Giáo án điện tử Vật lí 12 kết nối Bài 23: Hiện tượng phóng xạ

Bài 23: 

KHỞI ĐỘNG

Khi gói miếng kim loại hình chữ thập (+) cùng một hòn đá có chứa uranium bằng tấm phim và để trong bóng tối vài ngày, Becquerel đã phát hiện trên tâm phim có vết sáng giống dấu chữ thập như hình bên. Nguyên nhân nào gây tác dụng lên phim dù nó được để trong bóng tối?

I. HIỆN TƯỢNG PHÓNG XẠ

Tìm hiểu thông tin về phát hiện của Becquerel và thí nghiệm trên, cho biết:

1. Hiện tượng phóng xạ xảy ra có tính tự phát hay phụ thuộc vào các yếu tố môi trường như nhiệt độ, áp suất,..?

2. Có thể điều khiển được hiện tượng phóng xạ không? Tại sao?

Sử dụng kết quả thí nghiệm trong Bảng 23.1 hãy thực hiện các yêu cầu sau:

- Nhận xét về số lượng phân rã trong các khoảng thời gian bằng nhau liên tiếp.

- Có thể dự đoán được thời điểm xảy ra và số lượng các phân rã phóng xạ không?

1. Hãy nếu các tính chất của tia phóng xạ .

2. Hãy viết phương trình phân rã của hạt nhân

1. Hãy nêu các tính chất của phóng xạ

2. Viết phương trình phân rã và tương ứng của các đồng vị và

1. Hãy nêu các tính chất của phóng xạ .

2. Technetium () là đồng vị phóng xạ , được sử dụng rất phổ biến trong y học hạt nhân để chụp ảnh cơ quan bên trong cơ thể người. Viết phương trình phân rã của đồng vị này.

Dựa vào đặc điểm các tia phóng xạ em hãy:

1. Giải thích hướng lệch của từng tia phóng xạ trong điện trường và trong từ trường ở Hình 23.3

2. Giải thích lí do tại sao các tia có khả năng đâm xuyên khác nhau.

II.  ĐỊNH LUẬT PHÓNG XẠ. ĐỘ PHÓNG XẠ

1. Phát biểu định nghĩa chu kì bán rã?

2. Đồng vị phóng xạ sau khoảng thời gian 244 s có 75% số hạt nhân ban đầu đã bị phân rã thành hạt nhân khác. Tính chu kì bán rã của .

1. Nêu ý nghĩa của hằng số phóng xạ.

2. Dược chất phóng xạ Flortaucipir ( chứa là đồng vị phóng xạ ) được tiêm vào bệnh nhân nhằm chụp ảnh bên trong cơ thể ( chụp ảnh PET – Bài 24). Biết có chu kì bán rã khảong 110 phút).

a) Sau khi tiêm bao lâu thì lượng giảm còn 10 % và 1% so với lúc đầu?

b) Mỗi mL dược chất phóng xạ Flortaucipir có độ phóng xạ ban đầu là 10⁹ Bq. Xác định số lượng hạt đồng vị có trong mỗi mL dược chất tại thời điểm ban đầu và sau đó 1 ngày.

III.  ẢNH HƯỞNG CỦA TIA PHÓNG XẠ. BIỂN CẢNH  BÁO PHÓNG XẠ

Tìm hiểu qua sách báo, internet về tác hại của phóng xạ đến sức khoẻ của con người và cho biết:

a) các loại phơi nhiễm phóng xạ

b) biểu hiện khi bị phơi nhiệm phóng xạ.

c) cách phòng tránh nhiễm phóng xạ.

Nêu tên các địa điểm có nguy cơ phóng xạ trong Hình 23.9. Nếu gặp các biển cảnh báo đó em sẽ làm gì?

IV. NGUYÊN TẮC AN TOÀN PHÓNG XẠ

Hãy tìm hiểu và nêu thêm nguyên tắc an toàn phóng xạ. Việc tuân thủ quy tắc an toàn phóng xạ có vai trò gì?

Trong y học và công nghiệp, nguồn phóng xạ và chất thải phóng xạ được bảo quản trong các thiết bị lưu trữ ( ví dụ như Hình 23.12) hoặc đặt trong các hầm cách li với các nguồn nước (ví dụ Hình 24.2). Người ta đã áp dụng nguyên tắc an toàn phóng xạ nào?

- Nêu được cách xác định niên đại của các di vật khảo cổ bằng phóng xạ.

- Biết cách phòng tránh khi thấy biển cảnh báo vị trí có phóng xạ nguy hiểm.

- Giải thích được tại sao chúng ta vẫn có thể tiếp xúc với các nguồn phóng xạ một cách an toàn.