Giáo án Mĩ thuật 9 cánh diều Bài 2: Phù điêu chân dung phác mảng

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHỦ ĐỀ: MĨ THUẬT CƠ BẢN

BÀI 2: PHÙ ĐIÊU CHÂN DUNG PHÁC MẢNG

(2 tiết)

I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Nhận biết được đặc điểm, tỉ lệ, khối của thể loại phù điêu chân dung phác mảng.

• Hiểu được phương pháp thực hiện phù điêu chân dung phác mảng.

• Mô phỏng được phù điêu chân dung theo dạng khối phác mảng.

• Chia sẻ được vẻ đẹp của phù điêu chân dung phác mảng trong nghệ thuật điêu khắc.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.

• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực mĩ thuật: 

• Nhận biết được đặc điểm, tỉ lệ, khối của thể loại phù điêu chân dung phác mảng.

• Hiểu được phương pháp thực hiện phù điêu chân dung phác mảng.

• Mô phỏng được phù điêu chân dung theo dạng khối phác mảng.

• Chia sẻ được vẻ đẹp của phù điêu chân dung phác mảng trong nghệ thuật điêu khắc.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: Chuẩn bị đồ dùng học tập, tích cực tham gia các hoạt động thảo luận, thực hành.

• Nhân ái: Biết trân quý và giữ gìn tài sản chung, tôn trọng sự khác biệt về nhận thức, năng lực sáng tạo và kĩ năng thực hành của mỗi cá nhân.

• Trung thực: Trung thực trong sáng tạo sản phẩm.

• Trách nhiệm: Biết giữ gìn vệ sinh lớp học, có ý thức bảo quản đồ dùng học tập; biết trân trọng sản phẩm của mình, của bạn.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC

1. Đối với giáo viên

• SGK, SGV Mĩ thuật 9 – Cánh diều.

• Một số hình ảnh/ video về tác phẩm mĩ thuật về phù điêu chân dung phác mảng.

• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SGK, vở thực hành Mĩ thuật 9 – Cánh diều.

• Màu vẽ, giấy, bút chì, kéo,…

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới. 

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Mảnh ghép mĩ thuật”. HS trả lời một số câu hỏi trắc nghiệm liên quan đến Chủ đề Phù điêu chân dung phác mảng để lật mở mảnh ghép. 

c. Sản phẩm: Các mảnh mĩ thuật được lật mở trong trò chơi.

d.Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS cả lớp chơi trò chơi “Mảnh ghép mĩ thuật”.

- GV phổ biến luật chơi cho HS: Để lật mở được mỗi mảnh ghép bị che khuất hình ảnh, HS trả lời câu hỏi liên quan kiến đến Chủ đề Phù điêu chân dung phác mảng.

- GV trình chiếu 5 mảnh ghép và cho HS lần lượt lật mở từng mảnh ghép:

Mảnh ghép số 1: Phù điêu chân dung phác mảng là gì?

A. Một loại tranh vẽ chân dung trên giấy.

B. Một loại tranh vẽ chân dung trên tường.

C. Một loại điêu khắc chân dung với các mảng hình khối đơn giản.

D. Một loại tranh thêu chân dung trên vải.

Mảnh ghép số 2: Trong phù điêu chân dung phác mảng, mảng nào thường được chú trọng nhất?

A. Mảng mắt và mũi.

B. Mảng miệng và tai.

C. Mảng tóc và cằm.

D. Mảng ánh sáng và bóng tối.

Mảnh ghép số 3: Chất liệu thường được sử dụng để tạo nên phù điêu chân dung phác mảng là gì?

A. Đá và gỗ.

B. Vải và sơn.

C. Giấy và mực.

D. Thạch cao và đất sét.

Mảnh ghép số 4: Phù điêu chân dung phác mảng thường được sử dụng để trang trí ở đâu?

A. Bề mặt tường của các tòa nhà.

B. Trên sách và tạp chí.

C. Trên đồ nội thất gỗ.

D. Trên quần áo và phụ kiện thời trang.

Mảnh ghép số 5: Phù điêu chân dung phác mảng có ưu điểm gì so với các loại hình nghệ thuật khác?

A. Tạo cảm giác nhẹ nhàng và mềm mại.

B. Mang lại hiệu ứng 3D mạnh mẽ và dễ nhìn thấy từ xa.

C. Thể hiện chi tiết và chính xác đến từng milimet.

D. Dễ dàng vận chuyển và trưng bày ở bất cứ đâu.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học, hiểu biết của bản thân, trả lời câu hỏi và lật mở từng mảnh ghép. 

