Giáo án Toán 5 Chân trời bài 29: Trừ hai số thập phân

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành: 

- GV chiếu hình ảnh Khởi động, yêu cầu HS quan sát, thảo luận nhóm đôi và trả lời câu hỏi sau:

- GV nêu câu hỏi:

+ Năm 2020, sản lượng lúa của nước ta là bao nhiêu?

+ Năm 2021, sản lượng lúa của nước ta là bao nhiêu?

+ Để biết được sản lượng lúa năm 2021 tăng bao nhiêu triệu tấn so với năm 2020, ta thực hiện phép tính gì?

+ Em có nhận xét gì về số bị trừ và số trừ của phép tính trên?

- GV đặt vấn đề: “Để tính được kết quả của phép tính 43,88 – 42,78, ta làm như thế nào?”

- GV giới thiệu: “Ở buổi học trước, các em đã được học cách cộng hai số thập phân. Vậy thực hiện phép trừ hai số thập phân như thế nào, có giống và khác phép cộng số thập phân? Chúng ta cùng đến với bài học hôm nay “Bài 29: Trừ hai số thập phân”.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: 

- HS thực hiện được phép trừ hai số thập phân.

b. Cách thức tiến hành:

1. Ví dụ 1

- GV cho HS quan sát Ví dụ 1 (trang 70 – SGK)

Ví dụ 1:  43,88 – 42,78 = ?

- GV hướng dẫn HS thực hiện:

+ Viết các số thập phân thành phân số thập phân.

+ Thực hiện phép trừ hai phân số thập phân.

+ Viết kết quả tìm được thành số thập phân.

- GV đặt câu hỏi: “Vậy thực hiện trừ hai số thập phân như thế nào?”

- GV giới thiệu cách đặt tính và trừ hai số thập phân.

Thực hiện đặt tính trừ 43,88 và 42,78.

Ta thực hiện như sau:

+ Đặt tính sao cho các chữ số ở cùng hàng thì thẳng cột.

+ Thực hiện phép trừ như trừ hai số tự nhiên.

+ Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với các dấu phẩy của số bị trừ và số trừ.

- GV yêu cầu HS nhận xét điểm giống và khác nhau khi thực hiện đặt tính và tính hiệu hai số thập phân với hai số tự nhiên, nhận xét về vị trí của dấu phẩy ở hiệu với dấu phẩy ở số bị trừ và số trừ.

- GV nêu nhận xét: So sánh kết quả của hai cách làm, cách làm thứ hai ngắn gọn, thuận tiện hơn.

- GV lưu ý cho HS: Ở bài đặt tính rồi tính, ta cần lưu ý một số điều sau:

+ Khi đặt tính, các chữ số ở cùng một hàng phải thẳng cột với nhau.

+ Các dấu phẩy phải thẳng cột với nhau.

+ Đặt tính cẩn thận.

+ Khi tính luôn lưu ý việc “có nhớ”.

- GV nêu quy tắc trừ hai số thập phân:

Muốn trừ hai số thập phân ta làm như sau:

+ Viết số trừ dưới số bị trừ sao cho các chữ số ở cùng một hàng thẳng cột với nhau.

+ Trừ như trừ các số tự nhiên.

+ Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với các dấu phẩy của số bị trừ và số trừ.

2. Ví dụ 2

- GV cho HS quan sát Ví dụ 2 (trang 70 – SGK)

Ví dụ 2: Đặt tính rồi tính.

27,5 – 4,38

- GV yêu cầu HS đọc đề bài.

- GV cho HS làm bài cá nhân vào vở.

- GV mời 1HS có kết quả nhanh nhất trình bày kết quả.

- GV nhận xét, chữa bài và tuyên dương HS. 

- GV nêu câu hỏi: Ở bài đặt tính rồi tính, ta cần lưu ý điều gì?

 - GV cho HS hoàn thành bài tập 1,2 (trang 70 – 71  – SGK) ở mục hoạt động.

Bài tập 1: Đặt tính rồi tính.

- GV yêu cầu HS đọc và nhận biết yêu cầu đề bài.

- GV cho HS làm bài cá nhân vào vở.

- GV mời 1 – 4 HS trình bày kết quả, khuyến khích HS nói rõ cách đặt tính.

- GV nhận xét, chữa bài, tuyên dương HS.

Bài tập 2: 1 – 0,75 = .?.

a) Tìm kết quả của phép trừ trên bằng cách dựa vào hình bên.

b) Tìm kết quả của phép trừ trên bằng cách đặt tính rồi tính.

- GV yêu cầu HS đọc đề bài và quan sát hình trong SGK.

- GV nêu câu hỏi gợi ý:

+ Câu a: Kết quả của phép trừ là phần nào của hình (đã tô màu hay chưa tô màu)?

+ Câu b: Chữ số 1 viết dưới dạng số thập phân có ba chữ số như thế nào?

thực hiện đặt tính.

- GV cho HS làm bài theo nhóm đôi, thông nhất kết quả ghi vào vở

- GV mời đại diện nhóm trình bày bài làm.

- GV nhận xét, chữa bài cho HS.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: 

- Thực hiện được phép cộng hai số thập phân.

- HS hoàn thành bài tập 1;2;3 ở SGK.

- HS hoàn thành bài tập trắc nghiệm.

b. Cách thức tiến hành:

………

- HS chú ý lắng nghe, thực hiện yêu cầu của GV.

- HS trả lời:

+ Năm 2020, sản lượng lúa của nước ta là 42,78 triệu tấn.

+ Năm 2021, sản lượng lúa của nước ta là 43,88 triệu tấn.

+ Ta thực hiện phép tính trừ:

43,88 – 42,78 

+ Đây là phép trừ hai số thập phân.

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

- HS trả lời:

+ Ta có: 43,88 = ; 42,78 =

+ Thực hiện phép trừ:

+ Chuyển phân số thập phân thành số thập phân: = 1,1

- HS chú ý lắng nghe, ghi nhớ.

- HS trả lời:

+ Viết số trừ  dưới số bị trừ sao cho các chữ số cùng hàng đặt thẳng cột với nhau.

+ Trừ như trừ hai số tự nhiên (từ phải sang trái)

+ Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với dấu phẩy của số bị trừ và số trừ.

- HS nhận biết cách tính thuận tiện.

- HS chú ý lắng nghe, ghi nhớ.

- HS chú ý lắng nghe, ghi chép bài vào vở.

- HS nhắc lại.

- HS thực hiện theo yêu cầu.

- Kết quả:

Vậy 27,5 – 4,38 = 23,12.

- HS trả lời:

+ Các số cùng hàng phải thẳng cột, dấu phẩu ở hiệu thẳng cột với dấu phẩy của số bị trừ và số trừ.

+ Khi tính luôn lưu ý việc “có nhớ”.

- HS nêu câu yêu cầu đề bài: Đặt tính rồi tính.

- HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu.

- Kết quả:

- HS chữa bài vào vở.

- HS chú ý lắng nghe, suy nghĩ.

- HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu.

- Kết quả:

a) Phân số chỉ phần đã tô màu của hình trên là , ta có = 0,75. 

Phân số chỉ phần chưa tô màu của hình trên là , ta có = 0,25.

Kết quả của phép trừ thể hiện phần chưa tô màu của hình. 

Vậy 1 – 0,75 = 0,25.

b) Ta có: 1 = 1,0 = 1,00

Thực hiện đặt tính rồi tính:

- HS chữa bài vào vở.

……………