Giáo án Sinh học 12 Cánh diều bài Ôn tập Phần 5

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

ÔN TẬP PHẦN 5

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ: 

• Hệ thống hóa lại các nội dung cơ bản và trọng tâm trong phần 5. Di truyền học.

• Củng cố lại kiến thức đã học trong phần Di truyền học về DNA và cơ chế tái bản; bối cảnh ra đời và các thí nghiệm của Mendel và Morgan; cấu trúc, số lượng của NST và các kì của phân bào; di truyền học quần thể và di truyền học người.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực tự chủ và tự học: Rèn luyện và phát triển được năng lực tự học: tự giác và chủ động tìm tòi các cách thức hệ thống kiến thức, hoàn thiện các nội dung được nhóm phân công..

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: 

  • Rèn luyện và phát triển được năng lực diễn đạt bằng văn bản (qua việc ghi tóm tắt tổng hợp các kiến thức bằng lời nói, hoặc bằng giải thích, thuyết minh sơ đồ/slide trước tổ, nhóm/lớp.

  • Rèn được các kĩ năng giao tiếp giữa các thành viên trong nhóm, giao tiếp với GV; đánh giá và tự đánh giá; biết phân công công việc giữa các thành viên một cách hợp lí khi hợp tác thông qua thảo luận tổ, nhóm.

• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: 

  • Sáng tạo trong việc trình bày, diễn đạt các nội dung ôn tập (sơ đồ tóm tắt, bảng phân biệt, so sánh,...).

  • Trả lời đúng được các câu hỏi và bài tập trong SGK cũng như các câu hỏi bổ sung của GV và câu hỏi trong sách Bài tập, Để học tốt, Nâng cao và phát triển Sinh học 12.

  • Tự đề xuất dược các dạng câu hỏi và bài tập mới liên quan đến nội dung bài học và phù hợp với dạng thức thi.

Năng lực sinh học:

• Năng lực nhận thức sinh học: Củng cố kiến thức bằng cách hệ thống hoá lại được các nội dung cơ bản và trọng tâm trong phần Di truyền học dưới dạng các sơ đồ tư duy, bảng biểu, hình vẽ minh hoạ,...

• Năng lực tìm hiểu thế giới sống: Củng cố lại, trình bày, thiết kế lại các thí nghiệm nghiên cứu chứng minh DNA là vật chất di truyền, cơ chế tái bản DNA, bối cảnh ra đời và các thí nghiệm của Mendel và Morgan, làm tiêu bản NST và quan sát bộ NST về cấu trúc và số lượng, các kì của phân bào.

• Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Trả lời sáng tạo và đúng dẫn các câu hỏi và bài tập phù hợp với nội dung chủ đề, phân tích và giải thích được câu hỏi có hình ảnh, sơ đồ, thí nghiệm theo đúng cấu trúc với ba phần của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: rèn luyện đức tính kiên trì, tự học tập, tự tìm tòi, khám phá, sáng tạo, kiên trì vượt qua khó khăn.

• Trung thực: rèn ý thức tổ chức kỉ luật bản thân và kỉ luật nhóm, tuân thủ theo sự hướng dẫn của các thầy cô.

• Trách nhiệm: báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ của cá nhân, nhóm; biết lắng nghe, chia sẻ và học tập lẫn nhau; có ý thức bảo vệ sức khỏe bản thân phòng tránh các bệnh do biến đổi gene, biến đổi cấu trúc NST gây nên.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, kế hoạch bài dạy môn Sinh học 12 - Cánh Diều.

• Máy chiếu, máy tính.

• Phiếu học tập, các câu hỏi và bài tập thuộc phần 5. Di truyền học.

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Sinh học 12 - Cánh Diều.

• Giấy A0, bút lông nhiều màu, phấn màu.

• Các nhóm nghiên cứu, tự phân công chuẩn bị các nội dung ôn tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Xác định được các vấn đề cần ôn tập và nhu cầu muốn ôn tập, củng cố lại kiến thức phần di truyền; xác định các dạng câu hỏi và đề thi theo chương trình mới của Bộ.

b. Nội dung: GV giao nhiệm vụ học tập; HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học ở phần Di truyền học để thực hiện nhiệm vụ.

c. Sản phẩm học tập: Bảng KWL đã hoàn thành của các nhóm.

