Giáo án địa lí 7 cánh diều bài 11: Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 4 nhóm thảo luận theo kĩ thuật mảnh ghép, mỗi nhóm tìm hiểu về một môi trường

Vòng 1: Nhóm chuyên gia

+ Nhóm 1: Tìm hiểu phương thức khai thác ở môi trường xích đạo ẩm.

+ Nhóm 2: Tìm hiểu phương thức khai thác ở môi trường nhiệt đới

+ Nhóm 3: Tìm hiểu phương thức khai thác ở môi trường hoang mạc

+ Nhóm 4: Tìm hiểu phương thức khai thác ở môi trường Địa Trung Hải

Vòng 2: Nhóm mảnh ghép

HS các nhóm di chuyển theo sơ đồ và thực hiện yêu cầu sau:

Trình bày các phương thức khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên ở các môi trường khác nhau theo các gợi ý sau:

+ Đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên.

+ Các hoạt động kinh tế gắn với khai thác và sử dụng thiên nhiên.

+ Vấn đề đặt ra trong quá trình khai thác.

+ Một số giải pháp đang được thực hiện.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc thông tin, thảo luận theo các vòng và thực hiện nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 2-3 nhóm HS trình bày kết quả.

– Môi trường xích đạo ẩm: Hoạt động nông nghiệp được chú trọng vì đây là khu vực mưa nhiều, có sông Công-gô tạo nên đồng bằng màu mỡ. Việc sử dụng đất trong điều kiện hạn chế về trình độ sẽ dẫn tới sự thoái hoá đất và tình trạng ô nhiễm môi trường.

- Môi trường nhiệt đới: Mặc dù phân bố ở cả hai nửa phía bắc và phía nam châu lục, nhưng Nam Phi có khí hậu ấm và mưa nhiều hơn so với Bắc Phi, phía đông mưa nhiều hơn phía tây nên sản xuất nông nghiệp ở đây phụ thuộc vào lượng mưa. Do cảnh quan xa-van khá điển hình nên nhiều quốc gia đẩy mạnh phát triển du lịch.

- Môi trường hoang mạc: Khí hậu khô hạn, thiếu nước nên một số quốc gia đầu tư vào hệ thống tưới tiêu, một số quốc gia lại chú trọng khai thác khoáng sản. Hoang mạc là môi trường khắc nghiệt, con người đã biết cải tạo tự nhiên, biến các vùng hoang mạc thành các vùng sản xuất nông nghiệp.

– Môi trường địa trung hải: Do có đặc điểm mưa vào mùa đông, mùa hạ nóng và khô nên nhiều quốc gia trồng cây đặc sản có giá trị xuất khẩu. Một số quốc gia tận dụng tài nguyên khoáng sản và vị trí giáp biển nên chú trọng phát triển công nghiệp và giao thông vận tải biển, du lịch. Tuy nhiên, việc mở rộng hoang mạc đang làm cho nhiều quốc gia gặp khó khăn.

- Các HS còn lại nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét câu trả lời của HS, chuẩn kiến thức và chuyển sang nội dung tiếp theo.

1. Môi trường xích đạo ẩm

– Môi trường xích đạo ẩm: Hoạt động nông nghiệp được chú trọng vì đây là khu vực mưa nhiều, có sông Công-gô tạo nên đồng bằng màu mỡ. Việc sử dụng đất trong điều kiện hạn chế về trình độ sẽ dẫn tới sự thoái hoá đất và tình trạng ô nhiễm môi trường.

- Nhiều khoáng sản (dầu mỏ, vàng, quặng sắt,...), nên chú trọng phát triển công nghiệp khai khoáng.

2. Môi trường nhiệt đới

– Lượng mưa ở phía bắc ít, có thời kì khô hạn kéo dài, người dân chủ yếu trồng kê, chăn nuôi dê, cừu; ở phía nam, khí hậu ẩm và dễ chịu, phía đông quanh năm nóng ẩm và mưa nhiều, người dân trồng cây công nghiệp và cây ăn quả, chăn nuôi gia súc.

- Ở những nơi có cảnh quan xa-van, động vật phong phú, nhiều nơi trở thành điểm du lịch hấp dẫn.

- Những nơi có nhiều khoáng sản, con người đã khai thác, chế biến để xuất khẩu.

3. Môi trường hoang mạc

- Khô hạn, lượng mưa rất ít, con người chủ yếu chăn nuôi du mục. Ở một số ốc đảo có thể trồng cây. Một số nước đã đầu tư hệ thống tưới tiêu để cải tạo hoang mạc. Một số quốc gia có nhiều khoáng sản (vàng, kim cương, dầu mỏ,...) đã và đang được khai thác để phát triển kinh tế trong nước và xuất khẩu.

4. Môi trường địa trung hải

– Môi trường địa trung hải: Do có đặc điểm mưa vào mùa đông, mùa hạ nóng và khô nên nhiều quốc gia trồng cây đặc sản có giá trị xuất khẩu. Một số quốc gia tận dụng tài nguyên khoáng sản và vị trí giáp biển nên chú trọng phát triển công nghiệp và giao thông vận tải biển, du lịch. Tuy nhiên, việc mở rộng hoang mạc đang làm cho nhiều quốc gia gặp khó khăn.