Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 12 chân trời Bài 3: Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ)

XIN CHÀO CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC

MÔN NGỮ VĂN!

KHỞI ĐỘNG

Sau khi học bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên em có suy nghĩ gì về “chính nghĩa”? Chính nghĩa có phải lúc nào cũng là đứng về cái thiện bất chấp hậu quả phải nhận không?

Ngô Tử Văn

Bài học về đức tính khẳng khái, chính nghĩa 

Trong thời nay

Chính nghĩa là việc bênh vực và đứng về phía cái thiện nhưng không phải vì thế mà có thể bất chấp hậu quả. 

Mọi việc chúng ta làm cần hướng đến giá trị đạo đức tốt đẹp song phải có sự suy tính và cẩn trọng để vừa tuân thủ pháp luật lại đẹp đời, đẹp đạo.

BÀI 3: SÔNG NÚI LINH THIÊNG

ÔN TẬP VĂN BẢN

CHUYỆN CHỨC PHÁN SỰ ĐỀN TẢN VIÊN

NỘI DUNG BÀI HỌC

I

CỦNG CỐ KIẾN THỨC

1. Tìm hiểu chung

• Trình bày một số hiểu biết của em về tác giả Nguyễn Dữ?
• Trình bày hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.
• Chủ đề của văn bản là gì?

a. Tác giả: NGUYỄN DỮ

Tiểu sử

Năm sinh – năm mất: Chưa rõ.

Quê quán: Hải Dương.

Cuộc đời

Sống vào nửa đầu thế kỉ XVI 

Là học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Thời kì xã hội có nhiều biến động các tập đoàn phong kiến tranh giành quyền lực, loạn lạc triền miên.

Học rộng, tài cao, làm quan một năm rồi sống ẩn dật ở vùng núi rừng Thanh Hóa.

Tác phẩm tiêu biểu

Đặc điểm

Viết bằng chữ Hán

“Thiên cổ kì bút”

Ra đời nửa đầu TK XVI 

Gồm 20 câu chuyện

Là tiếng nói phê phán hiện thực.

Cảm thông, bênh vực những con người nhỏ bé với số phận bi thảm (đặc biệt là phụ nữ).

Thể hiện tinh thần dân tộc, niềm tự hào về nhân tài, văn hóa nước Việt.

Khẳng định quan điểm sống “lánh đục về trong” của tầng lớp tri thức ẩn dật đương thời.

b. Tác phẩm

• Xuất xứ: là một trong 20 truyện của Truyền kì mạn lục.
• Bố cục: 4 phần.
• Chủ đề: Đề cao tinh thần khảng khái, cương trực, dám chống lại cái ác trừ hại cho dân.

Tóm tắt văn bản

Ngô Tử Văn là kẻ chính trực, khảng khái ở đất Lạng Giang . 

Tử Văn đốt đền có một tên hung thần hay tác oai tác quái để trừ hại cho dân lành. 

Sau khi về nhà chàng lên cơn sốt, trong lúc đang mê man thì chàng mơ thấy có người đòi bắt mình xuống âm phủ.

Thổ Thần cảm kích trước tinh thần dũng cảm của Tử Văn nên đã mách cho chàng tội ác và tung tích của tên hung thần.

Tử Văn tố cáo tội ác của tên hung thần trước Diêm Vương. Diêm Vương trùng trị tên tướng giặc, Tử Văn được sống lại.

Thổ Công tiến cử Tử Văn giữ chức phán sự đền Tản Viên.

2. Nhắc lại kiến thức đã học

THẢO LUẬN NHÓM

Nhóm 1: 

Điểm nhìn của văn bản là gì? Chức năng của người kể chuyện và lời bình luận cuối?

Nhóm 2: 

Mối quan hệ giữa các nhân vật trong tác phẩm?

Nhóm 3: 

Ý nghĩa của yếu tố kì ảo trong văn bản.

a. Điểm nhìn và lời bình luận cuối

Điểm nhìn: người thứ ba

Câu chuyện trở nên chân thực, sinh động và khái quát hơn bao giờ hết.

Lời bình cuối:

“Ngô Tử Văn là một chàng trai áo vải… Vậy kẻ sĩ, không nên kiêng sợ sự cứng cỏi”

Góp phần thể hiện chủ đề của tác phẩm.

Thông qua hình tượng Ngô Tử Văn, thể hiện khát vọng, niềm tin công lí, chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng.

b. Nhân vật Ngô Tử Văn

Giới thiệu

Ngô Tử Văn

Tên Soạn, quê ở Yên Dũng, Lạng Giang

Là người nóng nảy và khảng khái

Hành động: đốt đền tên tướng giặc trừ hại cho dân

• Người cương trực, dũng cảm vì dân mà trừ bạo. 
• Ngời lên tinh thần dân tộc cũng như bảo vệ thổ thần nước Việt.

Các mối quan hệ

Ngô Tử Văn

mặc kệ, 

ngất ngưởng

Hồn ma tên tướng giặc

trách mắng, đe dọa.

Ngô Tử Văn

Kinh ngạc, và căn vặn xem tên tướng giặc có thể gieo vạ cho mình không.

Thổ công

Tỏ lời mừng, căn dặn Tử Văn nên làm gì.

Thể hiện phong độ của kẻ sĩ sẵn lòng hạ cái tôi trước người thiện không cúi đầu trước kẻ ác.

Cuộc đối thoại dưới Minh Ti.

Hồn ma tên tướng giặc tố cáo Tử Văn với Diêm Vương

Diêm Vương 

trách mắng Tử Văn

Tử Văn vạch mặt tên tướng giặc

Tử Văn thắng kiện

Diêm Vương cho người đi chứng thực.

Tử Văn đem tư giấy đến đền Tản Viên để chứng thực.

c. Yếu tố kì ảo

Không gian kì ảo.

Nhân vật nhiều lớp: thần tiên, ma,…

Chi tiết: gặp Thổ Công, tranh luận với hồn ma tên tướng giặc, đối chất với Diêm Vương…

3. Tổng kết

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Trình bày đặc sắc nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Chuyện chức phán sử đền Tản Viên?

Phẩm chất

Nội dung

Đề cao tinh thần khảng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái áccủa Ngô Tử Văn

Niềm tin vào công lí, vào chính nghĩa thắp lên trong tâm hồn của mỗi con người. 

Nghệ thuật

Sử dụng nhiều chi tiết truyền kì.

Xây dựng cốt truyện đầy kịch tính, kết cấu chặt chẽ.

Dẫn dắt khéo léo, chi tiết giàu kịch tính.

Cách kể chuyện và miêu tả sinh động hấp dẫn.

II

LUYỆN TẬP

--------------- Còn tiếp ---------------