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 8 nhóm và giao nhiệm vụ cho các nhóm: Rà soát lại các chương/bài đã học, chuẩn bị thảo luận các vấn đề đã biết rõ, còn vấn đề/nội dung nào chưa rõ hay bị quên. Sau đó, thống nhất điền vào 02 cột K - W trong bảng KWL của nhóm.

Bảng KWL: Ôn tập phần Di truyền học

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS rà soát lại hệ thống phần Di truyền học, thảo luận thống nhất ý kiến để thư kí điền vào 02 cột K-W trong bảng.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Các nhóm báo cáo bảng KWL.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV kết luận và xác định rõ các nhiệm vụ cho HS cần ôn tập phần Di truyền học trong các hoạt động tiếp theo.

- GV dẫn dắt HS vào bài học - Ôn tập Phần 5.

B. HOẠT ĐỘNG ÔN TẬP KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Hệ thống hóa kiến thức

a. Mục tiêu: Hệ thống hóa lại các nội dung cơ bản và trọng tâm trong Phần 5. Di truyền học.

b. Nội dung: GV dẫn dắt, giao nhiệm vụ; HS hệ thống hóa lại kiến thức đã học ở Phần 5. Di truyền học.

c. Sản phẩm học tập: Sơ đồ tư duy của các nhóm HS.

d. Tổ chức hoạt động:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học ở Phần 5.

b. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức, kĩ năng để trả lời câu hỏi luyện tập các kiến thức đã học

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS cho câu hỏi luyện tập củng cố kiến thức.

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

Nhiệm vụ 1. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn

- GV yêu cầu cá nhân HS  thực hiện nhiệm vụ sau: Chọn phương án trả lời đúng nhất cho các câu hỏi trắc nghiệm sau:

Câu 1: Ở đậu hà lan, một gene quy định một tính trạng trong đó allele A quy định hoa màu tím, a quy định hoa màu trắng. Trong một vườn trồng cây đậu hà lan có 36 cây hoa tím và 64 hoa trắng. Giả sử quần thể đạt trạng thái cân bằng di truyền, thì tần số allele a trong quần thể là bao nhiêu?

A. 0,36.                 B. 0,48.                 C. 0,80.                 D. 0,64.

Câu 2: Đặc điểm nào sau đây không đúng đối với quần thể tự thụ phấn và giao phối gần?

A. Tần số kiểu gene đồng hợp tử tăng và dị hợp tử giảm qua các thế hệ.

B. Tần số allele trong quần thể có xu hướng không đổi qua các thế hệ.

C. Quần thể tự thụ phấn và giao phối gần có tính đa hình cao.

D. Tỉ lệ giữa số lượng cá thể có kiểu gene đồng hợp và dị hợp không đổi.

Câu 3: Ở một quần thể ruồi giấm, xét một gene có 2 allele A1 và A2. Trong đó, tỉ lệ các giao tử được tạo ra trong quần thể chứa allele A1 là 70%. Quần thể này đã cân bằng di truyền theo định luật Hardy - Weinberg. Tỉ lệ cá thể ruồi giấm mang cả hai allele A1 và A2 là bao nhiêu?

A. 0,7.                   B. 0,14.                 C. 0,49.                 D. 0,42.

Câu 4: Gà H’Mông (gà Mông) được chọn lọc và phát huy các đặc tính quý hiếm như: thịt đen, xương đen, hàm lượng mỡ trong thịt ít, thịt chắc và thơm ngon bậc nhất trong các giống gà ở Việt Nam hiện nay. Đây là thành tựu của

A. công nghệ gene.                                        B. phương pháp lai hữu tính.

C. nhân bản vô tính.                                      D. phương pháp gây đột biến.

Câu 5: Bệnh xơ nang là bệnh di truyền do đột biến gene lặn gây ra làm người bệnh bị chết ở giai đoạn thiếu niên. Trong một quần thể đạt trạng thái cân bằng di truyền, cứ 9/10 000 đứa trẻ sinh ra sẽ bị bệnh xơ nang thì tần số của các allele trội (A) và allele lặn (a) tương ứng là bao nhiêu?

A. A = 0,997; a = 0,003.                               B. A = 0,97; a = 0,03.

C. A = 0,7; a = 0,3.                                      D. A = 0,99; a = 0,01. 

------------------------------

----------------- Còn tiếp ------------------