Giáo án điện tử Tiếng Việt 5 kết nối Bài 5: Luyện tập về đại từ

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ ĐẠI TỪ

Khởi động:

Gv mở nhạc, HS tìm những đại từ trong đoạn nhạc đó

Đoạn 1: “Cho tôi đi làm mưa với/ Chị gió ơi chị gió ơi/ Tôi muốn cây được xanh lá/ Hoa lá được tốt tươi”( Cho tôi đi làm mưa với, Hoàng Hà)

Đoạn 2: “Quả gì mà da cưng cứng/ Xin thưa rằng quả trứng/ Ăn vào thì nó làm sao/ Không sao/ Ăn vào người sẽ thêm cao”( Quả gì? Xanh xanh)

Đoạn 3: “Trái đất này là của chúng mình/ quả bóng xanh bay giữa trời xanh/ Bồ câu ơi tiếng chim gù thương mến/ Hải âu ơi cánh chim vờn trên sóng/ Cùng bay nào/ Cho trái đất quay/ Cùng bay nào/ Cho trái đất quat”

Hoạt động hình thành kiến thức:

Câu 1: Tìm các từ dùng để xưng hô trong mỗi đoạn dưới đây. Nhận xét về thái độ của người nói qua các từ đó.

a. Trông thấy tôi theo mẹ vào đến cổng, bà buông cái chổi, chạy ra nắm tay tôi. 

- Cu Dũng lớn ngần này rồi ư? 

[...] 

Bà xăng xái xuống bếp lấy dao ra vườn chặt mía đem vào. 

- Mía ngọt lắm, mẹ con ăn đi cho đỡ khát. 

Bà róc, bà tiện, bà chẻ từng khẩu mía đưa cho tôi: 

- Ăn đi! Cháu ăn đi! Răng bà yếu rồi, bà chả nhai được đâu. 

(Theo Vũ Tú Nam) 

b. Cánh cam vùng chạy, nhớn nhác tìm lối thoát. Chuột cống cười phá lên: 

- Ha hai Ta đã cho bịt kín tất cả lối ra vào. Nhà ngươi chớ có nhọc công vô ích! Tất cả các ngươi đã trở thành nô lệ của ta. Dưới cống này, ta là chúa tể, các ngươi không biết sao? 

Câu 2: Chọn các đại từ thay thế thích hợp với mỗi bông hoa và cho biết chúng được dùng để thay thế cho từ ngữ nào: đó, ấy, thế, vậy, này

a. Cô dạy mình động tác bơi ếch. Động tác … thật lạ

b. Cây lạc tiên ra quả quanh năm. Vì …, con đường luôn phảng phất mùi lạc tiên chín.

c. Mây đen đã kéo đến đầy trời. Nhưng bọn trẻ chẳng chú ý đến điều…

Câu 3: Tìm đại từ nghi vấn trong các câu dưới đây và xác định mục đích sử dụng tương ứng với mỗi đại từ đó.

Luyện tập

1. Tìm đại từ trong câu sau?

Cắt kiệt sức rồi, quay tròn xuống đồng xóc như cái diều đứt dây. Chúng tôi ùa chạy ra, con cắt còn ngấp ngoái.

A. Cái.

B. Chúng tôi.

C. Còn.

D. Tôi.

2. Xác định đại từ và tác dụng trong những câu thơ sau:

Lũ chúng tôi từ tay mẹ lớn lên 

Còn những bí và bầu thì lớn xuống 

Chúng mang dáng giọt mồ hôi mặn 

Rỏ xuống lòng thầm lặng mẹ tôi.

(Trích “Mẹ và quả” - Nguyễn Khoa Điềm)