Giáo án Vật lí 12 Cánh diều bài 3: Phóng xạ

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 3: PHÓNG XẠ

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Nêu được bản chất tự phát và ngẫu nhiên của sự phân rã phóng xạ.

• Mô tả được sơ lược một số tính chất của các phóng xạ và .

• Viết được đúng phương trình phân rã hạt nhân đơn giản.

• Định nghĩa được độ phóng xạ, hằng số phóng xạ và vận dụng được liên hệ

• Vận dụng được công thức, hoặc .

• Định nghĩa được chu kì bán rã.

• Nhận biết được dấu hiệu vị trí có phóng xạ thông qua các biển báo.

• Nêu được các nguyên tắc an toàn phóng xạ, tuân thủ quy tắc an toàn phóng xạ.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập, phát triển khả năng tư duy độc lập của HS.

• Năng lực giao tiếp hợp tác: Làm việc nhóm, tích cực tham gia thảo luận nhóm, trao đổi và chia sẻ ý tưởng về nội dung học tập.

• Năng lực giải quyết vấn đề: Đề xuất vấn đề, nêu giả thuyết, lập kế hoạch, sáng tạo nhiều cách để giải quyết các tình huống liên quan đến hiện tượng phóng xạ.

Năng lực vật lí:

• Nhận thức vật lí: 

+ Nêu được bản chất tự phát và ngẫu nhiên của sự phân rã phóng xạ.

+ Mô tả được sơ lược một số tính chất của các phóng xạ

+ Định nghĩa được chu kì bán rã.

+ Định nghĩa được độ phóng xạ, hằng số phóng xạ và vận dụng được liên hệ

+ Nêu được các nguyên tắc an toàn phóng xạ, tuân thủ quy tắc an toàn phóng xạ

• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được công thức , hoặc .

3. Phẩm chất

• Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập vật lí. 

• Chủ động, tích cực tham gia các hoạt động học tập. 

• Cẩn thận, chặt chẽ trong suy luận

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:

1. Đối với giáo viên:

• SGK, SBT, SGV Vật lí 12, Kế hoạch bài dạy.

• Hình ảnh và bảng trong SGK: hình ảnh 17.1 đến 17.4; bảng 17.1.

• Video liên quan đến hiện tượng phóng xạ, các tia phóng xạ.

• Phiếu học tập.

• Máy chiếu, máy tính (nếu có).

2. Đối với học sinh:

• SGK, SBT Vật lí 12.

• Dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế vào bài học, HS có nhu cầu tìm hiểu về ứng dụng của phóng xạ (xác định tỉ lệ để xác định niên đại).

b. Nội dung: GV cho HS thảo luận về câu hỏi, HS phát biểu ý kiến của bản thân về kiến thức đã học kết hợp với kinh nghiệm thực tế, từ đó GV định hướng HS vào nội dung của bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và nhu cầu tìm hiểu bài học.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS quan sát hình ảnh:

- GV đặt câu hỏi:

Carbon là nguyên tố phổ biến trong cơ thể sinh vật. Trong đó có lẫn cả đồng vị , và . Khi còn sống, hàm lượng trong cơ thể sinh vật không đổi (cứ nguyên tử carbon thì có 1 nguyên tử ). Khi sinh vật chết đi, lượng  trong cơ thể chúng giảm dần theo thời gian trong khi lượng và  không thay đổi. Do đó, tỉ lệ cũng giảm dẫn. Dựa vào tính chất này, các nhà khoa học có thể xác định niên đại của các mẫu vật cổ có nguồn gốc hữu cơ (gỗ, xương, giấy,...) (Hình 3.1).

Quá trình nào xảy ra khiến cho lượng  trong xác sinh vật giảm dần theo thời gian?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét chung và dẫn dắt vào bài học mới: Bài học hôm nay chúng ta cùng đi tìm hiểu về hiện tượng phóng xạ, các tính chất cơ bản của hiện tượng phóng xạ, bản chất các tia phóng xạ, định luật phóng xạ, độ phóng xạ và nguyên tắc an toàn phóng xạ. Bài 3: Phóng xạ.

---------------------------------------

----------------------Còn tiếp---------------------