Giáo án KHTN 9 Chân trời bài 8: Điện trở. Định luật Ohm

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHỦ ĐỀ 3: ĐIỆN

BÀI 8: ĐIỆN TRỞ. ĐỊNH LUẬT OHM

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Thực hiện thí nghiệm đơn giản để nêu được điện trở có tác dụng cản trở dòng điện trong mạch.
• Thực hiện thí nghiệm để xây dựng được định luật Ohm: cường độ dòng điện chạy qua một đoạn dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây và tỉ lệ nghịch với điện trở của nó.
• Nêu được (không yêu cầu thành lập) công thức tính điện trở của một đoạn dây dẫn (theo độ dài, tiết diện, điện trở suất).
• Sử dụng công thức đã cho để tính được điện trở của một đoạn dây dẫn trong trường hợp đơn giản.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập, phát triển khả năng tự duy độc lập của HS.
• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thực hành theo nhóm, tích cực tham gia thảo luận nhóm, làm việc tập thể, trao đổi và chia sẻ ý tưởng các nội dung học tập.
• Năng lực giải quyết vấn đề: Đề xuất vấn đề, nêu giả thuyết, lập kế hoạch, sáng tạo nhiều cách để giải quyết các tình huống liên quan đến ứng dụng của điện trở.

Năng lực đặc thù:

• Nhận thức khoa học tự nhiên:

+ Hiểu được khái niệm điện trở, định luật Ohm.

• Tìm hiểu tự nhiên:

+ Đề xuất, kiểm tra, dự đoán, thực hiện thí nghiệm để rút ra kết luận điện trở có tác dụng cản trở dòng điện trong mạch, định luật Ohm.

• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học:

+ Vận dụng kiến thức về điện trở tính được điện trở của một đoạn dây dẫn trong trường hợp đơn giản.

3. Phẩm chất

• Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
• Cẩn thận, trung thực và thực hiện các yêu cầu của bài học.
• Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập khoa học tự nhiên.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:

1. Đối với giáo viên:

• SGK, SBT, SGV Khoa học tự nhiên 9, Kế hoạch bài dạy.
• Hình vẽ và đồ thị trong SGK: Hình ảnh thí nghiệm tìm hiểu tác dụng cản trở dòng điện của một số vật dẫn điện, hình ảnh thí nghiệm khảo sát sự phụ thuộc của I vào U giữa hai đầu đoạn dây dẫn,…
• Máy chiếu, máy tính (nếu có).
• Phiếu học tập.

2. Đối với học sinh:

• HS mỗi nhóm: Dụng cụ thí nghiệm: Bộ nguồn điện một chiều, công tắc điện, bảng lắp mạch điện, ampe kế (GHĐ 1 A, ĐCNN 0,02 A), vôn kế (GHĐ 6 V, ĐCNN 0,1 V), các dây nối, các dây nối có đầu kẹp, một thước nhôm và một thước sắt có cùng kích thước, đoạn dây dẫn (làm bằng constantan có chiều dài 900 mm và đường kính tiết diện 0,3 mm).
• HS cả lớp: 

+ SGK, SBT Khoa học tự nhiên 9.

+ Dụng cụ học tập: giấy kẻ ô, bút chì, thước kẻ.

+ Hình vẽ liên quan đến nội dung bài học và các dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS xác định được nội dung sẽ học trong bài là tìm hiểu về điện trở và định luật Ohm.

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS thảo luận theo nhóm về nội dung phần khởi động, từ đó định hướng HS vào nội dung của bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và nhu cầu tìm hiểu về điện trở và định luật Ohm.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chiếu hình ảnh mạch điện dùng pin cho HS quan sát.

- GV yêu cầu HS trả lời nội dung Khởi động (SGK – tr39): Trong chương trình môn Khoa học tự nhiên 8, ta đã biết độ sáng của đèn phụ thuộc vào cường độ dòng điện chạy qua nó. Ở mạch điện hình bên dưới, khi lắp thêm một pin vào mạch điện, ta thấy bóng đèn sáng mạnh hơn. Cường độ dòng điện chạy qua bóng đèn phụ thuộc như thế nào vào hiệu điện thế giữa hai đầu của nó?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận, dự đoán, đưa ra các câu hỏi và câu trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi.

Gợi ý trả lời:

Cường độ dòng điện tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu của nó.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV không chốt đáp án mà dựa trên câu trả lời của HS để dẫn dắt vào bài mới: Để tìm được câu trả lời chính xác, chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học - Bài 8: Điện trở. Định luật Ohm.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu về tác dụng cản trở dòng điện của một số vật dẫn điện

a. Mục tiêu: HS thực hiện được thí nghiệm đơn giản để nêu được điện trở có tác dụng cản trở dòng điện trong mạch.

b. Nội dung: Thông qua việc tiến hành thí nghiệm, GV hướng dẫn để HS trả lời câu hỏi và hiểu được tác dụng cản trở dòng điện của một số vật dẫn điện.

c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để nêu được tác dụng cản trở dòng điện của vật dẫn điện.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2. Khảo sát sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn

a. Mục tiêu: HS thực hiện được thí nghiệm để rút ra được cường độ dòng điện chạy qua một đoạn dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây.

b. Nội dung: Thông qua việc tiến hành thí nghiệm, GV hướng dẫn để HS trả lời câu hỏi và rút ra được cường độ dòng điện chạy qua một đoạn dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây. 

c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để nêu sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 3. Tìm hiểu về khái niệm điện trở của một đoạn dây dẫn

a. Mục tiêu: HS hiểu và nêu được khái niệm điện trở.

b. Nội dung: Thông qua việc tìm hiểu thông tin trong SGK, GV hướng dẫn HS nêu được khái niệm điện trở.

c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để nêu được khái niệm, kí hiệu và đơn vị của điện trở.

d. Tổ chức thực hiện:

-------------------Còn tiếp----------------

------------------------------------------------