Giáo án Tin học 9 Chân trời bài 12: Bài toán trong tin học

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV giới thiệu về bài toán tin học. 

HS tìm hiểu, phát biểu:

+ Thế nào là đầu vào (input) và đầu ra (output) của bài toán tin học.

- HS làm việc nhóm, tìm hiểu nội dung và hoàn thành phiếu học tập 1.

- HS thảo luận nhóm, làm Hoạt động 1, 2 (SGK -tr.75)

1. Nhiệm vụ nào sau đây là bài toán trong tin học? Tại sao?

a) Tính chu vi C của hình tròn bán kính r.

b) Phân biệt loài hoa dựa vào mùi hương.

2. Xác định đầu vào, đầu ra của bài toán trong tin học em đã chỉ ra ở Câu 1.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi của GV.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1 - 2 nhóm xung phong trình bày kết quả thảo luận.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chốt kiến thức.

Nhiệm vụ có thê giao cho máy tính thực hiện là bài toán trong tin học.

Bài toán trong tin học được xác định bởi: đầu vào; đầu ra.

1. Bài toán trong tin học

- Nhiệm vụ có thể giao cho máy tính thực hiện là bài toán trong tin học. Bài toán trong tin học được xác định bởi hai yếu tố:

+ Đầu vào (input): Thông tin cho trước được số hoá, đưa vào máy tính.

+ Đầu ra (output): Thông tin kết quả máy tính cần đưa ra.

Kết quả phiếu học tập 1

1.

2. 1 – sai, 2 – đúng, 3 – đúng, 4 – đúng, 5 – đúng, 6 – đúng, 7 – sai.

Hoạt động 1, 2 (SGK -tr.75)

1.

a) Nhiệm vụ tính chu vi C của hình tròn bán kính r là bài toán trong tin học vì số đo bán kính r có thể nhập được vào máy tính và có thể tính chu vi hình tròn theo công

thức C = 2 x 3.14 x r.

b) Phân biệt loài hoa dựa vào mùi hương không phải là một bài toán trong tin học vì hiện nay mùi hương chưa số hoá được và chưa có quy tắc xử lí rõ ràng, cụ thể, chính xác để từ mùi hương xác định được loài hoa.

2.

+ Đầu vào: Bán kính r.

+ Đầu ra: Chu vi C.

PHIẾU HỌC TẬP 1

1. Xác định các yếu tố đầu vào, đầu ra của các bài toán sau; rồi hoàn thành bảng sau:

2. Phát biểu sau đúng hay sai? Tích X vào ô tương ứng

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm; nêu yêu cầu, đặt câu hỏi gợi ý:

+ Mô tả thuật toán là gì? 

Kết quả mô tả thuật toán là gì? 

Thuật toán có thể được mô tả bằng những cách nào?

+ Đối với thuật toán ở Hình 1 trong SGK: Thuật toán được mô tả bằng gì? 

Chỉ ra cấu trúc tuần tự, lặp, rẽ nhánh trong thuật toán; 

Cấu trúc rẽ nhánh được sử dụng để mô tả việc gì? 

Những việc nào được thực hiện lặp lại? 

Hoạt động lặp sẽ kết thúc khi nào?

- Đối với thuật toán ở Hình 2 trong SGK: 

Thuật toán được mô tả bằng gì?

Chỉ ra các cấu trúc điều khiển được sử dụng trong thuật toán; 

Cấu trúc rẽ nhánh, lặp được dùng để mô tả việc gì? 

Vòng lặp kết thúc khi nào?

Cấu trúc tuần tự thực hiện ở các bước nào?

- HS thực hiện Hoạt động (SGK -tr.76)

1. Em hãy mô tả thuật toán tính chu vi C của hình tròn bán kính r được nhập từ bàn phím bằng phương pháp liệt kê hoặc sơ đồ khối.

2. Trao đổi với bạn để chỉ ra các cấu trúc tuần tự, rẽ nhánh, lặp có trong thuật toán em đã mô tả ở Câu 1 và trong các thuật toán ở Hình 1, Hình 2.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi của GV.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chốt kiến thức.

Giải pháp giải quyết vấn đề có thể được mô tả dưới dạng thuật toán bằng phương pháp liệt kê các bước hoặc sơ đồ khối.

2. Mô tả thuật toán

- Mô tả thuật toán là chỉ rõ các thao tác, trình tự thực hiện các thao tác để máy tính có thể thực hiện được nhiệm vụ.

- Kết quả mô tả thuật toán là một dây hữu hạn thao tác cụ thể, được sắp xếp theo một trình tự nhất định và khi thực hiện dãy thao tác này thì từ đầu vào (Input) ta thu được đầu ra (Output).

- Có hai cách mô tả thuật toán: bằng sơ đồ khối hoặc bằng phương pháp liệt kê các bước.

- Đối với thuật toán ở Hình 1 trong SGK:

+ Thuật toán được mô tả bằng sơ đồ khối. 

+ Các cấu trúc tuần tự, rẽ nhánh, lặp trong trong thuật toán như hình 1* (đính kèm phía dưới).

+ Cấu trúc rẽ nhánh được sử dụng để mô tả việc đưa ra lời khuyên theo chỉ số BMI; các việc được lặp lại gồm: Nhập chiều cao h, cân nặng m; tính chỉ số BMI; đưa ra lời khuyên theo chỉ số BMI; Nhập giá trị cho biến Trả lời; Kiểm tra biến Trả lời để tiếp tục hoặc dừng lặp.

- Đối với thuật toán ở Hình 2 trong SGK:

+ Thuật toán được mô tả bằng phương pháp liệt kê các bước.

+ Các cấu trúc tuần tự, rẽ nhánh, lặp trong trong thuật toán như ở hình 2* (đính kèm phía dưới).

+ Cấu trúc rẽ nhánh: "Nếu a > b thì a a - b không thì bb-a.", thực hiện việc so sánh hai số a, b nếu a > b thì thay giá trị biến a bằng a - b không thì thay giá trị biến b bằng b – a; 

Cấu trúc lặp thực hiện lặp cầu trúc rẽ nhánh đến khi a = b; 

Cấu trúc tuần tự: Bước 3, Bước 4 được thực hiện tuần tự.

Hoạt động (SGK -tr.76)

- Mô tả thuật toán tính chu vi C của hình tròn bán kính r được nhập từ bàn phím bằng 

+ Phương pháp liệt kê các bước:

+ Sơ đồ khối:

- Thuật toán có cấu trúc tuần tự.

Hoạt động (SGK -tr.76)