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

GV mời đại diện 5 HS lần lượt lật mở 5 mảnh ghép. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

- GV trình chiếu “Mảnh ghép mĩ thuật”: 

Auguste Rodin - Nghệ sĩ nổi tiếng với tác phẩm phù điêu chân dung phác mảng

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Phù điêu chân dung phác mảng là một hình thức nghệ thuật điêu khắc, trong đó các nghệ sĩ tạo ra hình ảnh chân dung sử dụng các mảng hình khối lớn, đơn giản và rõ ràng để tạo nên những bức phù điêu. Đây là một phương pháp thể hiện nghệ thuật mà thay vì đi sâu vào chi tiết phức tạp, nghệ sĩ tập trung vào việc sử dụng các khối hình cơ bản và tương phản giữa ánh sáng và bóng tối để tạo nên hình ảnh ba chiều. Để tìm hiểu rõ hơn, chúng ta cùng vào học bài hôm nay, Bài 2 – Phù điêu chân dung phác mảng.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Quan sát – nhận thức (25 phút)

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết được đặc điểm, tỉ lệ, khối của thể loại phù điêu chân dung phác mảng.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, khai thác hình ảnh, thông tin mục Quan sát – Nhận thức SGK tr.7, 8 và thực hiện nhiệm vụ được giao.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về đặc điểm, tỉ lệ, khối của thể loại phù điêu chân dung phác mảng và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS	DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chia HS cả lớp thành 3 nhóm. - GV yêu cầu các nhóm khai thác hình ảnh, thông tin mục Quan sát – Nhận thức SGK tr.7, 8 kết hợp tìm hiểu thêm thông tin trên sách, báo, internet và hoàn thành Phiếu học tập số 1. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Nhóm 1: Hình khái quát của khuôn mặt người là gì? ....................… Nhóm 2: Chỉ ra những tỉ lệ bằng nhau trên khuôn mặt người. ..................….. Nhóm 3: Mô tả khối của các bộ phận mắt, mũi, miệng. ...............… Nhóm 4: Giới thiệu tỉ lệ khuôn mặt trẻ em và người lớn, phân tích thêm về tỉ lệ khuôn mặt theo chiều ngang. ........................ Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS thảo luận theo nhóm, đọc thông tin, quan sát hình ảnh, vận dụng hiểu biết của bản thân và trả lời câu hỏi. - GV theo dõi, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).  Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày Phiếu học tập số 1 (Đính kèm dưới Hoạt động 1). - GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá và kết luận về đặc điểm, tỉ lệ, khối của thể loại phù điêu chân dung phác mảng. - GV chuyển sang nội dung mới.	1. Quan sát – Nhận thức - Đầu người có dạng hình quả trứng. Khuôn mặt người có các dạng như: hình vuông (chữ điền), hình tròn (như mặt trăng), hình trái xoan,... - Dạng khối của các bộ phận như sau: mắt có dạng khối cầu, mũi có dạng chóp cụt, miệng có dạng hình hộp,... - Phác mảng là thuật ngữ chỉ cách tạo hình dạng khối bằng các diện phẳng đơn giản, khúc chiết để mô phỏng một cách khái quát cấu trúc của khối trong điêu khắc.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Nhóm 1: Hình khái quát của khuôn mặt người là gì? Khuôn mặt người có thể được khái quát bằng các hình cơ bản và các tỉ lệ hài hòa:  - Hình dạng tổng thể: Khuôn mặt người được mô tả bằng một hình bầu dục hoặc hình quả trứng với phần rộng hơn ở phía trên và hẹp dần xuống cằm.  - Trục dọc và ngang: Khuôn mặt được chia thành hai nửa đối xứng qua một trục dọc (từ đỉnh trán đến cằm) và một trục ngang (từ tai trái đến tai phải qua trung điểm của mắt).  - Phân chia tỷ lệ theo chiều dọc: Khuôn mặt có thể được chia thành ba phần bằng nhau theo chiều dọc:  + Từ chân tóc đến đường chân mày.  + Từ đường chân mày đến dưới mũi.  + Từ dưới mũi đến cằm. Nhóm 2: Chỉ ra những tỉ lệ bằng nhau trên khuôn mặt người. ………….

----------------------

--------Còn tiếp--------