩ,...) từ đó khái quát được đặc điểm nhân vật, chủ đề của đoạn trích; hiểu được nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật và nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ của tác giả Truyện Kiều.

• Biết kết nối VB với thực tế đời sống, từ đó bồi đắp cảm xúc thẩm mĩ và có thái độ trân trọng vẻ đẹp của tình yêu đôi lứa.

3. Phẩm chất

• Tự hào, trân trọng những di sản văn hoá, văn học của dân tộc. 

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• Giáo án; 

• SGK, SGV Ngữ văn 9;

• Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;

• Tranh ảnh về tác giả, tác phẩm;

• Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;

• Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà;

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Ngữ văn 9.

• Sách tham khảo, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học…

• Bảng giao nhiệm vụ học tập đã chuẩn bị ở nhà.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, huy động tri thức nền, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập tạo tâm thế tích cực cho HS khi vào bài học Kim – Kiều gặp gỡ.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thảo luận nhóm đôi Think – Pair – Share, chia sẻ ấn tượng về một câu chuyện tình yêu trong tác phẩm văn học hoặc điện ảnh đã đọc hoặc đã xem. 

c. Sản phẩm: Những chia sẻ của học sinh.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi Think – Pair – Share: Chia sẻ ấn tượng đẹp về một câu chuyện tình yêu trong tác phẩm văn học hoặc điện ảnh mà em đã đọc, đã xem?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS huy động tri thức nền, trải nghiệm cá nhân thực hiện yêu cầu được giao.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 - 2 HS trình bày trước lớp. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- Gợi mở: 

+ Một số câu chuyện tình yêu trong văn học: Tràng – Thị trong “Vợ nhặt” (Kim Lân), nàng Thúy Tiêu – Dư Nhuận Chi trong “Chuyện nàng Thúy Tiêu”, bài thơ “Thuyền và biển” (Xuân Quỳnh), Chí Phèo – Thị Nở trong “Chí Phèo” (Nam Cao)…

+ Một số câu chuyện tình yêu trong điện ảnh: Jack – Rose trong “Titatnic”, Guido – Dora trong “Cuộc sống tươi đẹp”, Jane Hawking – Stephen Hawking trong “Thuyết yêu thương”,….

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Tình yêu luôn ẩn chứa một vẻ đẹp bất tận, nó đã trở thành một chủ đề muôn thuở, tồn tại song hành cùng thời gian mà tất cả các ngành nghệ thuật đều hướng đến. Vượt qua mọi thời đại, tình yêu luôn là đề tài vĩnh cửu và chiếm một vị trí quan trọng hàng đầu trong văn học thế giới. Tình yêu trong những bài thơ trang văn hướng ta đến những khát khao, những ước vọng tốt đẹp trong cuộc sống, giúp chúng ta có thêm động lực để giữ vững niềm tin trên con đường đi tìm hạnh phúc. Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một mối tình đẹp trong đoạn trích Kim – Kiều gặp gỡ trích trong Truyện Kiều của Nguyễn Du để thấy được những nét đặc sắc của thể loại truyện thơ Nôm và giá trị nhân đạo mà tác giả gửi gắm.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học 

a. Mục tiêu: Nắm được nội dung chủ đề thể loại các tác phẩm có trong chủ đề. 

b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến chủ đề Hồn nước nằm trong tiếng mẹ cha.

c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức chung về nội dung bài Hồn nước nằm trong tiếng mẹ cha.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2: Khám phá Tri thức ngữ văn

a.Mục tiêu: Nhận biết được một số đặc điểm về nội dung và nghệ thuật của truyện thơ Nôm.

b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến bài học.

c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS về một số đặc điểm của thơ song thất lục bát.

d. Tổ chức thực hiện:

----------------Còn tiếp -----------------