Giáo án và PPT Sinh học 12 cánh diều bài 9: Di truyền gene ngoài nhân

BÀI 9: DI TRUYỀN GENE NGOÀI NHÂN 

A. KHỞI ĐỘNG

GV dẫn dắt, đặt vấn đề; HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết vấn đề.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về thí nghiệm của Correns và sự tồn tại gene ngoài nhân

- Bối cảnh ra đời thí nghiệm của Correns;

- Thí nghiệm chứng minh di truyền gene ngoài nhân của Correns.

- Gene tồn tại ở ngoài nhân.

Dự kiến sản phẩm:

Bối cảnh ra đời thí nghiệm của Correns

- Từ năm 1900: Quy luật di truyền Mendel được chứng minh.

- Nhân tố di truyền của Mendel được Setton liên kết với nhiễm sắc thể.

- Correns phát hiện sự di truyền tính trạng màu sắc lá cây hoa phấn không tuân theo quy luật Mendel.

Correns (1864 – 1933)

Cây hoa phấn (Mirabilis jalapa)

Hoạt động 2: Tìm hiểu về đặc điểm di truyền gene ngoài nhân và ứng dụng

- Cơ sở di truyền gene ngoài nhân trong thí nghiệm của Correns.

- Đặc điểm di truyền của gene ngoài nhân.

- Ứng dụng hiện tượng di truyền ngoài nhân.

Dự kiến sản phẩm:

1. Cơ sở di truyền gene ngoài nhân trong thí nghiệm của Correns

- Phân tử DNA lục lạp mang gene mã hóa protein sinh tổng hợp diệp lục. Gene này bị đột biến → lá có đốm trắng hoặc màu trắng.

- Trong tế bào có chứa nhiều lục lạp, phân tử DNA trong mỗi lục lạp có thể mang gene đột biến hoặc gene không đột biến.

- Trong quá trình giảm phân, tế bào chất chứa lục lạp (mang phân tử DNA) phân chia không đồng đều cho các tế bào trứng khác nhau…

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Bệnh, tật nào ở người di truyền ngoài nhân?

• A. Bệnh máu khó đông

• B. Chứng động kinh

• C. Tật dính ngón tay 2 và 3

• D. Tính trạng túm lông trên vành tai

Câu 2: Trao đổi chéo là gì?

• A. Sự trao đổi vật chất di truyền giữa các đoạn tương đồng của hai chromatid chị em của một nhiễm sắc thể kép, xảy ra ở kì đầu của giảm phân II.

• B. Sự trao đổi vật chất di truyền giữa các đoạn tương đồng của hai chromatid không chị em trong cặp tương đồng, xảy ra ở kì đầu của giảm phân I.

• C. Sự di truyền các gene liên kết nhiễm sắc thể giới tính.

• D. Trạng thái của nhiễm sắc thể kép sau khi nhân đôi ở pha S của chu kì tế bào.

Câu 3: Gen ngoài nhân được tìm thấy ở:

• A. Ti thể, lục lạp và DNA vi khuẩn

• B. Ti thể, lục lạp

• C. Ti thể, trung thể và nhân tế bào

• D. Ti thể, lục lạp và ribosome

Câu 4: Phép lai nào trong các phép lai sau đây đã giúp Correns phát hiện ra sự di truyền ngoài nhiễm sắc thể (di truyền ngoài nhân)?

• A. Lai phân tích.

• B. Lai thuận nghịch.

• C. Lai tế bào.

• D. Lai cận huyết.

Câu 5: Các quá trình nào sau đây có thể tạo ra các giao từ tái tổ hợp?

• A. Sự phân li các allele của một gene trong tế bào ở thể dị hợp tử về gene đó.

• B. Sự phân li cùng nhau của hai gene liên kết trong tế bào ở thể dị hợp tử kép về hai gene.

• C. Sự trao đổi chéo giữa hai gene liên kết trong tế bào ở thể dị hợp tử kép về hai gene đó.

• D. Sự phân li của hai gene nằm trên hai nhiễm sắc thể khác nhau ở thể đồng hợp tử về hai gene đó.

Dự kiến sản phẩm:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

- GV yêu cầu cá nhân HS vận dụng kiến thức, kĩ năng để trả lời câu hỏi sau đây: 

Cho các bào quan sau: không bào, ti thể, bộ máy Golgi, ribosome, lưới nội chất trơn, lưới nội chất hạt, lục lạp. Có bao nhiêu bào quan có chứa DNA ngoài nhân tế bào?

- GV giao nhiệm vụ về nhà cho HS, trả lời các câu hỏi trong SGK