Giáo án Toán 9 Cánh diều bài tập cuối chương I

Ngày soạn: .../.../...

Ngày dạy: .../.../...

BÀI TẬP CUỐI CHƯƠNG 1 (2 TIẾT)

I. MỤC TIÊU:

1. Kiến thức: 

Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:

• Giải được các phương trình quy về phương trình bậc nhất.

• Nhận biết phương trình và nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn.

• Giải được hệ phương trình bậc nhất hai ẩn.

• Giải quyết được một số vấn dề thực tiễn gắn với hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá

• Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm

• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.

Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán học; giải quyết vấn đề toán học.

• Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận nhận biết các phương trình tích, phương trình chứa ẩn ở mẫu và các bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình.

• Mô hình hóa toán học: mô tả các dữ kiện bài toán thực tế, giải quyết bài toán gắn với phương trình tích, phương trình chứa ẩn ở mẫu và hệ phương trình bậc nhất hai ẩn.

• Giải quyết vấn đề toán học: phân tích, áp dụng quy tắc chuyển vế, phương pháp giải phương trình tích, quy đồng mẫu thức và phương pháp thế, phương pháp cộng đại số để giải phương trình, hệ phương trình và các bài toán thực tế.

• Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học.

• Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: sử dụng máy tính cầm tay.

3. Phẩm chất

• Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.

• Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.

• Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.

• Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 

1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,... 

2 - HS: 

- SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)

a) Mục tiêu: Tạo hứng thú, thu hút HS tìm hiểu nội dung bài học.

b) Nội dung: GV cho HS thực hiện yêu cầu của bài toán mở đầu.

c) Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi và hoàn thiện các bài tập được giao.

d) Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV cho HS trả lời các câu hỏi sau đây:

Bài 1: Giải các phương trình sau:

a)

b)

Bài 2: Cho đường thẳng . Tìm các giá trị của tham số để đi qua giao điểm của hai đường thẳng và .

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào tìm hiểu bài học mới: “Bài học hôm nay, chúng ta cùng ôn tập lại các phương pháp giải phương trình quy về phương trình bậc nhất và hệ phương trình bậc nhất hai ẩn. Thông qua bài ôn tập này, các em sẽ củng cố lại các phương pháp giải phương trình tích, phương trình chứa ẩn ở mẫu, hệ phương trình và có thể vận dụng kiến thức này vào giải quyết các bài toán thực tế”.

BÀI TẬP CUỐI CHƯƠNG I

Gợi ý đáp án:

Bài 1:

a)

     hoặc

, suy ra .

hay , suy ra

Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .

b)

ĐKXĐ: và

Suy ra

(thỏa mãn điều kiện)

Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .

Bài 2:

Gọi là giao điểm của hai đường thẳng và . Ta có hệ phương trình:

Nhân cả hai vế của phương trình thứ nhất với 4 và nhân cả hai vế của phương trình thứ hai với 3, ta được:

Cộng từng vế của hai phương trình, ta có: , tức là

Thay vào phương trình thứ nhất, ta được:

Vậy hệ phương trình có nghiệm duy nhất , hay .

Thay vào , ta có:

Vậy thì đi qua giao điểm của và .

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Ôn tập lại kiến thức đã học

a) Mục tiêu: 

- Hệ thống lại lý thuyết về phương trình quy về phương trình bậc nhất một ẩn và cách giải.

- Hệ thống lại lý thuyết về phương trình bậc nhất hai ẩn, hệ phương trình bậc nhất hai ẩn và các phương pháp giải.

- Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình bậc nhất hai ẩn.

b) Nội dung:

- HS hệ thống hóa kiến thức trong chương I.

c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS.

d) Tổ chức thực hiện:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a) Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức đã học thông qua một số bài tập.

b) Nội dung: HS vận dụng các kiến thức của bài học làm bài tập 3; 4; 5 (SGK – tr.28), HS trả lời các câu hỏi trắc nghiệm.

c) Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.

d) Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 

- GV cho HS làm câu hỏi trắc nghiệm:

Câu 1. Phương trình có nghiệm là cặp số nào sau đây ? 

A. .                                                   B. .                                  

C. .                                                 D. .

Câu 2. Biết rằng nghiệm của hệ phương trình là . Giá trị của là :

A. .                                                            B. .         

C. .                                                          D. .

Câu 3. Tập nghiệm của phương trình là:

A. .                                                   B. .

C. .                                                       D. .

Câu 4. Điều kiện xác định của phương trình

A. .                                                      B. và . 

C. .                                                     D. hoặc .

Câu 5. Một số học sinh hùn tiền nhau mua một món quà sinh nhật. Nếu có thêm 4 học sinh thì mỗi học sinh tốn ít hơn 20 ngàn đồng, nhưng nếu bớt đi 2 học sinh thì mỗi học sinh phải tốn thêm 20 ngàn đồng so với dự định. Vậy số học sinh lúc đầu là :

A. .                                                            B. .  

C. .                                                            D. .

Câu 6. Hai hệ phương trình và có cùng nghiệm khi :

A. .                                         B. .

C. .                                        D. .

- Đáp án câu hỏi trắc nghiệm 

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm, hoàn thành các bài tập GV yêu cầu.

- GV quan sát và hỗ trợ.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - Câu hỏi trắc nghiệm: HS trả lời nhanh, giải thích, các HS chú ý lắng nghe sửa lỗi sai.

- Mỗi bài tập GV mời HS trình bày. Các HS khác chú ý chữa bài, theo dõi nhận xét bài trên bảng.

Kết quả: 

3.

a)

Để giải được phương trình trên, ta giải hai phương trình sau:

Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .

b) 

--------------- Còn tiếp ---------------