Giáo án điện tử Tiếng Việt 5 kết nối Bài 15: Luyện tập về từ đa nghĩa

CHÀO MỪNG CÁC EM

ĐẾN BUỔI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Thế nào là từ đa nghĩa?

Từ đa nghĩa là từ có nhiều nghĩa, trong đó có một nghĩa gốc và một hoặc một số nghĩa chuyển.

Các nghĩa của một từ đa nghĩa có mối liên hệ với nhau.

TIẾT 2: LUYỆN TỪ VÀ CÂU

LUYỆN TẬP VỀ

TỪ ĐA NGHĨA

1

2

NỘI DUNG BÀI HỌC

Vận dụng

Phân biệt nghĩa của từ đa nghĩa

PHẦN 1

PHÂN BIỆT NGHĨA CỦA TỪ ĐA NGHĨA

THẢO LUẬN NHÓM

Vòng 1: Nhóm chuyên gia

Vòng 2: Nhóm mảnh ghép

Nhóm lẻ:

Thực hiện nhiệm vụ Bài tập 1.

Nhóm chẵn:

Thực hiện nhiệm vụ Bài tập 2.

Thành viên giữa các nhóm đổi chỗ để tạo thành nhóm mới, hoàn thiện nhiệm vụ còn lại.

Bài tập 1. Nêu nghĩa của từ hạt trong mỗi đoạn thơ dưới đây. Từ hạt trong đoạn thơ nào được dùng với nghĩa gốc?

a. Khi đang là hạt

Cầm trong tay mình

Chưa gieo xuống đất

Hạt nằm lặng thinh.

b. Hạt mưa mải miết trốn tìm

Cây đào trước cửa lim dim mắt cười

Quất gom từng hạt nắng rơi

Làm thành quả – những mặt trời tí hon.

Nghĩa gốc: bộ phận nằm trong quả, có thể nảy mầm thành cây con.

Nghĩa chuyển: phần chất lỏng có hình giống như hạt của quả.

Bài tập 2. Trong hai đoạn thơ dưới đây, từ chân được dùng với các nghĩa nào? Các nghĩa đó có gì giống và khác nhau?

a. Cái gậy có một chân,

Biết giúp bà khỏi ngã.

Chiếc com-pa bố vẽ,

Có chân đứng, chân quay.

Cái kiềng đun hằng ngày,

Ba chân xoè trong lửa.

b. Chân em bước thật êm

Đường sau mưa ẩm ướt

Trên lá non mịn mướt

Những giọt nước trong lành.

Bài tập 2. Trong hai đoạn thơ dưới đây, từ chân được dùng với các nghĩa nào? Các nghĩa đó có gì giống và khác nhau?

a. Cái gậy có một chân,

Biết giúp bà khỏi ngã.

Chiếc com-pa bố vẽ,

Có chân đứng, chân quay.

Cái kiềng đun hằng ngày,

Ba chân xoè trong lửa.

Nghĩa chuyển: Phần dưới cùng của một vật để đỡ vật đó có thể đứng được.

Bài tập 2. Trong hai đoạn thơ dưới đây, từ chân được dùng với các nghĩa nào? Các nghĩa đó có gì giống và khác nhau?

b. Chân em bước thật êm

Đường sau mưa ẩm ướt

Trên lá non mịn mướt

Những giọt nước trong lành.

Nghĩa gốc: phần dưới cùng của cơ thể người và động vật, có chức năng di chuyển (bước).

Bài tập 2. Trong hai đoạn thơ dưới đây, từ chân được dùng với các nghĩa nào? Các nghĩa đó có gì giống và khác nhau?

Giống

Khác

Đều chỉ phần phía dưới cùng, có tác dụng nâng đỡ.

a: chỉ bộ phận của vật, có tác dụng đỡ vật.

b: chỉ bộ phận cơ thể người và động vật, tác dụng giúp nâng đỡ cơ thể và di chuyển.

PHẦN 2

VẬN DỤNG

Bài tập 3. Đặt câu để phân biệt các nghĩa của mỗi từ sau đây?

--------------- Còn tiếp ---------------