Giáo án Lịch sử và địa lí 5 Kết nối bài 15: Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới. 

b. Cách tiến hành

- GV trình chiếu cho HS đọc hai câu thơ SGK tr.65:

Chín năm làm một Điện Biên 

Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng!

(Tố Hữu, Ba mươi năm đời ta có Đảng)

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm (4 – 6 HS):

+ Hai câu thơ trên nói đến sự kiện nào?

+ Em hãy chia sẻ những hiểu biết của em về sự kiện đó. 

- GV mời 2 -3 HS trả lời. HS khác lắng nghe, nhận xét. 

- GV nhận xét, chốt đáp án:

+ Hai câu thơ nói đến sự kiện chiến thắng Điện Biên Phủ. 

+ Chiến thắng Điện Biên Phủ 1954 là một trong những trận đánh nổi bật của quân dân trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc. 

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Để hiểu rõ hơn về Trận đánh Điện Biên Phủ, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay: Bài 15 –  Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954.  

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu diễn biến chính của chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết sử dụng tư liệu lịch sử, khai thác lược đồ,...kể lại diễn biến chính của chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954. 

b. Cách tiến hành

Nhiệm vụ 1: Diễn biến chính của chiến dịch Điện Biên Phủ. 

- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm, đọc thông tin ở hình 2, kết hợp khai thác lược đồ hình 1: Trình bày những diễn biến chính của chiến dịch Điện Biên Phủ.

- GV trình chiếu cho HS quan sát Hình 1 và 2 SGK tr.65-66:

- GV mời đại diện một số HS trình bày kế hợp chỉ trên lược đồ. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án: Các nét chính của chiến dịch Điện Biên Phủ: 

+ Chiến dịch diễn ra từ 13/3/1954 đến 7/5/1954, ở Điện Biên Phủ - một thung lũng lòng chảo, có vị trí chiến lược quan trọng của Đông Nam Á nằm ở vùng núi Tây Bắc nước ta. 

+ Chiến dịch chia làm 3 đợt: lần lượt tiến công từ các phân khu Bắc đến cứ điểm phía đông, phân khu trung tâm và cuối cùng là trung tâm Mường Thanh và phân khu Nam. 

+ Chiều 7/5, tướng Đờ Ca-xtơ-ri và toàn bộ quân địch đầu hàng, chiến dịch kết thúc thắng lợi. 

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình 2 SGK tr.52 và giới thiệu: Trong hình là Lê Lợi và Nguyễn Trãi – hai vị thủ lĩnh tối cao, có vai trò quyết định đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. 

- GV cho HS xem video “Những câu hò kéo pháo thấm mồ hôi, nước mắt và máu”

 https://youtu.be/7H184k7EtcU  

- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm và thực hiện nhiệm vụ: 

+ Pháp bất ngờ trước bước đi nào của quân dân ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ? 

+ Quân dân ta đã làm cách nào để đưa pháo vào trận địa?

+ Đối mặt với khó khăn trùng trùng, vì sao quân dân ta có thể làm được những điều phi thường đó? 

+ Em có nhận xét gì về tinh thần dũng cảm, quyết tâm của bộ đội trong chiến dịch? 

- GV gọi 1 – 2 HS trình bày trước lớp. Các bạn khác nhận xét, bổ sung.

- GV nhận xét, đánh giá và chuẩn kiến thức:

+ Pháp bất ngờ khi quân dân ta đã di chuyển những khẩu pháo vào trận địa hiểm trở của Điện Biên Phủ.

+ Quân ta đã buộc dây, chèn pháo, cùng nhau kéo các khẩu pháo vượt qua núi, dốc, địa hình hiểm trở để đưa vào trận địa.

+ Chính nhờ tinh thần đoàn kết, lòng quyết tâm đánh thắng quân giặc đã giúp quân ta thực hiện được điều tưởng chừng như không thể thực hiện được. 

- GV cho HS nghe bài hát “Hò kéo pháo” (nhạc sĩ Đỗ Nhuận):

https://youtu.be/caCFq21IyCw 

Nhiệm vụ 2: Kể lại câu chuyện về chiến dịch Điện Biên Phủ

- GV chia lớp thành 2 nhóm và giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm: 

+ Nhóm 1: Đọc và kể lại câu chuyện “Kéo pháo ở Điện Biên Phủ” SGK tr.66.

+ Nhóm 2: Đọc và kể lại câu chuyện “Chuyện bắt sống tướng Đờ Ca-xtơ-ri” SGK tr.67

- GV mời đại diện một số HS trình bày kết quả làm việc. HS khác lắng nghe, nhận xét.

- GV nhận xét, đánh giá, khen ngợi HS. 

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình 3 và 4 SGK tr.66-67 và mở rộng kiến thức:

+ Hình ảnh thể hiện được tinh thần vượt qua mọi khó khăn của bộ đội ta khi thực hiện nhiệm vụ kéo pháo vào, cũng như kéo pháo ra khỏi trận địa trong chiến dịch Điện Biên Phủ.

+ Quân ta phải đối mặt với những khó khăn, gian khổ như: đường trơn trượt, nhiều đèo dốc dựng đứng, máy bay địch thường xuyên đánh phá,... nên việc kéo pháo phải diễn ra hết sức giữ bí mật. 

+ Cuối cùng, nhiệm vụ kéo pháo vào, rồi kéo pháo ra được được hoàn thành, góp phần vào sự chắc thắng của chiến dịch.

+ Hình ảnh cho thấy sự thất bại của quân Pháp trong trận Điện Biên Phủ đồng thời cho thấy sự toàn thắng của quân ta trong chiến dịch này. 

- GV cho HS xem video “Anh hùng Tô Vĩnh Diện lấy thân mình chèn pháo”.  

https://youtu.be/yQoW1iO_9Eo   (0:00 đến 0:38) 

- HS đọc. 

- HS thảo luận nhóm. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới.

- HS làm việc nhóm. 

- HS quan sát. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát, lắng nghe.