Giáo án KHTN 9 kết nối bài 47: Di truyền học với con người

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi thực hiện Hoạt động SGK tr.201:

1. Quan sát Hình 47.1, xác định những tính trạng quan sát được. Xác định kiểu hình của em đối với mỗi tính trạng vừa nêu.

2. Ngoài những tính trạng quan sát được ở Hình 47.1, nêu thêm một số ví dụ về tính trạng ở người.

- GV mở rộng kiến thức, yêu cầu HS mô tả tính trạng của một bạn học cùng lớp.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận cặp đôi trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS xung phong trả lời câu hỏi.

1. Những tính trạng quan sát được: màu tóc, kiểu tóc, màu da, chiều cao.

Kiểu hình ở mỗi tính trạng: tóc nâu/tóc đen, tóc xoăn/thẳng, da trắng/da vàng,...

2. Một số tính trạng khác ở người: nhóm máu, mắt một mí/hai mí, mũi cao/mũi thấp,...

- HS vận dụng kiến thức, mô tả tính trạng của một bạn cùng lớp.

- HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS.

- GV chuẩn kiến thức, yêu cầu HS ghi chép.

- GV chuyển sang hoạt động tiếp theo. 

I. Tính trạng ở người

- Một số tính trạng ở người như màu da, kiểu tóc, màu tóc, màu mắt, kiểu mí mắt,...

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu khái niệm bệnh và tật di truyền 

- GV yêu cầu HS đọc mục II.1 SGK và trình bày khái niệm bệnh và tật di truyền.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu về một số hội chứng, bệnh và tật di truyền ở người

* GĐ 1: Hình thành nhóm chuyên gia

- GV chia lớp thành 6 nhóm chuyên gia, yêu cầu các nhóm chuyên gia thực hiện nhiệm vụ như sau:

Nhóm 1, 6: Tìm hiểu về một số hội chứng ở người.

Nhóm 2, 5: TÌm hiểu về một số bệnh di truyền ở người.

Nhóm 3, 4: Tìm hiểu về một số tật di truyền ở người.

* GĐ 2: Hình thành nhóm mảnh ghép

- GV tiến hành tạo 2 nhóm mảnh ghép A (gồm nhóm 1, 2, 3) và nhóm mảnh ghép B (nhóm 4, 5, 6).

- GV yêu cầu thành viên các nhóm mảnh ghép trao đổi, thảo luận và hoàn thành thành Phiếu học tập (Đính kèm dưới hoạt động).

- Để củng cố kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời Câu hỏi và bài tập SGK tr.203: 

1. Đọc thông tin trong mục II và quan sát các Hình 46.2, 47.3, 47.4, cho biết đặc điểm nào giúp phân biệt bệnh và tật di truyền.

2. Nêu thêm một số hội chứng, bệnh và tật di truyền ở người.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Nhóm HS đọc hiểu mục II tr.202 - 203 SGK, thực hiện nhiệm vụ được giao.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Các nhóm mảnh ghép báo cáo Phiếu học tập (Đính kèm dưới hoạt động).

- HS xung phong trả lời Câu hỏi và bài tập  SGK tr.203.

1. Các hội chứng và bệnh di truyền là những rối loạn sinh lí trong toàn bộ cơ thể còn tật di truyền là những khiếm khuyết hình thái bên ngoài cơ thể. Tật di truyền có thể khắc phục và tạo hình thẩm mĩ nhờ phẫu thuật chỉnh hình.

2. Cột DKSP.

- HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét kết quả thảo luận của HS, thái độ làm việc của HS trong nhóm.

- GV ví dụ dụ một số đột biến cấu trúc NST xảy ra trong thực tiễn.

- GV chuẩn kiến thức và yêu cầu HS ghi chép. 

- GV dẫn dắt sang hoạt động tiếp theo.

II. Bệnh và tật di truyền ở người

1. Khái niệm bệnh và tật di truyền

- Bệnh di truyền ở người là những rối loạn về chức năng của các cơ quan trên cơ thể.

- Tật di truyền là những bất thường về hình thái trên cơ thể.

- Một số bệnh di truyền biểu hiện phức tạp với nhiều triệu chứng được gọi là hội chứng.

- Bệnh và tật di truyền ở người do đột biến gene và đột biến NST.

2. Một số hội chứng ở người

Người mắc hội chứng Down

Người mắc hội chứng Turner

Người mắc hội chứng Klinefelter

Người mắc hội chứng Cri-du-chat

3. Một số bệnh di truyền ở người

Người mắc câm điếc bẩm sinh

Người mắc bệnh bạch tạng

Người mắc bệnh mù màu đỏ lục

4. Một số tật di truyền ở người

Tật hở khe môi, hàm

Tật dính hoặc thừa ngón tay, ngón chân

Tật khoèo chân

Thông tin bổ sung

* Ở người, đột biến gene và đột biến NST có thể gây ra bệnh di truyền. Có thể chia bệnh di truyền ở người thành 2 nhóm: 

- Bệnh di truyền phân tử: phần lớn do đột biến gene gây ra.

- Hội chứng di truyền liên quan đến đột biến NST: Những bệnh do đột biến NST sẽ liên quan đến rất nhiều gene và gây ra nhiều triệu chứng, được gọi là hội chứng.

Một số hội chứng, bệnh di truyền ở người và nguyên phân di truyền được trình bày trong bảng sau:

* Khả năng sinh sản của phụ nữ bắt đầu suy giảm khi bước sang tuổi 30 và sẽ giảm đáng kể sau tuổi 35. Trong độ tuổi sinh sản, tỉ lệ rủi ro bất thường khi mang thai chỉ chiếm khoảng 1/500, khả năng bé sơ sinh mắc hội chứng Down chỉ khoảng 1/1 100. Trong khi đó, tỉ lệ rủi ro bất thường ở phụ nữ mang thai ngoài 35 tuổi là khoảng 1/180, tỉ lệ mắc bệnh Down khoảng 1/350. Tuổi mẹ càng cao thì tỉ lệ sinh con mắc hội chứng Down cũng tăng.

PHIẾU HỌC TẬP NHÓM A

Tìm hiểu hội chứng, bệnh và tật di truyền ở người

Đọc thông tin mục II, quan sát các Hình 47.2, 47.3, 47.4 và hoàn thành bảng sau:

PHIẾU HỌC TẬP NHÓM B

Tìm hiểu hội chứng, bệnh và tật di truyền ở người

Đọc thông tin mục II, quan sát các Hình 47.2, 47.3, 47.4 và hoàn thành bảng sau:

PHIẾU HỌC TẬP NHÓM A

Tìm hiểu hội chứng, bệnh và tật di truyền ở người

Đọc thông tin mục II, quan sát các Hình 47.2, 47.3, 47.4 và hoàn thành bảng sau:

PHIẾU HỌC TẬP NHÓM B

Tìm hiểu hội chứng, bệnh và tật di truyền ở người

Đọc thông tin mục II, quan sát các Hình 47.2, 47.3, 47.4 và hoàn thành bảng sau: