Đáp án Công nghệ 12 Lâm nghiệp - Thủy sản kết nối Bài 9: Các nhóm thuỷ sản và một số phương thức nuôi phố biến

BÀI 9. CÁC NHÓM THỦY SẢN VÀ MỘT SỐ PHƯƠNG THỨC NUÔI PHỔ BIẾN

Khởi động: Các loại thủy sản gồm những nhóm nào? Ngoài phương thức nuôi thâm canh (Hình 9.1) còn phương thức nuôi thủy sản nào khác, chúng có ưu và nhược điểm gì?

Hướng dẫn chi tiết:

- Các loại thủy sản gồm: loài thủy sản bản địa, loài thủy sản nhập nội, loài thủy sản nước ngọt/nước lợ/nước mặn,...

- Ngoài phương thức nuôi thâm canh, còn có phương thức nuôi thủy sản khác là:

+ Nuôi trồng thủy sản quảng canh:

Ưu điểm: vốn vận hành sản xuất thấp; ít chịu rủi ro, giá bán sản phẩm cao hơn so với phương thức khác.

Nhược điểm: năng suất và sản lượng thấp, quản lý và vận hành sản xuất khó khăn.

+ Nuôi trồng thủy sản bán thâm canh:

Ưu điểm: Dễ vận hành quản lý; phù hợp điều kiện kinh tế người nuôi; hiệu quả kinh tế cao hơn quảng canh

Nhược điểm: chưa áp dụng công nghệ cao; năng suất thấp hơn nuôi trồng thâm canh.

I. PHÂN LOẠI CÁC LOÀI THỦY SẢN

Khám phá: Sắp xếp  các loài thủy sản trong Hình 9.4 vào các nhóm phù hợp.

Hướng dẫn chi tiết:

- Nhóm cá: cá chép (a)

- Nhóm động vật giáp xác: cua (b)

- Nhóm động vật thân mềm: ốc nhồi (c)

- Nhóm rong, tảo: rong sụn (d)

- Nhóm bò sát và lưỡng cư: ba ba (e), ếch (g)

Khám phá: Hãy kể tên các loài thủy sản đang được nuôi ở địa phương em và sắp xếp thành các nhóm theo đặc điểm cấu tạo, tính ăn và các yếu tố môi trường.

Hướng dẫn chi tiết:

- Các loài thủy sản đang được nuôi ở địa phương em: Cá rô phi, cá chép, ốc, hến, ếch, cá trắm cỏ, cua đồng, cá quả, ...

- Phân loại:

+ Theo đặc điểm cấu tạo:

Nhóm cá: cá rô phi, cá trắm cỏ, cá chép, cá quả, ...

Nhóm động vật giáp xác: cua đồng

Nhóm động vật thân mềm: ốc, hến

Nhóm bò sát và lưỡng cư: ếch

+ Theo tính ăn

Nhóm ăn thực vật: cá trắm cỏ

Nhóm ăn tạp: cá rô phi, ốc, hến, cá chép, cua đồng

Nhóm ăn động vật: ếch, cá quả

+ Theo yếu tố môi trường:

Cá ôn đới – nước lạnh: không có

Cá nhiệt đới nước ẩm: Cá rô phi, cá chép, ốc, hến, ếch, cá trắm cỏ, cua đồng, cá quả, ...

II. MỘT SỐ PHƯƠNG THỨC NUÔI THỦY SẢN Ở VIỆT NAM

Khám phá: Nêu phương thức nuôi thủy sản đang được áp dụng phổ biến ở địa phương em. Nêu ưu và nhược điểm của phương thức đó.

Hướng dẫn chi tiết:

Phương thức nuôi thuỷ sản đang được áp dụng phổ biến ở địa phương em: Nuôi trồng thủy sản thâm canh

- Ưu điểm: áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến trong quản lý và vận hành, năng suất và hiệu quả kinh tế cao.

