Giáo án Tiếng Việt 5 kết nối bài 20: Cụ Đồ Chiểu

HOẠT ĐỘNG CỦA CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

TIẾT 1 – 2: ĐỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm đôi và thảo luận: Giới thiệu về một người có tấm lòng yêu nước, thương dân mà em biết.

- GV tổ chức cho HS xem tranh, liên hệ nội dung khởi động với nội dung tranh.

- GV tổ chức cho HS đọc tên và phán đoán nội dung bài học.

- GV mời đại điện 1 – 2 HS chia sẻ trước lớp, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung ( nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và khen ngợi HS.

- GV giới thiệu bài học mới và ghi tên bài đọc: Cụ đồ Chiểu.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật. 

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp. 

b. Tổ chức thực hiện

- GV đọc mẫu cho HS nghe: đọc diễn cảm, nhấn giọng ở những từ ngữ nói về hoàn cảnh, biến cố đau thương của Nguyễn Đình Chiểu.

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn ngắt nghỉ hơi đúng ở những câu dài:

+ Đọc đúng các từ ngữ chứa tiếng dễ phát âm sai: li tán, lập thân, khích lệ,…

+ Ngắt nghỉ hơi đúng ở những câu dài, VD: Năm 1833,/ do một cuộc binh biến,/ cha bị mất chức,/ gia đình li tán,/ cậu bé Chiểu mới mười hai tuổi/ đã phải xa cha mẹ/ ra Huế ở nhờ nhà một người bạn của cha/ để ăn học.

- GV hướng dẫn giải nghĩa một số từ khó, VD: binh biến: cuộc nổi dậy của một bộ phận trong quân đội.

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. 

- GV hướng dẫn HS đọc mục giải nghĩa SGK tr.102:

+ Nhà nhỏ: người học theo đạo Nho thời xưa.

+ Tú tài: học vị thấp nhất trong hệ thống khoa cử thời xưa.

+ Nghĩa hiệp: có tinh thần quên mình vì việc nghĩa, cứu giúp người gặp khó khăn, hoạn nạn.

+ Lục tỉnh: tên gọi vùng đất Nam Bộ thời nhà Nguyễn.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc. 

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc. 

b. Tổ chức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi:

+ Câu 1: Dựa vào đoạn mở đầu và những hiểu biết của em, hãy nói 2 – 3 câu giới thiệu về Nguyễn Đình Chiểu.

+ Câu 2: Tóm tắt những sự kiện chính trong cuộc đời của thầy giáo, thầy thuốc, nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu.

+ Câu 3: Vì sao Nguyễn Đình Chiểu được nhân dân Lục tỉnh gọi bằng cái tên thân mật “cụ Đồ Chiểu”?

+ Câu 4: Nêu chủ đề của bài đọc.

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

+ Câu 1: Nguyễn Đình Chiểu (1822 – 1888) sinh ra trong một gia đình nhà nho ở làng Tân Thới, huyện Bình Dương, phủ Tân Bình, tỉnh Gia Định (nay là Thành phố Hồ Chí Minh). HS có thể nói thêm những điều mình tự tìm hiểu ngoài bài học, VD: Nguyễn Đình Chiểu là nhà thơ nổi tiếng ở Nam Bộ. Ông là nhà thơ mù nhưng là tấm gương sáng cho mọi người về lòng hiếu trung...

+ Câu 2: 

• Chặng đường học hành, thi cử: Năm 1833, do một cuộc binh biến, cha bị mất chức, gia đình li tán, cậu bé Chiều mười hai tuổi phải xa cha mẹ, ra Huế ở nhờ nhà một người bạn của cha để ăn học. Năm 1843, Nguyễn Đình Chiểu trở về quê mẹ, đỗ tú tài tại trường thi Gia Định. Hai năm sau, ông lại trở ra Huế học tập, chờ kì thi năm Kỷ Dậu, 1849. Nhưng cuối năm 1848, mẹ mất, Đình Chiểu phải bỏ thi, về Nam chịu tang mẹ.
• Thời kì gặp nhiều biến cố đau thương: 

........................

- HS hoạt động nhóm. 

- HS xem tranh.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS chia sẻ trước lớp.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới. 

- HS đọc SGK. 

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc bài.

- HS đọc mục giải nghĩa.

- HS đọc bài và trả lời câu hỏi. 

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

........................