Giáo án Lịch sử và Địa lí 5 cánh diều Bài 1: Vị trí địa lí, lãnh thổ, đơn vị hành chính, Quốc kì, Quốc huy, Quốc ca của Việt Nam

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

 A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới. 

b. Cách tiến hành

- GV giới thiệu cho HS quả địa cầu thế giới:

- GV tổ chức cho HS làm việc cá nhân: 

+ Tìm vị trí của Việt Nam trên quả địa cầu. Việt Nam nằm ở châu lục nào? 

+ Chia sẻ hiểu biết của em về đất nước mình.

- GV mời 1 – 2 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và giới thiệu cho HS:

+ Việt Nam nằm trong khu vực Đông Nam Á, tiếp giáp với Biển Đông.

+ Việt Nam có lãnh thổ bao gồm cả phần đất liền, biển đảo, vùng trời. 

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Chúng ta vừa tìm hiểu về vị trí địa lí của nước ta. Để tìm hiểu sâu hơn về Tổ quốc thân yêu hình chữ S, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay: Bài 1 – Vị trí địa lí, lãnh thổ, đơn vị hành chính, quốc kì, quốc huy, quốc ca. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết cách đọc bản đồ, lược đồ.

b. Cách tiến hành

- GV chia HS thành 4 nhóm (2 nhóm thảo luận chung một nhiệm vụ).

+ Nhóm 1 + 2: Quan sát hình 1, hãy xác định vị trí địa lí phần đất liền của Việt Nam trên lược đồ.

+ Nhóm 3 + 4: Trình bày ảnh hưởng của vị trí địa lí đối với tự nhiên và hoạt động sản xuất ở Việt Nam. 

- GV mời đại diện 4 nhóm trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Vị trí địa lí của Việt Nam: 

• Việt Nam nằm ở khu vực Đông Nam Á.  

• Phần đất liền giáp với Trung Quốc, Lào, Cam-pu-chia và Biển Đông. 

• Lãnh thổ Việt Nam là một khối thống nhất và toàn vẹn, bao gồm: vùng đất, vùng biển và vùng trời. Vùng đất gồm hai bộ phận là đất liền và các đảo với tổng diện tích hơn 331 nghìn km². Vùng biển thuộc vùng Biển Đông. Vùng trời rộng lớn bao trùm vùng đất và vùng biển của Việt Nam. 

+ Ảnh hưởng của vị trí địa lí đối với tự nhiên và hoạt động sản xuất ở Việt Nam: 

• Thuận lợi: 

• Góp phần làm cho thiên nhiên Việt Nam phong phú và đa dạng.

• Tạo điều kiện để phát triển nhiều ngành kinh tế như: nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải, du lịch,...

• Có nhiều thuận lợi cho Việt Nam trong việc giao lưu với các nước trên thế giới bằng đường bộ, đường biển và đường hàng không.

• Khó khăn: làm cho Việt Nam chịu nhiều ảnh hưởng của thiên tai và biến đổi khí hậu như: bão, lũ lụt, hạn hán, nước biển dâng....

- GV cho HS xem video về 3 miền đất nước:

https://www.youtube.com/watch?v=WYjIMbrSBsk

- GV cho HS xem một số hình ảnh minh họa về ảnh hưởng của vị trí địa lí đối với tự nhiên và hoạt động sản xuất ở Việt Nam. 

- GV cho HS xem video về:

+ Phát triển giao lưu, giao thông:

https://www.youtube.com/watch?v=KSR02HAOJ0Y  

+ Lũ lụt:

https://www.youtube.com/watch?v=w8U0-go8BTo 

Hoạt động 2: Tìm hiểu về lãnh thổ và đơn vị hành chính của Việt Nam

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhận biết hình dạng lãnh thổ phần đất liền của Việt Nam. 

- Kể tên một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương của nước ta.

b. Cách tiến hành

- GV chia HS thành 4 nhóm (2 nhóm thảo luận chung một nhiệm vụ).

+ Nhóm 1 + 2: Nhận xét hình dạng lãnh thổ phần đất liền của Việt Nam.  

+ Nhóm 3 + 4: Chỉ trên lược đồ và kể tên một số lượng đơn vị hành chính và kể tên một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương của Việt Nam. 

- GV mời đại diện 4 nhóm trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Phần lãnh thổ đất liền của nước ta hẹp ngang, chạy dài theo chiều bắc - nam, với đường bờ biển dài 3260 km, cong như hình chữ S. Khoảng cách giữa cực Bắc (ở xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang) và cực Nam (ở xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau) là khoảng 1650 km. Nơi hẹp ngang nhất của nước ta ở tỉnh Quảng Bình, khoảng 50 km.

+ Việt Nam có 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh. Trong đó, 58 tỉnh và  5 thành phố trực thuộc Trung ương là Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ. 

- GV cho HS xem video về 5 thành phố trực thuộc Trung ương: 

https://www.youtube.com/watch?v=LZ0wQ74kJc0 

Hoạt động 3: Tìm hiểu về Quốc kì, Quốc huy, Quốc ca của Việt Nam

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhận diện được quốc kì, quốc huy, hát được quốc ca nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

b. Cách tiến hành

Nhiệm vụ 1: Quốc kì  

- GV trình chiếu cho HS quan sát lá quốc kì nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

- GV yêu cầu HS thực hiện yêu cầu:

+ Mô tả quốc kì nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

+ Nêu ý nghĩa của quốc kì nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời. Các HS khác nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: 

+ Quốc kì nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam hình chữ nhật, chiều rộng bằng hai phần ba chiều dài, nền đỏ, ở giữa có ngôi sao vàng năm cánh.

+ Nền đỏ tượng trưng cho cách mạng, màu vàng tượng trưng cho dân tộc Việt Nam. Năm cánh sao tượng trưng cho năm tầng lớp: trí thức, nông dân, công nhân, thương nhân, binh sĩ cùng đoàn kết trong đại gia đình các dân tộc Việt Nam.

+ Quốc kì thể hiện cho sự độc lập, tự do, thống nhất toàn vẹn của đất nước Việt Nam. 

- GV cho HS xem video về lá quốc kì của Việt Nam 

https://www.youtube.com/watch?v=eMDFHg4iZx0

Nhiệm vụ 2: Quốc huy 

- HS quan sát hình ảnh, lắng nghe GV nêu câu hỏi.

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới.

- HS chia thành các nhóm và thảo luận theo nhiệm vụ được phân công. 

- HS trình bày trước lớp. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS xem video. 

- HS quan sát. 

- HS xem video. 

- HS làm việc nhóm. 

- HS trình bày. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS xem video. 

- HS quan sát. 

- HS lắng nghe. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.