- Nhược điểm: vốn đầu tư lớn, rủi ro lớn nếu không nắm vững kiến thức và kĩ thuật

III. LUYỆN TẬP

Câu 1: Phân loại các loài thủy sản theo nguồn gốc và đặc tính sinh vật học

Hướng dẫn chi tiết:

- Phân loại thủy sản theo nguồn gốc: loài thủy sản bản địa, loài thủy sản nhập nội

- Phân loại thủy sản theo đặc tính sinh vật học:

a. Đặc điểm cấu tạo:

- Nhóm cá

- Nhóm động vật giáp xác

- Nhóm động vật thân mềm

- Nhóm rong, tảo

- Nhóm bò sát và lưỡng cư

b. Theo tính ăn

- Nhóm ăn thực vật

- Nhóm ăn tạp

- Nhóm ăn động vật

c. Theo các yếu tố môi trường

- Loài nước ngọt, nước lợ, nước mặn

- Cá ôn đới – nước lạnh, cá nhiệt đới – nước ẩm

Câu 2: Mô tả các phương thức nuôi trồng thủy sản phổ biến ở nước ta. Nêu ưu và nhược điểm của từng phương thức

Hướng dẫn chi tiết:

- Nuôi trồng thủy sản quảng canh: là hình thức nuôi dựa hoàn toàn vào nguồn gốc thức ăn và con giống trong tự nhiên. Diện tích ao đầm nuôi thường rất lớn, ít đầu tư cơ sở vật chất, mật độ nuôi thấp:

+ Ưu điểm: vốn vận hành sản xuất thấp; ít chịu rủi ro; giá bán sản phẩm cao hơn so với phương thức khác.

+ Nhược điểm: năng suất và sản lượng thấp, quản lý và vận hành sản xuất khó khăn.

- Nuôi trồng thủy sản bán thâm canh: là phương thức nuôi trồng thủy sản trong điều kiện kiểm soát được một phần quá trình tăng trưởng và sản lượng của thủy sản, sự tăng trưởng phụ thuộc vào nguồn thức ăn tự nhiên và nhân tạo:

+ Ưu điểm: Dễ vận hành quản lý; phù hợp điều kiện kinh tế người nuôi; hiệu quả kinh tế cao hơn quảng canh

+ Nhược điểm: chưa áp dụng công nghệ cao; năng suất thấp hơn nuôi trồng thâm canh.

- Nuôi trồng thủy sản thâm canh: là phương thức nuôi trồng thủy sản trong điều kiện kiểm soát quá trình tăng trưởng và sản lượng của thủy sản thông qua cung cấp giống nhân tạo, thức ăn công nghiệp, nguồn nước cấp và thoát chủ động:

+ Ưu điểm: áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến trong quản lý và vận hành; năng suất và hiệu quả kinh tế cao.

+ Nhược điểm: vốn đầu tư lớn; rủi ro lớn nếu không nắm vứng kiến thức và kĩ thuật.

IV. VẬN DỤNG

Hãy đề xuất phương thức nuôi một loài thủy sản phù hợp với thực tiễn địa phương em.

Hướng dẫn chi tiết:

- Nuôi cá lóc trong ao lót bạt: Ao lót bạt có thể sử dụng nhiều lần, tiết kiệm chi phí đầu tư, giúp tiết kiệm nước, hạn chế ô nhiễm môi trường.

- Nuôi cá lóc theo mô hình biofloc:

+ Giúp cải thiện chất lượng nước, tăng cường sức đề kháng cho cá.

+ Giúp giảm chi phí thức ăn, tăng lợi nhuận cho người nuôi.

- Nuôi cá lóc kết hợp với các loại cây trồng khác:

+ Giúp tận dụng tối đa diện tích đất, tăng hiệu quả kinh tế.

+ Các loại cây trồng có thể giúp thanh lọc nước, tạo môi trường tốt cho cá phát triển.